Traditioneel brengt Theatermaker in september de critici-enquête. Deze verzameling van lijstjes met seizoensfavorieten biedt een waarde- vol overzicht van de belangrijkste voorstellingen en ontwikkelingen volgens de beroepskijkers.

Hanny Alkema
Trouw

Beste voorstelling
Troje Trilogie in ijzersterke regie van Paul Knieriem (Toneelschuur Producties) en Een meeuw (Toneelgroep Oostpool), in alle aspecten gelaagd en expressief

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
Bint als zeer speelse toneelversie (Ger Thijs) van Bordewijks roman

Beste toneelbeeld of scenografie
Vormgeving (Sabina Kumeling) van Dezelfde zee (Zeelandia/De Tijd) raakt, anders dan de enscenering, de ziel van Oz’ bewerkte boek

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
Huid (Schweigman&) met opwindend sensitieve muziek van Slagwerk Den Haag

Beste acteur, danser of zanger
Hans Croiset, magnifiek als dementerende man in De vader (Senf Theaterpartners/Kik Productions)

Beste actrice, danseres of zangeres
Keja Klaasje Kwestro, onnavolgbaar in dubbelrol in Troje Trilogie (Toneelschuur Producties) én als gravin in Emilia Galotti (Toneelgroep Amsterdam)

Beste gezelschap
Orkater, die met producties als Donna Donna onafhankelijke theatermakers de artistieke ruimte geeft het beste uit zichzelf te halen

Slechtste voorstelling
IJs & vis (Firma Mes/Nationale Toneel/Korzo), locatie van locatietheater blijft onzichtbaar

Ergerlijkste theaterervaring
Vermeend actuele vondst van Katie Mitchell (Toneelgroep Amsterdam) om De meiden deels in het Pools te laten spelen

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
Liever minst verheugende ontwikkeling: neiging om acteurs te veronachtzamen bij vorming nieuwe theaterkernen

Meest veelbelovende nieuwkomer
Yara Alink: niet helemaal nieuw, maar zeker veelbelovend

Jacques d’Ancona
Dagblad van het Noorden

Beste voorstelling
De stemmin5 (Freek de Jonge)

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
De marathon (Kemna Theater/Senf Theaterpartners)

Beste acteur, danser of zanger
René van Kooten (The Bridges of Madison County, Het Zonnehuis/OpusOne)

Beste actrice, danseres of zangeres
Lone van Roosendaal (The Bridges of Madison County, Het Zonnehuis/OpusOne)

Beste gezelschap
A Chorus Line (Dommelgraaf & Cornelissen)

Beste festival
Noorderzon Performing Arts Festival Groningen

Slechtste voorstelling
De geurige man (Mike Boddé)

Ergerlijkste theaterervaring
Kiki Schippers, met uitzondering van ‘Er spoelen mensen aan’

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
Watskeburt?! – de musical (Bos Theaterproducties)

Meest veelbelovende nieuwkomer
Paul de Munnik als solist

Simon van den Berg
Theatermaker, Het Parool

Beste voorstelling
Five Easy Pieces (Milo Rau/Campo)

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
Find Me a Boring Stone (Rik van den Bos, Theater Rotterdam) en De lankmoedigen (Joeri Vos, Toneelgroep Oostpool)

Beste toneelbeeld of scenografie
Ik was erg fan van de robot van Urland (Prometheus de vuurbrenger: Internet of Things) en de drone van Julian Hetzel (The Automated Sniper), maar de beste scenografie was toch echt het ouderlijk huis op poppenformaat van Robert Lepage in 887

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
De Richard Brautigan-liedjes van Circus Treurdier in Night of the Problems

Beste acteur, danser of zanger
Hans Dagelet in Ondertussen in Casablanca (Nationale Theater/Toneelgroep Oostpool), in een verrukkelijk duet met Jacqueline Blom

Beste actrice, danseres of zangeres
Malin Byström in de titelrol van Salome (De Nationale Opera)

Beste gezelschap
Het Nationale Theater is een geloofwaardige fusie, waarbij het gezelschap door de nieuwe artistieke leiding een flinke schop onder z’n hol heeft gekregen. Maakt goede voorstellingen en verstaat de tijdgeest

