“weinig losmaakt, geen opzienbarende nieuwe inzichten geeft en keurig binnen de lijntjes blijft,” is dat slechts de mening van één man. Iedereen kijkt op een andere manier naar cabaret. Ik heb er heel anders naar gekeken. Vond het lekker fris, snel en juist vernieuwend. Zelf hoef ik niet met nóg meer vragen naar huis te gaan; dat heb ik in mijn huidige leven al meer dan genoeg. Soms is het juist heerlijk om even te genieten van een avond die luchtig en positief is, zonder dat het hoofd vol raakt met ingewikkelde thema’s. Als je zin hebt in een avond vol humor, actualiteit en herkenbare typetjes die je laten lachen én reflecteren op onze moderne tijd, dan is Disclaimer absoluut een aanrader.
na al deze consternatie toch even wat opmerkingen en toelichting van mij.
Ten eerste: natuurlijk helemaal fijn dat jullie allemaal wel van de voorstelling hebben genoten – net als heel veel andere bezoekers op de avond dat ik er was. Een recensie is er echter niet om de gemiddelde ervaring te weerspiegelen maar om eerlijk verslag te doen van wat de criticus die avond zelf heeft meegemaakt, en zo hopelijk een perspectief toe te voegen aan wat er al over een voorstelling wordt geschreven en gedacht.
Ten tweede: als ik als theatercriticus voor een voorstelling wordt uitgenodigd, beoordeel ik die uiteraard via de gereedschapskist van de theatercriticus. Vanuit eerdere voorstellingen van Wende, die een veel duidelijkere dramaturgie hadden, én vanuit het feit dat ook Vrijplaats als ‘voorstelling’ en niet als ‘concert’ werd aangekondigd, stuurde Theaterkrant dus ook een van hun critici naar die ‘voorstelling’ toe. Dat ik het vervolgens nauwelijks een voorstelling vond, ontslaat me niet van de verantwoordelijkheid om alsnog over mijn ervaring en perspectief te schrijven, maar noopt me ertoe er zo transparant mogelijk over te zijn – zodat de lezer precies weet en kan plaatsen welk perspectief er door de schrijver gehanteerd is.
Ten derde: mijn zorgvuldige poging om dat perspectief vervolgens in woorden te vangen afdoen als ‘chagrijn’ of ‘hij had zijn avond niet’ vind ik te kinderachtig voor woorden. We verschillen oprecht van mening, wees volwassen genoeg om dat te erkennen en me inhoudelijk van repliek te dienen (zoals, to their credit, Tatiana Krol, Glinster en Klaas Huijbrechts ook daadwerkelijk hebben gedaan met hun eigen inhoudelijke commentaar op de voorstelling).
Ten vierde: om enkele misverstanden weg te nemen: een recensie hoeft niet ‘constructief’ te zijn. Het is namelijk geen rapport of objectieve beoordeling, maar een zo eerlijk mogelijke analyse van de ontmoeting tussen criticus en voorstelling. Hij is niet voor de kunstenaar zelf bedoeld maar voor de lezer (die de voorstelling al dan niet zelf gezien heeft). Een recensie zegt dus áltijd net zo veel over de recensent zelf als over de voorstelling, want het is per definitie een subjectieve lezing ván die voorstelling.
Als uitsmijter voor Floriaan Ganzevoort: ha ha ha, ik denk dat het imago van ‘de man van middelbare leeftijd’ al zo ver onder de zoden ligt dat een kritische recensie van een van de – juist óók door een aanzienlijk aantal mannen van middelbare leeftijd – meest bejubelde hedendaagse Nederlandse artiesten daar weinig effect op zal hebben :-)
In het magazine “Oper!” werd DNO-directeur Sophie de Lint geprezen, omdat zij zou aantonen “hoe haar operahuis relevant en tolerant kan zijn in een diverse, moderne samenleving”. De nu in het geding zijnde nalatigheden zetten deze woorden in een pijnlijk daglicht.
Na de meldingen van grensoverschrijdend gedrag heeft DNO getracht de situatie met lapmiddelen in de hand te houden. Er werd niet onmiddellijk adequaat gehandeld, maar men koos ervoor om de repetities door te laten gaan, met Zholdak in het auditorium, hoewel de danseres die ongewenst betast was, had aangegeven hiermee niet akkoord te gaan.
Volgens de leiding van DNO wordt er ‘altijd heel zorgvuldig vooronderzoek gedaan in de operawereld. We hebben hem niet gegoogeld.’ Net zoiets als “we hebben alle brandvoorschriften in huis, maar we lezen ze niet.” Blijbaar tolereert DNO een werksituatie waarbij een regisseur volstrekt contextloos dansers halfnaakt het podium laat bestijgen en allerlei seksscènes laat repeteren door de cast.
