Met acht grote studio’s is het een van de grootste danscentra in Europa: de Chassé Dance Studios in de Amsterdamse Baarsjes. Ze zijn gehuisvest in een kerk, die uit geheel eigen middelen werd verbouwd tot cultureel centrum. Het is de droom van ex-danser en vastgoedondernemer Lenny Balkissoon, die nog een tweede kerk in Amsterdam wil verbouwen tot hotel, theater en grand café.

Het was jarenlang een waar hoofdpijndossier: het Danshuis in Amsterdam. Maar na veel geharrewar over en weer zijn er nu maar liefst drie danshaarden in ontwikkeling. In de voormalige Stork-fabriek in Amsterdam Noord – ooit bestemd voor dat grote officiële Danshuis – is Dansmakers gehuisvest, samen met een aantal andere partners waaronder ISH en Cinedans. Momenteel wordt op verzoek van de gemeente aan een plan gewerkt om hier de productiefunctie van Dansmakers en Het Veem te verenigen met het platform BAU. Per 2019 zal in de voormalige fabriek een volledig nieuw productiehuis worden geïnstalleerd, dat naar verwachting in de Amsterdamse Basisinfrastructuur (ABis) komt. Maar er zijn meer ontwikkelingen: zo verbond De Meervaart in Amsterdam West zich aan Stadsgezelschap ICK.

En dan zijn daar de Chassé Dance Studios aan de Chasséstraat in De Baarsjes, een project dat tot stand kwam dankzij de ondernemerslust van Lenny Balkissoon. Parallel aan de schier eindeloze discussies rond het geplande Danshuis in Noord, bouwde deze vastgoedondernemer en ex-danser geheel op eigen kracht zijn eigen danshuis.

Godslastering

Lang is er er onduidelijkheid geweest over de bestemming van de Chassékerk. Ontworpen in 1926 door Karel Petrus Tholens, werd ze gesticht om naar Amsterdam getrokken katholieken te bedienen. In 1998 sloot de kerk en wilden het parochiebestuur van Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand en het bisdom de kerk slopen. De gemeente stak daar een stokje voor door de kerk op de monumentenlijst te plaatsen. Kort daarop werd de kerk gekraakt, om na deze ‘Godslastering’ direct weer ontruimd te worden. Vervolgens stond ze leeg, tot Ymere het pand in 2007 aankocht. Het gebouw moest een buurtfunctie krijgen, de kredietcrisis gooide echter roet in het eten. Plannen werden steeds verschoven tot Balkissoon de kerk in 2011 aankocht van de woningbouwvereniging.

Ruim twee jaar heeft de gemeente erover gedaan om de benodigde vergunningen te verstrekken, maar Balkissoon kwam onderweg grotere hobbels tegen. Na de overname van Ymere constateerde hij dat de vloer van de kerk verrot was, en stelde hij Ymere aansprakelijk. Uiteindelijk creëerde Balkissoon acht flinke dansstudio’s, deels in de kelder die werd uitgegraven nadat was geconstateerd dat de vloer niet deugde. Boven die dubbele laag studio’s, douchegelegenheden en kleedkamers, bouwde Balkissoon een boutique hotel van drie lagen.

Het hotel loopt door in de oude pastorie en een nieuwe aanbouw, waar ook een grand café is ingericht, met terras. Primair is dit gerealiseerd om mede invulling te geven aan de vooraf afgesproken buurtfunctie, maar uiteraard zijn ook de hotelgasten er welkom. Balkissoon hoopt dat dit een plek wordt waar iedereen zich thuis voelt en de buitenlandse gast in contact kan komen met de echte Amsterdammer.