Beste festival
Het herrezen ITS

Slechtste voorstelling
De meiden (Toneelgroep Amsterdam), zoveel vorm, zo weinig inhoud

Ergerlijkste theaterervaring
Waar was Cees Werkman tijdens de oorlog? Het totaal negeren van WOII in Ibsen huis (Toneelgroep Amsterdam) lijkt een detail, maar het trok voor mij de hele voorstelling omver

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
Dat de Podiumpas nu eindelijk van start gaat

Meest veelbelovende nieuwkomer
Huig van den Hoofdakker, die het innovatieve game-videodecor van Jihad maakte. Tamelijk eenvoudig, slim bespeeld door de acteurs, maar toch enorm immersief.

Thomas van den Bergh
Elsevier

Beste voorstelling
Er wordt naar u geluisterd (Wim Helsen)

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
De advocaat (Ilja Leonard Pfeijffer, Toneelgroep Maastricht)

Beste toneelbeeld of scenografie
Carrousel (Ascon de Nijs, Noord Nederlands Toneel/Club Guy & Roni/K[h]aos)

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
Nicht schlafen (Alain Platel)

Beste acteur, danser of zanger
David Geysen (Hamlet, Toneelgroep De Appel)

Beste actrice, danseres of zangeres
Jacqueline Blom (Ondertussen in Casablanca, Het Nationale Theater/Toneelgroep Oostpool)

Beste gezelschap
De Warme Winkel

Beste festival
Nederlands Theater Festival

Slechtste voorstelling
Slippers (Bos Theaterproducties)

Ergerlijkste theaterervaring
Theaterproducenten die de ene na de andere literaire klassieker op de planken brengen, in de veronderstelling dat dat ‘vanzelf’ ook klassiek theater oplevert. Ik denk nu met name aan Hummelinck Stuurman (Bint, Twee vrouwen en eerder De ontdekking van de hemel)

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
De opkomst van de theaterfeuilletons (The Nation, The Family). Goed tegenwicht voor Netflix, zo bind je een theaterpubliek aan je gezelschap

Moos van den Broek
Theaterkrant.nl, Theatermaker

Beste voorstelling
Portrait of Myself as My Father (Nora Chipaumire)

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
Sontag (Rik van de Bos)

Beste toneelbeeld of scenografie
Phobiarama (Dries Verhoeven)

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
Love Chapter 2 (L-E-V/Sharon Eyal & Gai Beher)

Beste acteur, danser of zanger
Saman Amini en Jefta Tanata

Beste actrice, danseres of zangeres
Yurie Umamoto (Geisha’s Miracle, Jija Sohn)

Beste gezelschap
Robbert&Frank Frank&Robbert

Beste festival
Tweetakt

Slechtste voorstelling
Westkaai (Theater Utrecht)

Ergerlijkste theaterervaring
De gemiste kansen in 7: Triple Moon (NBprojects)

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
De werkwijze van Julian Hetzel in Schuldfabrik

Meest veelbelovende nieuwkomer
Samira Elagoz

Thea Derks
Contemporary Classical, Radio 4, Cultuurpers, Theatermaker

Beste voorstelling
Salome (De Nationale Opera) en Don Giovanni (Nederlandse Reisopera)

Beste toneelbeeld of scenografie
Salome (De Nationale Opera)

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
Fortress Europe (Calliope Tsoupaki/Nationale Opera & Ballet)

Beste acteur, danser of zanger
George Humphreys (als Leporello bij Nederlandse Reisopera)

Beste actrice, danseres of zangeres
Malin Byström (als Salome)

Beste gezelschap
De Nationale Opera

Beste festival
Opera Forward Festival

Slechtste voorstelling
Octavia. Trepanation (Dmitri Kourljandski/Boris Yukhananov/Stanislavski Electrotheatre)

Ergerlijkste theaterervaring
Het neplibretto van Fortress Europe (de vermelde auteur bleek niet te bestaan)

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
Jong publiek in de zaal bij The Naked Shit Songs van Huba de Graaff

Tuur Devens
De Bond, De wereld van het poppenspel, Theaterkrant.nl

Beste voorstelling
Vanish Beach (Hof van Eede)

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
Show (10+) (Bronks/Carly Wijs)

