Met een Tupperware-bakje op schoot in de file, in de kantine van het theater of tijdens een rustig moment alleen in de kleedkamer. Waar eten podiumkunstenaars voor dat ze opgaan, hoe kort van te voren en welke maaltijd bevalt dan het best? Theatermaker maakte een rondje en noteerde hier en daar een recept.
Arad Inbar
Arad Inbar danst sinds 2014 bij ICKAmsterdam nadat hij zijn Bachelor of Dance bij Artez in Arnhem had behaald. Inbar was onder meer te zien in de voorstellingen Ziel/Rouhen
Para|Diso Revisited.
‘Ik volg geen speciaal dieet als danser. Ik ben vegetariër, maar vis en seafood vind ik heerlijk en daarmee zondig ik regelmatig. Meestal kook ik thuis zodat ik vers voedsel eet en geen bewerkt voedsel. Dat doe ik bewust.
Ik ben niet heel erg met eten bezig en plan niet vooruit. Wel probeer ik mijn voeding te balanceren door naar de hele week te kijken. Als ik een avond pizza of pasta eet, neem ik daarna een voedzamer maal zoals linzen of rijst met proteïnen en groenten. Ik probeer niet te ongezond te eten, zoals deegwaren. Maar dat komt in periodes.
Als ik een voorstelling moet dansen, eet ik licht en het liefst twee uur van tevoren. Op tournee in Nederland neem ik vaak eigen voedsel mee. Maar als we een heel druk schema hebben, eet ik minder gezond, want dan heb ik nu eenmaal weinig tijd om zelf te koken. En dan zijn er meer last-minute situaties waarin we maar kort de tijd hebben om ons klaar te maken voor de voorstelling. De oplossing is dan om onderweg naar een theater te eten. Dan neem ik gauw wat mee uit een supermarkt en eet dat in de tourbus. Een sandwich of salade met quinoa bijvoorbeeld. Op drukke dagen eet ik ook meer suiker, dat is mijn zwakke punt. Ik discrimineer niet, alles is prima als het op snoepen aankomt.
Tijdens een tournee is het soms moeilijker om je voeding in balans te houden. Vooral als je op plaatsen komt die je niet kent. Soms is er maar één mogelijkheid en dan ben ik niet zo strikt. Kortgeleden waren we in Turijn. Daar werden we heel goed door het theater ontvangen. Ze namen ons mee voor diner en lunch naar fantastische restaurants met veel keuzes.
Als ik kook laat ik mij bijvoorbeeld inspireren door Ottolenghi. Ik kom uit Israël en dat herinnert me aan thuis. Daarom heb ik altijd tahini in huis. Ik doe het overal bij. Wat ik ook kook, als ik er veel tahini bij eet, lost dat alle problemen op en maakt dat mijn dag.’
Favoriet recept:
Ingrediënten: tahini pasta, uitgeknepen citroen, snuf zout, water.
Bereiding: meng de ingrediënten tot een zachte textuur en de gewenste hoeveelheid. Begin met het toevoegen van een scheut water en ga daarmee door tot de benodigde hoeveelheid is bereikt, zodanig dat de consistentie nog wat dunner is dan yoghurt. De tahini kan bij je favoriete groenten, en aan zowel warm als koud voedsel toegevoegd worden zoals gebakken rijst met linzen, wortelen met honing of groenten uit de oven zoals aubergine.
Wannes de Porre
Vlaming Wannes de Porre kwam tien jaar geleden naar Nederland. Voor de dans, maar niet in de laatste plaats ook als enorme ‘kaas-fan’ naar eigen zeggen. Deze zomer is hij bij De Dansers te zien, als freelancer werkt hij ook met Vloeistof, Andreas Denk/Plan-D. en Cie. Woest.
‘Voor het werken bij verschillende gezelschappen aan voorstellingen die allemaal een eigen identiteit hebben, moet ik telkens opnieuw kijken wat ik nodig heb. En dat is heftig.
Nu repeteer ik bij De Dansers voor een voorstelling waarmee we op zomerfestivals staan. De eerste twee weken verloor ik veel gewicht. Dat betekende dat ik veel meer moest gaan eten. Ik vind het wel grappig, omdat je meestal over danseressen hoort die op hun gewicht letten. Bij mij is het andersom. Nadat ik in de eerste week twee tot drie kilo had verloren, ben ik gaan nadenken over mijn eetpatroon zodat ik niet meer kracht en spiermassa zou verliezen. Ik ben er met een deskundige over gaan praten en hij adviseerde mij om ervoor te zorgen dat ik genoeg eiwitten binnenkrijg. Toen ben ik alles wat ik eet gaan wegen. Alles wat ik op een dag eet om te kijken welke voedingswaarde het heeft. Voor mij is het belangrijk dat ik goed eet, daarom zoek ik liever twee goede gerechten uit die ik telkens eet dan dat mijn menu heel gevarieerd is. Anders kost het ook veel te veel tijd. Het is ook beter om zes keer per dag te eten dan drie maaltijden. Suikers zijn ook heel belangrijk, maar je moet wel kijken of het slecht of goede suikers zijn. Van slechte suikers kun je later een zware energiedip krijgen.
Bij De Dansers wordt ook veel gezongen en daarom moet ik opletten dat ik genoeg drink. Ook honing is goed voor het onderhouden van je stem.