Een droom

Lenny Balkissoon is er nog steeds vol van: ‘Meteen toen ik binnen stond, wist ik het. Dit moest een danshuis worden.’ Hij verbouwde de kerk niet vanuit een commerciële gedachte, eerder vanuit een idealistische. ‘Niet alleen dans, maar ook het faciliteren van de interculturele ontmoeting zijn belangrijk in mijn ondernemerslust.’ Na zes jaar lijkt die droom te zijn verwezenlijkt. De verbouwing is zo goed als rond, toch is Balkissoon nog niet helemaal gerust op het dekkingsplan. Het hotel, met 55 kamers, ging afgelopen maart open en is een belangrijke buffer. Maar de studio’s subsidieert hij nog steeds uit eigen middelen. ‘Wat mij steekt is dat wethouder Kajsa Ollongren, tot voor kort portefeuillehouder van onder andere Kunst & Cultuur, zich al die tijd nooit heeft laten zien,’ geeft Balkissoon teleurgesteld aan.

Op de maandagochtend van mijn ontmoeting met Balkinssoon zijn de dansstudio’s deels gevuld, in de lounge is de training van een groep oudere dansers perfect te volgen door de ramenpartij. Om de hoek vindt de gescheiden danstraining van de jonge mannen en vrouwen van het Movarts plaats – danstalenten die zijn afgestudeerd, maar nog een aanvullende opleiding volgen. De dansstudio’s worden gehuurd door gezelschappen, soms structureel zoals door het Movarts. Ook de Henny Jurriëns Stichting – een gesubsidieerde organisatie die danslessen voor professionals organiseert – is een vaste afnemer; in de kerk verzorgen ze niet alleen lessen maar houden ze ook kantoor.

In de nieuwe aanbouw komt een gezondheidscentrum. Dans en gezondheid zouden hier in de toekomst mooi met elkaar verenigd kunnen zijn, een mogelijk toekomstprofiel voor het centrum dit maatschappelijk verband. Denk bijvoorbeeld aan het initiatief van Dance for Health van Marc Vlemmix en Andrew Greenwood.

Intussen functioneert de kerk ook als buurthuis en buurtcafé compleet met buitenterras. In de kelder van de bar is een feestzaal met elektrische open haard. Die ochtend komen ook grote groepen enthousiaste kinderen binnen. Ze klimmen omhoog naar de zolder, waar een gymzaal is ingericht voor omringende scholen. De Chassé Dance Studios zijn op deze manier stevig verankerd in de wijk. Een uitgebreid dansprogramma met de scholen en scholieren is hier denkbaar, dansonderzoek met kinderen kan hier gemakkelijk een plek krijgen.

En toch: de Chassé Studios maken geen deel uit van het brede gesprek over de dansontwikkelingen in de stad, dat na jarenlang gesteggel nu echt handen en voeten lijkt te krijgen, met name rond de ambities in Noord. Ze zijn op non-gesubsidieerde gronden ontwikkeld, iets wat blijkbaar lastig terug te draaien is.

Een tweede kerk

De paarse vloer van de gymzaal verraadt Balkissoons lievelingskleur, die ook op vele plekken in het hotel is verwerkt. Trots laat hij de chique ruime kamers zien met balkon, elke badkamer heeft weer een andere kleuren- en tegelcombinatie en de gipsen plafonds zijn sierlijk afgewerkt. De Chassé Dance Studios zijn overigens niet het enige project van Balkinssoon. Verderop in de stad, in de Don Boscobuurt in Amsterdam Oost, ligt de Christus Koning Kerk – ook een ontwerp van Tholens (en de jonge architect Balens) – die slechts dienst deed van 1946 tot 1996 en na de oorlog werd gebouwd met ingezameld geld. Op deze plek wil Balkissoon – die de kerk eveneens kocht van Ymere – een theater bouwen opnieuw in combinatie met een boutique hotel en een grand café.

Het ambtelijk traject gaat moeizamer dan de Chassé Dance Studios, de gemeente heeft nog geen omgevingsvergunning af gegeven. Er is veel weerstand in de buurt. Maar Balkissoon heeft een lange adem. ‘Voor de buurt zou het goed zijn, ook dit deel van de stad kan wel een impuls gebruiken’, zegt hij rustig. Hoe groot de projecten ook ogen, ex-danser Balkissoon schrikt er niet voor terug. ’Ik breng letterlijk en figuurlijk graag iets in beweging.’

www.chasse-dancestudios.nl

Dossiers

Theatermaker december 2017