Beste toneelbeeld of scenografie
Even I Must Understand It – One More Thing (Benjamin Verdonck)

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
Groupe Diane (Bert Hornikx en Gerrit Valckenaers, Hetnieuwstedelijk)

Beste acteur, danser of zanger
Tom Jansen

Beste actrice, danseres of zangeres
Suzanne Grotenhuis

Beste gezelschap
Hetnieuwstedelijk

Beste festival
Krokusfestival Hasselt

Slechtste voorstelling
Mr. & Mrs. Fox (Nico Boon)

Ergerlijkste theaterervaring
Steeds groter fileleed om tot een voorstelling buiten eigen woonplek te geraken (in Vlaanderen heb je ’s avonds vaak geen trein terug naar huis)

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
De voortschrijdende verdinging in het theater

Meest veelbelovende nieuwkomer
Dounia Mahammed

Henri Drost
Cultuurpers, Theaterkrant.nl

Beste voorstelling
Ariadne auf Naxos (Nederlandse Reisopera) fenomenale cast, prachtig decor en intelligente regie

Beste nieuwe tekst/choreografie/libretto
It’s My Mouth I Can Say What I Want To (14+) (Daan Windhorst, Toneelgroep Oostpool/Theater Sonnevanck), scherp, grappig, hoogst actueel maar nergens belerend

Beste toneelbeeld of scenografie
Bosch Dreams (Theater Republique/Les 7 Doigts de la Main), alle technische mogelijkheden optimaal gebruikend, maar constant in dienst van het verhaal

Beste actrice/danseres/zangeres
Karin Strobos (Ariadne auf Naxos, Nederlandse Reisopera)

Beste gezelschap
Toneelgroep Oostpool, met een duidelijke signatuur maar open voor oud en jong, niet bang om ook zo nu dan groots te falen en juist daardoor tot grote hoogten te stijgen

Beste festival
Operadagen Rotterdam, dat de grenzen van het genre tot het uiterste oprekt

Slechtste voorstelling
Promised Ends: The Slow Arrow of Sorrow and Madness (Saint Genet/Holland Festival)

Ergerlijkste theaterervaring
Het alsmaar groter wordende gebrek aan serieuze aandacht voor jeugdtheater, terwijl Nederlandse gezelschappen zeker daar een zeldzaam hoog niveau etaleren

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
Meer en meer theater dat óf juist heel erg actueel is óf juist volkomen autonoom wil zijn en daarmee in beide gevallen uitnodigt tot soms verhitte discussie

Kester Freriks
NRC Handelsblad, Theaterkrant.nl

Beste voorstelling
Race (Het Nationale Theater)

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
De dingen die voorbijgaan (bewerking Koen Tachelet, Toneelgroep Amsterdam/Toneelhuis)

Beste toneelbeeld of scenografie
The Nation (Maze de Boer, Het Nationale Theater)

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
Hedda Gabler (Thibaud Delpeut, Theater Utrecht)

Beste acteur, danser of zanger
Sanne den Hartogh

Beste actrice, danseres of zangeres
Karina Smulders

Beste gezelschap
Theater Utrecht

Beste festival
Holland Festival

Slechtste voorstelling
Twee vrouwen (Hummelinck Stuurman Theaterproducties)

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
De Warme Winkel

Meest veelbelovende nieuwkomer
Marjolijn van Heemstra

Alexander Hiskemuller
Trouw

Beste voorstelling
De Warme Winkel speelt De Warme Winkel (De Warme Winkel)

Beste nieuwe tekst/choreografie/libretto
Betroffenheit (Crystal Pite/Jonathon Young op Julidans)

Beste toneelbeeld of scenografie
De herziene versie van I/II/III/IIII (ICKAmsterdam/Kris Verdonck)

Beste nieuwe muziek, soundscape of compositie
Sacrifice (Erna Ómarsdóttir en Valdimar Jóhansson/Iceland Dance Company op SPRING)

Beste acteur/danser/zanger
Edo Wijnen (Citizen Nowhere, David Dawson/Het Nationale Ballet)

Beste actrice/danseres/zangeres
Carolina Mancuso (Kiraly, Joeri Dubbe/Korzo Producties)

