Op je zeventiende, net na de tweede wereldoorlog, je eerste vriendje ontmoeten. Na veel twijfels en jaren van elkaar gescheiden te zijn geweest zeven jaar later met hem trouwen. Allebei als maagd het huwelijk in en de rest van je leven in liefde bij elkaar blijven. Of dat een kleine of een grote geschiedenis is, daar kun je over van mening verschillen.

Bij het overlijden van zijn moeder, zes jaar na de dood van zijn vader, vond Rik Hoogendoorn bij het opruimen van het ouderlijk huis een doos met brieven van zijn ouders. Zijn vader, die vanwege de Politionele Acties in Indonesië zat, en zijn moeder, die thuis in Vlaardingen op hem wachtte, schreven elkaar over en weer bijna 200 brieven tussen 1947 en 1950. Ze zijn dan nog niet getrouwd, maar hebben beloofd op elkaar te zullen wachten.

De vondst van deze brieven was voor Hoogendoorn de aanleiding voor het maken van zijn voorstelling. Gezeten aan een klein tafeltje onder een zolderraam, in een geluidsdecor dat begint met een tophit van de Ramblers, vertelt hij de geschiedenis van Zwarte Miep.

Zwarte Miep wordt geboren vlak voordat in 1929 in New York de beurzen instorten, en groeit op in grote armoede. Haar grootouders stonden met vis op de mark, haar ouders waren arm en kregen steun. Mieps moeder en haar jongere zusje zijn opvallend mooie vrouwen, Miep zelf, mollig en niet uitgesproken knap, moet het hebben van haar opgeruimde, sterke karakter. En van het volle, krullende, zwarte haar waaraan ze haar bijnaam dankt. Wanneer ze na de oorlog op 17 jarige leeftijd Jan ontmoet, adviseren haar vriendinnen dan ook om het vooral niet uit te maken, ondanks de twijfel die herhaaldelijk de kop op steekt. Met haar uiterlijk moet ze blij zijn dat ze iemand heeft gevonden die haar wil.

De belangrijke gebeurtenissen en anekdotes uit Mieps leven, zoals speciale verjaardagen, haar toelatingsexamen tot de MULO, haar eerste vakantie met vriendinnen, op de fiets naar Katwijk, worden opgetild en tegen het licht van de wereldgeschiedenis gehouden. Alombekende, grote gebeurtenissen worden onderdeel gemaakt van de persoonlijke geschiedenis van Miep. Zo ziet ze als klein meisje samen met haar vader het bombardement op Rotterdam plaatsvinden vanaf het dak van hun huis in Vlaardingen. Het is een verhaaltechnische ingreep die maakt dat de voorstelling wat groter wordt dan het verhaal van Miep alleen. En dat helpt, want het verhaal van Miep is een verhaal zoals van zoveel meisjes. Ze groeiden op tijdens de oorlog, trouwden en bouwden met hard werken en weinig geld een bestaan op met een echtgenoot, en later kinderen en kleinkinderen.

En toch: op je 17e, net na de oorlog opnieuw overvallen worden door de gebeurtenissen op het wereldtoneel. Daardoor jarenlang gescheiden worden van de jongen die stapelgek op je is, die moet gaan vechten aan de andere kant van de wereld. Die daar op de been blijft omdat er thuis iemand is die op hem wacht en hem gewetensvol brieven blijft schrijven. De passages die Hogendijk uit Mieps brieven voorleest zijn behoorlijk betweterig van toon. Niet heel liefdevol klinken ze, wel standvastig. Ze schrijft hem, week in week uit, houdt dat drie jaar vol en omhelst hem wanneer hij ziek en vermagerd thuiskomt en alleen nog maar kan huilen. Die liefde, waaraan door haar zo lang getwijfeld werd, bleek voor het leven.

Rik Hoogendoorn bouwde met deze voorstelling een klein, ontroerend monument voor die liefde. En voor de vrouw, die hem om overduidelijke redenen zo na aan het hart ligt.

Foto: Bert Ververs