Op Theater Aan Zee in het Belgische Oostende waren dit jaar de 450 vrijwilligers gastcurator. Toen ik daar een talkshow had, stond ik perplex van deze enthousiastelingen. De (vele professionele) technici, productieleiders, horecalieden sliepen vrijwillig in een tentje, werkten vrijwillig minstens zes uur per dag, kregen vrijwillig geen cent, maar er was dat feestje aan het eind waar iedereen (keihard) naartoe werkte. Vrijwilligerswerk of uitbuiting, ik zag het verschil niet. Maar het gekke was dat iedereen het ‘oké’ vond, want zo ging het altijd. En er was toch lekker eten?
Het deed mij denken aan Victor: 67 jaar, bril aan koordje, schaterlach. De Ultieme Vrijwilliger. Al jaren helpt deze trotse Almeerder op Oerol, bij Over het IJ Festival of op eender welke plek waar ze zijn enthousiasme nodig hebben en er een subsidietekort is. Ik leerde hem in 2019 kennen op Terschelling toen hij assisteerde bij mijn voorstelling, hij was geroerd en vermaakte ons vervolgens met verhalen uit zijn anarchistische verleden. Sindsdien zou hij nooit meer uit het zicht verdwijnen. Ik weet niet precies waarom hij bleef plakken (‘morgen kom ik nog even terug’), maar ik denk dat het contact vooral intensiveerde toen we de vraag kregen wie het decor ging afbreken en we zojuist de technieker hadden uitgezwaaid. Oeps. Daar hadden wij – broekies – niet aan gedacht. Maar gelukkig was daar Victor met zijn Volkswagenbusje en twee rechterhanden die voor ons wel in de steigers wilde klimmen én aanbood om alle spullen naar Amsterdam te brengen. Liefde voor Victor. En dat werd gevoeld.
Al snel startte deze fan de eerste appgroep (waarvan er nog vélen zouden volgen). Het werd lichtelijk creepy toen hij me volgde naar België waar de voorstelling ook te zien was. Maar het bleek dat hij zich ook daar op het Theater Festival had aangemeld als vrijwilliger. Deze oud-schooldirecteur had immers de tijd. Sterker nog: hij zag het als zijn plicht. De babyboomer was op een heel gunstig moment met vervroegd pensioen gegaan en daar plukte hij nu de vruchten van. Daarom is hij van mening dat hij in ruil iets terug moet doen voor de maatschappij. En in welke sector komen ze altijd gratis handjes te kort? Juistem. Dus niets liever dan dat handyman Victor aanhaakt.
Ook zette hij een geluidsstudio op in Almere om de jeugd van tegenwoordig verder te helpen in the business. Niks geen amateurkwaliteit, Victor heeft een technische achtergrond. Zelfs in persoonlijke sferen was – en is – er Victor. Moet er een klusje gedaan worden in huis? Even Victor bellen. Op stadssafari door Almere? Victor is uw tourguide. En in tegenstelling tot vele bevriende collega’s met mooie praatjes kwam hij (nogal snel) op babybezoek. Toegegeven, soms zou ik Victor best eens willen muten, de man heeft veel energie op momenten dat jij dat niet hebt, maar mensen zoals hij zijn – zeker voor de sector – goud waard. En daarom mijn laatste woorden aan Victor en de zijnen voordat ik ga verloffen en vrijwillig stop met deze column: dank om het fundament van de kunst- en cultuursector te zijn. Applaus en vele drankbonnetjes verdiend.