Beste gezelschap
De Warme Winkel

Beste festival
Noorderzon Performing Arts Festival Groningen

Slechtste voorstelling
Promised Ends: The Slow Arrow of Sorrow and Madness (Saint Genet/Holland Festival)

Meest veelbelovende nieuwkomer
Samira Elagoz

Ergerlijkste theaterervaring
7even van ICKAmsterdam op Julidans: een misplaatste take on het gedachtengoed van Greco en Scholten. Treurig om talentvolle dansmakers daarvoor uit te nodigen en ze vervolgens zo in te perken dat ze wel móéten mislukken. Verbazingwekkend dat de dansmakers zich door Greco en Scholten als makke schapen naar de artistieke slachtbank hebben laten leiden

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
Diversiteit als prominent agendapunt bij de grote dansgezelschappen en balletopleidingen. Dat werd tijd. Nu maar hopen dat ze er niet alleen maar goede sier mee willen maken

Sander Janssens
Het Parool, Theaterkrant.nl

Beste voorstelling
Find Me a Boring Stone (Theater Rotterdam)

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
Find Me a Boring Stone (Rik van den Bos, Theater Rotterdam)

Beste toneelbeeld of scenografie
Ibsen huis (Lizzie Clachan, Toneelgroep Amsterdam)

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
Carrousel (Mátyás Wettl, Noord Nederlands Toneel/Club Guy & Roni/K[h]aos)

Beste acteur, danser of zanger
Hans Croiset (De vader, Senf Theaterpartners/Kik Productions)

Beste actrice, danseres of zangeres
Karina Smulders (Hedda Gabler, Theater Utrecht)

Beste gezelschap
Theater Utrecht

Beste festival
SPRING Performing Arts Festival Utrecht

Slechtste voorstelling
Learning How to Walk (NTGent)

Ergerlijkste theaterervaring
Gezelschappen die het publiek expliciet aansporen om te fotograferen/filmen tijdens voorstellingen. Dit is (óók op buitenlocaties, Vis à Vis) onwaarschijnlijk storend!

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
Eric de Vroedt die bij Het Nationale Theater is begonnen en meteen de politieke actualiteit op de agenda zet, eerst met Race, maar vooral met de weergaloze eerste helft van de theatermarathon The Nation

Meest veelbelovende nieuwkomer
Isabelle Houdtzagers (The Family, Theater Utrecht)

Hein Janssen
de Volkskrant

Beste voorstelling
Night of the Problems (Circus Treurdier), vervreemdend sprookje annex toekomstvisioen over een wereld die kapotgaat

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
De tekst van De Modern Art Revue (Steef de Jong en Alex Klaasen)

Beste toneelbeeld of scenografie
De dingen die voorbijgaan (Jan Versweyveld, Toneelgroep Amsterdam), imposant dodenhuis vol dolende zielen

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
Nicht schlafen (Steven Prengels, Les Ballets C de la B)

Beste acteur, danser of zanger
Warre Borgmans (Wie is er bang voor Virginia Woolf?, Hummelinck Stuurman Theaterbureau) én Jorn Heijdenrijk (Volpone, Dood Paard). Kiezen is onmogelijk: beide mannen zijn virtuoze raskomedianten met een donker randje

Beste actrice, danseres of zangeres
Wende Snijders. In haar theaterconcert Mens is ze zangeres, actrice, allround performer

Beste gezelschap
Toneelschuur Producties (een productiehuis dus, in dit geval)

Beste festival
Julidans

Slechtste voorstelling
Zwaar Metaal (Carver). Flauw gepraat tussen vier uitgerangeerde rockbitches

Ergerlijkste theaterervaring
Op het podium: acteurs die alleen zichzelf zien staan. Achter de schermen: kom ik doorgaans niet. In de zaal: gedoe met telefoontjes (foto’s, whatsappen, ringtones). Na afloop: die eeuwige glazen met te lauwe en te goedkope prosecco

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
Dat het kan, mensen in het theater in vervoering brengen. Zoals dit seizoen bij Het pauperparadijs in Veenhuizen, waar hele volksstammen op afkwamen. Of die unieke avond in de Goudse Schouwburg waar Wende optrad en iedereen na afloop geraakt en ontdaan was, en tenslotte gelukkig werd