De Nationale Opera haalde zich met de blinde keuze van deze regisseur een scala aan problemen op de hals die nu niet alleen samenkomen, maar ook nadrukkelijk met elkaar samenhangen. Iedereen met een greintje verstand van of belangstelling voor opera was het erover eens dat DNO met Zholdaks “Fidelio” een artistieke mishap in huis had gehaald. Voor wie het zich nog herinnert: we hebben jaren geleden hetzelfde aan de hand gehad met de Salome geregisseerd door Konwitschny.
Naast de artistieke misstap zijn er nu dus ook de ernstige bestuurlijke problemen, waarover inmiddels in de Gemeenteraad van Amsterdam vragen zijn gesteld. DNO positioneert zich als Wereldkampioen Inclusie, Emancipatie, Veiligheid-op-de-werkvloer en Integratie, maar moet nu op het matje komen bij de Burgemeester om uit te leggen waarom een handtastelijke, schreeuwende regisseur niet onmiddellijk de laan wordt uitgestuurd, maar met lapmiddeltjes in het zadel wordt gehouden om toch maar in godsnaam de hele “Fidelio”-serie tot het bittere einde te laten doorgaan. Met andere woorden, de DNO-leiding heeft in dezen zo ongeveer alles verkeerd gedaan wat er maar verkeerd gedaan kon worden. Dat is ernstig.
Fouten maken kan iedereen maken maar dit totale -en consequent volgehouden- gebrek aan professionaliteit kan niet zomaar weggewimpeld worden. Terecht dat deze treurnis nu bij de Amsterdamse Gemeenteraad ligt. De minst pijnlijke en snelste oplossing zou zijn als de DNO-veantwoordelijken zelf zouden opstappen. Anders gaan zij niet langer als “relevant en tolerant operahuis in een diverse, moderne samenleving” door het leven, maar als aangeschoten wild.
Ik ben/was toevallig ook geen vervent wende fan, maar ik heb van elke minuut genoten. En een verhaal heb ik er zeker in terug gehoord: Ben je als eigenwijze (laat me mijn eigen gang maar gaan) eigengereide (could i leave you?, yes!), boze (kijk me aan) vrouw met geprivilegieerde (schone handen) doch dramatische inborst wel ‘loveable’ ? moet je daar aan gaan tornen of ben je goed genoeg ook als je de liefde niet weet te vinden? Doordat het verhaal er niet moddervet overheen ligt, snap ik dat dit mijn interpretatie is, maar dan is het wel nog steeds kunst toch? de teksten vertellen samen iets over een werkelijkheid, ook als deze steeds in en andere volgorde staan.
Ik denk inderdaad dat deze man een beetje chagrijnig was deze avond en niet zo’n zin had om er iets in te zien. Ik ben het met ‘geen wende fan’ hierboven eens dat deze recensie meer over de recensist zegt dan over de show.
Het is zeer terecht dat Orkater boven aan de lijst staat. We moeten er alles aan doen om te voorkomen dat Orkater gaat verdwijnen. Het FPK heeft een grote fout gemaakt door Orkater niet te subsidiëren. Het feit dat ze in Amsterdam zitten wordt ze fataal, terwijl ze door onder andere in de Meervaart en in het Bijlmerpark theater te spelen precies doen wat hetFPK wil: diversiteit in publiek. Daarbij barst het binnen Orkater van het talent. Laat dit zo blijven
Wat een misplaatste flauwekulrecensie. Als je niet het vermogen hebt om buiten de kaders te kijken van wat je zelf denkt dat theater zou moeten zijn, dan zit je als recensent niet op de goeie plek. Dat je er weinig theater in ziet is 1, maar dan dus maar concluderen dat het dan ‘dus’ inhoudsloos is, is te kortzichtig voor woorden.
“ik werd al niet goed wakker vanochtend, en toen stuurden ze me ook nog naar en muziekvoorstelling. Mijn hoop op een goed, opbeurend verhaal vloog al meteen bij het begin van de ‘voorstelling’ uit het raam toen ze begon over het ‘vrijplaats principe’, waarbij de setlist elke keer anders is. Dat kán niet goed zijn, dacht ik nog, en ja hoor, nergens was een verhaal te bekennen. De muziek was mooi, maar ik kon er eigenlijk al niet meer van genieten. Het licht heb ik niet gezien want ik had mijn zonnebril maar op gedaan. Naar de teksten heb ik niet echt geluisterd want ja dat waren liedjes en dat is niet mijn ‘vak’. ik houd van theater, kunst, diepgang, eerlijke rauwheid en emotie. Dat heb ik daar niet kunnen horen helaas, want ik zat er écht niet lekker in die dag”.
