Afgelopen juni overleed op vijftigjarige leeftijd, veel te jong, theaterdirecteur Anne Marie Kalkman. Kalkman groeide op in het Gelderse Eibergen en in Almere en studeerde Engels en literatuur aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Tussen 1990 en 1995 was ze directieassistent in het Stadstheater van Zoetermeer. In 2001 leerde ik haar kennen toen ik programmeur werd van Theater Frascati in de Amsterdamse Nes. Ik herinner mij haar als een statige, slanke vrouw, goed gekleed, met lichte sprankelende ogen en een melancholieke, wat donkere klank in de stem, vooral aan het eind van de zin. Ze was producent van [NES] Producties, waar ze later bedrijfsleider werd.

Tijdens haar jaren in de Nes vond Kalkman haar levenspartner Babsie van Aalderen. ‘Samen de mooiste ogen van de Nes,’ zo vonden de collega’s onderling. Duidelijk was toen al dat Kalkman het liefst haar eigen bedrijf runde. Die ambities werden al spoedig waargemaakt in Zuid-Holland, waar ze twee jaar zakelijk leider was van Theatergroep Max in Delft, de voorloper van Maas. Daarna stoomde ze door naar Theater Het Kruispunt in Barendrecht, waar ze directeur werd. Ze bewees zich als iemand die uitstekend functioneerde in veranderende organisaties. In complexe procedures verloor ze de menselijke maat niet uit het oog. Van Het Kruispunt, waar ze ruim vijf jaar werkte, maakte ze een zelfstandige stichting. Het theater werd bovendien verbouwd.

Sinds 2012 was Kalkman werkzaam als directeur van de Keizer Karel Podia in Nijmegen; de Stadsschouwburg en De Vereeniging, samen goed voor tweehonderdvijftig voorstellingen en concerten (plus even zoveel commerciële verhuren) en ruim honderdduizend bezoekers. Ze was lid van Cultuur Netwerk Nijmegen (CNN), het samenwerkingsverband van de grotere Nijmeegse culturele instellingen.

Anne Marie Kalkman was veelzijdig, haar passie voor cultuur was groot en ze had een heldere visie. Ze stelde kwaliteit en inhoud voorop en kende een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Ze was gestructureerd, perfectionistisch en kon flink doorpakken. Zo schafte ze onmiddellijk de naam Keizer Karel Podia af, vaak genoemd als ‘kakapee’. Dat had geen klank, geen smoel en niemand wist waar je het over had. Discussies rondde ze af met een stralende glimlach. ‘Je kon best wel eens boos op haar worden, maar nooit blijven,’ aldus mensen uit haar Nijmeegse omgeving. Binnen de programmering zocht ze naar meer verbindingen. Ze trok twee jonge talentvolle programmeurs aan. De schouwburg kreeg een facelift, het Concertgebouw een zeer aangrijpende zelfs. Al heeft ze die niet meer kunnen afmaken, volgens vervangen directeur Bart Vaessen was het ‘haar grootste wapenfeit’. Ze vocht voor de renovatie en het voortbestaan van de Stadsschouwburg en Concertgebouw De Vereeniging, maar vergat niet om ook het algemene culturele belang in het oog te houden. Ze transformeerde haar ‘toko’ tot een bedrijf waarmee het prettig samenwerken was en bouwde constructief mee aan verdere samenwerking in de stad. Als coördinator vanuit CNN waarborgde ze De Kunstnacht voor de komende jaren.

Anne Marie Kalkman stelde veel eisen aan zichzelf en legde de lat hoog, ze werkte non-stop. Dikwijls brandde het lichtje ’s avonds laat nog in haar kantoor. In het Nijmeegse valt het verlies van de nog jonge Kalkman zwaar. De schouwburg was tot de nok toe gevuld tijdens haar afscheid, voor de zomer. Anne Marie Kalkman werd vrij onverwacht door slokdarmkanker getroffen en leefde nog slechts enkele maanden. Ze laat een vrouw en drie jonge kinderen na.

Dossiers

Theatermaker september 2016