Meest veelbelovende nieuwkomer
Saman Amini. Was ooit een nieuwkomer in Nederland, nu voor mij in het theater, vooral vanwege dat fantastische Samenloop van omstandigheden

Sara van der Kooi
Trouw, Theaterkrant.nl, Theatermaker

Beste voorstelling
De Modern Art Review (Steef de Jong en Alex Klaasen)

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
Find Me a Boring Stone (Rik van den Bos, Theater Rotterdam)

Beste toneelbeeld of scenografie
Situation Rooms (Rimini Protokoll)

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
Find Me a Boring Stone (Stan Vreeken, Theater Rotterdam)

Beste acteur, danser of zanger
Gijs Naber (Find Me a Boring Stone, Theater Rotterdam)

Beste actrice, danseres of zangeres
Karina Smulders (Hedda Gabler, Theater Utrecht)

Beste gezelschap
De Warme Winkel

Slechtste voorstelling
Jeanne d’Arc (Het Nationale Theater)

Ergerlijkste theaterervaring
De zwaardgevechten en de videobeelden in Jeanne d’Arc (Het Nationale Theater)

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
Systeem van beginnende makers onder de vleugels van grote gezelschappen levert interessante resultaten op

Meest veelbelovende nieuwkomer
Stan Vreeken

Vincent Kouters
de Volkskrant

Beste voorstelling
Rishi (Firma MES)

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
The Nation (Eric de Vroedt, Het Nationale Theater)

Beste toneelbeeld of scenografie
Phobiarama (Dries Verhoeven)

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
Carrousel (Mátyás Wettl, Noord Nederlands Toneel/Club Guy & Roni/K[h]aos)

Beste acteur, danser of zanger
Hans Dagelet (Ondertussen in Casablanca, Het Nationale Theater/Toneelgroep Oostpool)

Beste actrice, danseres of zangeres
Romana Vrede (The Nation, Het Nationale Theater)

Beste gezelschap
Toneelschuur Producties

Slechtste voorstelling
Bint (Hummelinck Stuurman Theaterbureau)

Ergerlijkste theaterervaring
Ik ben marathonmoe

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
Sciencefictiontheater

Meest veelbelovende nieuwkomer
Anne Reitsma

Marijn Lems
Theaterkrant.nl

Beste voorstelling
Untitled, 2017 (Nineties Productions)

Beste nieuwe tekst
De lankmoedigen (Joeri Vos, Toneelgroep Oostpool)

Beste toneelbeeld of scenografie
Exoot: Tropical Healing (Jan Brokof, Joachim Robbrecht/De Warme Winkel)

Beste kostuums
De Shakespeare Club (Marrit van der Burgt en Karen de Meijer, De Gemeenschap)

Beste nieuwe muziek, soundscape of compositie
Multiverse (Louis Vanhaverbeke)

Beste performer
Dominique Van Malder (Buko, Abattoir Fermé)

Beste gezelschap
Toneelgroep Oostpool

Beste festival
Festival Cement

Slechtste voorstelling
En manque (Vincent Macaigne/Théâtre de Vidy/Compagnie Friche 22:66)

Meest veelbelovende nieuwkomer
Ogutu Muraya, ex-Das Arts, maakte diepe indruk met zijn Masterproject Fractured Memories

Ergerlijkste theaterervaring
Het moment waarop in En manque van Vincent Macaigne twintig minuten lang tevergeefs wordt getracht het publiek over te halen om op de dansvloer te komen

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
De ongelofelijke generositeit van de nieuwe samenwerkingen tussen jonge collectieven (De Nacht van de Collectieven, Untitled, 2017, Broadcast Away TeeVee op Down The Rabbit Hole)

Elisabeth Oosterling
NRC, Theaterkrant.nl

Beste voorstelling
Dad van Nasrdin Dchar, zo eentje waarvan je wil dat iedereen ‘m ziet

Beste nieuwe tekst
De Shakespeare Club van Rob de Graaf (De Gemeenschap), poëtisch, helder én hilarisch – een zeldzame combi

Beste toneelbeeld
Pony Camp: Troilus & Cressida (Stephanie van Batum), stage design door Lucas Groß. Achilles op de camping – en dat lijkt dan opeens heel logisch