Ik sluit me aan bij de reactie hierboven. Ook 26 oktober geweest. Ik vond het GE-WEL-DIG…en ja je kunt je afvragen waarom ze sommige keuzes maakt…maar dat is het mooie van deze voorstelling. Je wordt soms geprikkelt en soms moet je even schakelen. Haar zang, emotie, puurheid, gebruik licht geluid en camera was super. En het samen spel met piano verassend. Alleen maar lof!!
Als je vindt dat je ergens ten onrechte voor bent uitgenodigd omdat jij als theaterrecensent niet de expertise hebt om over muziek(theater) te schrijven, dan hoef je er je mening natuurlijk ook niet over te geven. Je geeft de man van middelbare leeftijd op deze manier nog een slechte naam.
Het artikel en het statement van DNO laat zien dat er gelijk gehandeld is. Ze hebben de regisseur een waarschuwing en een kans hebben gegeven. Maar dat de regisseur dus uiteindelijk niet de match met het gezelschap is.
Het tijdspad en de snelheid waarmee dit is gegaan kan op vele fronten een voorbeeld zijn hoe zelfs een de ervaring van een figurant van belang is. Daarnaast laat het ook zien hoe uitermate ingewikkeld het is om een creatief proces bij te sturen en wat de consequenties zijn als een regisseur zich niet gedraagt. Want laat je bijvoorbeeld ook de rest van de betrokken slachtoffer worden als een regisseur weggestuurd wordt en er een concertante versie uitgevoerd gaat worden?
Het is natuurlijk uitermate verschrikkelijk als iemand voor de rest van diens leven een trauma heeft door het handelen van een ander. Weet de grenzen van een ander te respecteren en vraag altijd om concent.
Jemig! Wat je er ook van vindt, waarom zo persoonlijk op de persoon van Wende? Dat dit nog zo kan, absurd. Niet echt constructief op deze manier.
ps ‘een fado-achtige stijl’, pardon? Het is een fado of niet, nou, het is geen fado. Het is een pop liedje van Spaanse pop zangeres Rosalía. Volgende keer iemand sturen met verstand van muziek graag.
Hoge verwachtingen had ik van deze voorstelling. Helaas werd ik teleurgesteld. Te veel informatie. Life muzikanten, een life zangeres, veel tekst, en dan nog dans. Het is te ingewikkeld en ik vroeg me af waarom deze keuze? De verschillende disciplines bleven apart van elkaar ze vormden samen geen geheel. De teksten waren vaak niet te verstaan, woorden verdwenen in het niets. Het was te fragmentarisch en het leek wel of het stuk steeds opnieuw begon Ik genoot het meest van de percussioniste. Een frêle vrouw om te zien maar haar spel was daarentegen geconcentreerd en sterk.
Ik heb vrijdagavond een fantastische avond gehad. Mooie liedjes, fantastisch gezongen en begeleid. Ingenieus camera en lichtwerk. Ik heb genoten. Ik ben geen sektelid. Wende weet te boeien, zonder poeha. Het was puur in zijn eenvoud. Aanrader!
We gebruiken cookies om ervoor te zorgen dat onze site zo soepel mogelijk draait. Als je doorgaat met het gebruiken van deze site, gaan we er vanuit dat je ermee instemt.
Van Diny op De zaak Shell
Van Basia Jaworski op Lennox
Van Jip op Orkater is favoriet bij de Nederlandse theaterpers
Van Krista op Disclaimer
Van Marijn Lems op Vrijplaats
Van B. Binkhoven op De Nationale Opera erkent 'onacceptabel, grensoverschrijdend gedrag' bij gastregisseur Andriy Zholdak
Van Klaas Huijbrechts op Vrijplaats
Van Eveline van Cleeff op Orkater is favoriet bij de Nederlandse theaterpers
Van Geert Jonkers op Vrijplaats
Van geen wende fan op Vrijplaats
Van Glinster op Vrijplaats
Van Floriaan Ganzevoort op Vrijplaats
Van Martijn Boer op De Nationale Opera erkent 'onacceptabel, grensoverschrijdend gedrag' bij gastregisseur Andriy Zholdak
Van O op Vrijplaats
Van Iara Brusse op EUTERPIANS
Van Stella op Disclaimer
Van Merel op Vrijplaats
Van Marijke op Vrijplaats
Van Tatiana Krol op Vrijplaats
Van Betty Zuydervelt op Meander