Als ik er nu aan denk dat we in de zomer op Oerol twee keer per dag een voorstelling in het zand spelen, dan moet ik goed bekijken hoeveel eiwitten ik nodig heb. Bij Cie. Woest moest ik veel rennen en voorwerpen verplaatsen. Dat was cardio-gewijs zwaar.
Ik houd veel van eten en kook graag. Dat je als danser goed op je eetpatroon moet letten is wel moeilijk. In de supermarkt vind je goedkope plofkip maar daar zitten de eiwitten die je nodig hebt niet in. En een goede biologische kip is erg duur. Veel te duur voor het lage inkomen van dansers. Gelukkig werk ik zoveel dat ik geen tijd heb om mijn geld uit te geven.’
Leslie Humbert
Leslie Humbert danst sinds tien jaar bij het Scapino Ballet. Voordat de Française naar Nederland kwam, werkte zij bij Young International Ballet Cannes, Chemnitzer Oper, Tiroler Landestheater en International Ballet.
‘Doordat ik bij een aantal internationale balletgezelschappen danste, had ik geen goede relatie met eten. Feitelijk had ik vaak het meest vrouwelijk lichaam in het gezelschap, maar ik moest vooral dun zijn. Eigenlijk had ik altijd ondergewicht in relatie tot mijn natuurlijke fysiek. Ik hongerde mezelf uit.
Toen ik tien jaar geleden bij Scapino kwam heb ik geleerd om me niet meer druk te maken over eten. Dat is niet alleen fysiek, maar ook mentaal een hele stap en kost tijd.
Ed Wubbe zoekt geen typische dunne ballerina’s, maar mooie vrouwen. Daardoor ben ik normaal gaan eten en dan word ik wat ronder, maar niet zwaar. Tegenwoordig probeer ik minder vlees te eten. In de ochtend begin ik met een smoothie. Ik heb een mooie blender en daar doe ik fruit en groenten in met chiazaad, chorellapoeder en spirulina. Dat geeft veel energie en je krijgt er minder trek van. Als ik later op de dag groente met pasta of aardappelen eet gaat dat goed voor de voorstelling. Het is een proces om er achter te komen hoe dat voor jezelf het beste werkt. Ik heb nu de filosofie om naar mijn lichaam te luisteren. Je kunt namelijk niet in het algemeen stellen wat goed voor iemand is. Je kent jezelf het beste en weet daardoor wat goed is. Je moet jezelf wel goed informeren over hoe je vegetarisch of veganistisch kunt eten.
Ik eet veel groenten en fruit. Iedere groente geeft iets anders aan het lichaam. Maar ik houd ook erg van chocolade en hamburgers. Het is goed om te balanceren en niet alleen maar streng te zijn.’
Favoriet recept: ratatouille
Ingrediënten: courgette, aubergine, paprika, tomaat, wortelen, uit, knoflook, laurierblad, Provençaalse kruiden, feta, volkoren rijst.
Bereiding: snij de (liefst biologische) groenten klein, doe ze in de pan met de kruiden en laat ze een uurtje op zacht vuur stoven. Voeg pas op het laatst de knoflook toe. Opdienen met feta of ei en volkoren rijst of pasta.
Christiaan de Donder
Christiaan de Donder danste lange tijd bij Conny Janssen Danst en maakt nu furore met het duet They/Themdat hij met Sedrig Verwoert maakte. Kortgeleden dansten ze het in Berlijn en Parijs en in het najaar is het tijdens Dansclick te zien.
‘Ik ben er de laatste jaren bewuster bezig met eten. Ik ben gestopt met suiker en vlees. Eerst at ik nog een tijdje vis, maar nu eet ik helemaal vegan en weinig koolhydraten. Ik voel me veel beter, helderder in mijn hoofd en ik presteer beter.
Ik kan de hele dag door eten, fruit, groenten en peulvruchten. Ik eet ontzettend veel, maar heb nooit het gevoel dat ik vol zit. Dat had ik vroeger wel eens. Toen had ik een Fanta-verslaving en snoep ging er ook altijd in. Dat kon niet zo blijven doorgaan.
Nadat ik eens twee weken geen vlees had gegeten voelde dat zoveel beter. Vegan staat veel dichter bij de natuur, en ik vul het aan met supplementen en vitaminen.
Ik neem bijna altijd eten mee op tournee. Voordat ik de trein of de bus in ga, haal ik iets. Er moet wel genoeg tijd zitten tussen het eten en de voorstelling. Als dat niet lukt neem ik voor de voorstelling een banaan en eet ik nog na afloop.
De afgelopen tijd danste ik in een voorstelling van Dunja Jojic, in ons duet They/Them en ik doe ook nog modellenwerk. Dan is het heel druk en heb ik weinig tijd om te koken. Gelukkig zit er onder mijn huis in Amsterdam een Surinaamse toko die veganistische gerechten verkoopt. Daar haal ik dan eten. Vegan eten heeft ook het voordeel dat het snel gaat en je minder tijd kwijt bent aan het koken.’
Favoriet recept: quinoa met tofu en seitan
Ingrediënten: broccoli, paprika, champignons, tomaat, quinoa, tofu, sla, olie peper, zout
Bereiding: wok de gesneden groeten. Bak de (geprepareerde) tofublokjes met een krokant laagje. Meng de tofu en groenten en serveer op een bedje van sla.
Dossiers