Beste nieuwe compositie
Huid door Arnoud Noordegraaf (Schweigman& en Slagwerk Den Haag), opzwepend, fel, allesomvattend

Beste acteur (m/v/x)
Sanne den Hartogh in The Family (Theater Utrecht), gevaarlijk én hartverwarmend: de perfecte Kil

Beste “gezelschap”
Toneelschuur Producties

Beste festival
Theaterfestival Boulevard

Slechtste voorstelling
Indecent proposal (Dommelgraaf & Cornelissen Entertainment),
dat het zo mis kan gaan, met zo’n cast

Meest veelbelovende nieuwkomer
Sander Plukaard, niet nieuw, maar altijd het middelpunt van de voorstelling

Ergerlijkste theaterervaring
Gezellig je hele vriendengroep appen. Op rij 3.

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
Eric de Vroedt brengt kleur bij Het Nationale Theater

Fransien van der Putt
Theaterkrant.nl, Cultuurpers, Dansmagazine

Beste voorstelling
Danse de nuit (Boris Charmatz), The Common People (Jan Martens),
Grip (Rutkay Özpinar) en Bombyx Mori (Ola Maciejewska)

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
The Automated Sniper en Schuldfabrik (Julian Hetzel)

Beste toneelbeeld of scenografie
Spacewalk (Michele Rizzo/Frascati Producties/ICKAmsterdam/Dansmakers Amsterdam)

Beste acteur, danser of zanger
Tycho Hupperets (Para|Diso Revisited, ICKAmsterdam)

Beste festival
Kunstenfestivaldesarts Brussel en Come Together Amsterdam

Meest veelbelovende nieuwkomer
Lana Čoporda

Ron Rijghard
NRC Handelsblad

Beste voorstelling
Voest (Nathalie Baartman)

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
The Nation (Eric de Vroedt, Het Nationale Theater)

Beste toneelbeeld of scenografie
Ergens anders (Micha Wertheim)

Beste nieuwe muziek, soundscape of compositie
Night of the Problems (Circus Treurdier)

Beste acteur, danser of zanger
Hans Teeuwen (Real Rancour)

Beste actrice, danseres of zangeres
Sanne Wallis de Vries (Gut)

Beste gezelschap
Het Zuidelijk Toneel

Beste festival
Edinburgh Fringe Festival

Slechtste voorstelling
Penthesilea (Noord Nederlands Toneel)

Ergerlijkste theaterervaring
Dat een vakblad als Theatermaker weigert cabaret serieus te nemen

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
De groeiende artistieke kracht van locatietheater

Meest veelbelovende nieuwkomer
Patrick Laureij

Pieter Rings
Theaterkrant.nl

Beste voorstelling
De nieuwe kleren van de keizer (Langhout Theaterproducties)

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
Karaoki Kanye (Club Gewalt)

Beste festival
Pop Arts Festival

Slechtste voorstelling
Macho Macho (Igor Vrebac)

Ergerlijkste theaterervaring
De hoeveelheid spam in mijn inbox. En ze gaan nu ook whatsappen

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
Het meeste gaat gewoon allemaal door. Hoe dan ook. Linksom of rechtsom

Jos Schuring
Scènes, Theaterkrant.nl

Beste voorstelling
Race (Het Nationale Theater), omdat het een ijzersterk verhaal is, erg goed is uitgevoerd en omdat het je prikkelt tot denken over jezelf

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
I Will Wait for You van choreograaf Arno Schuitemaker is een erg fraaie oefening in geduld hebben, waarin je, als je goed kunt kijken, heel veel kunt zien en dus wordt beloond voor je inspanning

Beste toneelbeeld of scenografie
Huid van Boukje Schweigman, niet haar beste voorstelling maar wel met magische, oogverblindend mooie beelden
Beste acteur, danser of zanger
Hans Croiset (De vader, Senf Theaterpartners/Kik Productions)

Beste actrice, danseres of zangeres
Maria Kraakman voor haar zeer veelzijdige, prachtige présence in Het jaar van de kreeft (Toneelgroep Amsterdam)

Beste gezelschap
Maas theater en dans vanwege hun constante hoge niveau, het voortdurend zoeken naar nieuwe vormen en voor hun rol als ontwikkelaar van talent

Beste festival
Oerol

Slechtste voorstelling
Indiaan (De Hotshop), een langdradig, nietszeggend geheel dat waarschijnlijk poogt absurd te zijn maar vooral een gênante vertoning is

Ergerlijkste theaterervaring
Recensies waarin auteurs zo nodig hun kennis moeten opdringen en die daardoor vaak meer gaan over de recensent dan over de voorstelling

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
Mooi dat er steeds meer theater over het nu is te zien, vooral als dat theater-over-het-journaal overstijgt zoals in het briljante A Seat at the Table van Saman Amini c.s. dat net als Race onontkoombaar is.

Meest veelbelovende nieuwkomer
Marijn Graven voor de sprankelende, briljante regie van De Elyzeesche velden, een bewerking van A Streetcar Named Desire

Hans Smit
Het Parool, Theaterkrant.nl

Beste voorstelling
De Warme Winkel speelt De Warme Winkel (De Warme Winkel)

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
Niemandsland (Eva Jansen Manenschijn)

Beste toneelbeeld of scenografie
De Modern Art Revue (Steef de Jong en Alex Klaasen)

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
Find Me a Boring Stone, de bijdrage van gitarist/zanger Stan Vreeken was wonderschoon

Beste acteur, danser of zanger
Warre Borgmans (Wie is er bang voor Virginia Woolf?, Hummelinck Stuurman Theaterbureau)

Beste actrice, danseres of zangeres
Malin Byström (Salome, De Nationale Opera) en Karina Smulders (Hedda Gabler, Theater Utrecht)

Beste festival
Holland Festival

Slechtste voorstelling
Nkenguégi (Dieudonné Niangouna/Holland Festival)

Ergerlijkste theaterervaring
Toeschouwers die denken dat theater net zoiets als tv is, wat je vanaf je stoel kunt becommentariëren

Meest veelbelovende nieuwkomer
Anne-Chris Schulting (Niemandsland, Bellevue Lunchtheater/Eva Jansen Manenschijn)

Sanne Thierens
De Musicaldatabase, Theaterkrant.nl

Beste voorstelling
Into the Woods (PIT Producties)

Beste toneelbeeld of scenografie
Into the Woods (Marjolein Ettema, PIT Producties)

Beste acteur, danser of zanger
John Buijsman (De marathon, Kemna Theater/Senf Theaterpartners)

Beste actrice, danseres of zangeres
Lone van Roosendaal (The Bridges of Madison County, Het Zonnehuis/OpusOne)

Beste gezelschap
Het Zonnehuis

Slechtste voorstelling
Chaplin – de musical (Music Hall)

Ergerlijkste theaterervaring
Het koude, kille en ongezellige RAI Theater

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
Subsidie voor Stichting Het Zonnehuis, en binnen die stichting aandacht voor culturele diversiteit

Meest veelbelovende nieuwkomer
Jeffrey Italiaander (Hair, Stage Entertainment)

Filip Tielens
De Standaard, Theaterkrant.nl

Beste voorstelling
Chasse Patate (Studio Orka)

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
A Love Supreme (Rosas) en Groupe Diane (Het Nieuwstedelijk)

Beste toneelbeeld of scenografie
Chasse Patate (8+) (Studio Orka)

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
The Only Way Is Up (Jonas Vermeulen en Boris Van Severen), Les Damnés (La Comédie-Française/Ivo van Hove, muziek Eric Sleichim)

Beste acteur, danser of zanger
Peter Van den Begin (Risjaar drei, Toneelhuis/Olympique Dramatique)

Beste actrice, danseres of zangeres
Janne Desmet (Chasse Patate (8+), Studio Orka)

Beste gezelschap
fABULEUS

Beste festival
Festival d’Avignon (2016, niet 2017)

Slechtste voorstelling
Penthesilea (Noord Nederlands Toneel)

Ergerlijkste theaterervaring
De heisa bij NTGent

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
De vernieuwing bij het Antwerpse jeugdtheater HETPALEIS

Meest veelbelovende nieuwkomer
Maxim Storms (acteur in Bonte nacht, Another One en Klutserkrakkekilililokatastrof)

Luuk Verpaalen
Theaterkrant.nl

Beste voorstelling
De Warme Winkel speelt De Warme Winkel (De Warme Winkel)

Beste toneelbeeld of scenografie
Carrousel (Ascon de Nijs, Noord Nederlands Toneel/Club Guy & Roni/K[h]aos)

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
Carrousel (Mátyás Wettl, Noord Nederlands Toneel/Club Guy & Roni/K[h]aos)

Beste acteur, danser of zanger
Sanne den Hartogh (The Family, Theater Utrecht)

Beste actrice, danseres of zangeres
Jacqueline Blom (Ondertussen in Casablanca, Het Nationale Theater/Toneelgroep Oostpool)

Beste festival
Oerol

Meest veelbelovende nieuwkomer
Sir Duke (Orkater/De Nieuwkomers)

Herien Wensink
de Volkskrant

Beste voorstelling
De Warme Winkel speelt De Warme Winkel (De Warme Winkel)

Beste nieuwe tekst/choreografie/libretto
Buut, de naderende dood (Jan Hulst en Kasper Tarenskeen/Frascati Producties/Toneelgroep Oostpool)

Beste toneelbeeld of scenografie
887 (Félix Fradet-Faguy, Robert Lepage/Holland Festival)

Beste nieuwe muziek, soundscape of compositie
De helden (Dominique Pauwels, Josse De Pauw/LOD Muziektheater)

Beste acteur, danser of zanger
Hans Kesting (De dingen die voorbijgaan en Ibsen huis, Toneelgroep Amsterdam)

Beste actrice, danseres of zangeres
Karina Smulders (Hedda Gabler, Theater Utrecht)

Beste gezelschap
De Warme Winkel

Beste festival
Holland Festival

Slechtste voorstelling
De meiden (Katie Mitchell/Toneelgroep Amsterdam)

Meest veelbelovende nieuwkomer
Saman Amini

Ergerlijkste theaterervaring
Kunstenaars en opiniemakers die beweren dat kunst niet politiek mag zijn. Kunst mag alles

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
Meer (aandacht voor) diversiteit, voor en achter de schermen en dat ook racisme en seksisme in sector zelf aan de kaak worden gesteld

Dick Zijp
Theaterkrant.nl

Beste voorstelling
Licht (Youp van ’t Hek)

Beste toneelbeeld of scenografie
Pilp Fuction (De Ploeg)

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
Nieuw (Paul de Munnik)

Beste acteur, danser of zanger
Jan Beuving

Beste actrice, danseres of zangeres
Elke Vierveijzer

Beste gezelschap
De Partizanen

Slechtste voorstelling
Als ik mezelf kon zijn (Steven Brunswijk, alias de Braboneger)

Ergerlijkste theaterervaring
Tot twee keer toe door het management naar een try-out in plaats van een première gestuurd worden en daar pas tijdens de voorstelling achter komen

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
(Iets) meer aandacht van cabaretrecensenten voor de politieke inhoud van cabaretvoorstellingen

Meest veelbelovende nieuwkomer
Anne Neuteboom

Mieke Zijlmans
Theaterkrant.nl

Beste voorstelling
Ignite (ISH)

Beste nieuwe tekst, choreografie of libretto
237 redenen om door te gaan (Geert Lageveen en Leopold Witte, Orkater/Bellevue Lunchtheater)

Beste toneelbeeld of scenografie
Demolishing Everything with Amazing Speed (Dan Hurlin)

Beste nieuwe muziek, soundscape, compositie
Donna Donna (Orkater)

Beste acteur, danser of zanger
Hans Croiset (De vader, Senf Theaterpartners/Kik Productions)

Beste actrice, danseres of zangeres
Yara Alink (Donna Donna, Orkater)

Beste gezelschap
ISH

Beste festival
Holland Festival

Slechtste voorstelling
Vaders & zonen (Hummelinck Stuurman Theaterbureau)

Ergerlijkste theaterervaring
Je suis … (Theatergroep VIG)

Meest verheugende nieuwe ontwikkeling
Het aandeel mensen met een migratieachtergrond bij Adelheid Roosens Zina

Meest veelbelovende nieuwkomer
Shailesh Bahoran (Ignite, ISH)

Dossiers

Theatermaker september 2017