Wat als sprookjes hun magie verliezen, niet iedereen lang en gelukkig kan leven en verhalen vertellen niet meer helpt? Deze vragen staan centraal in Zoek, de aangrijpende nieuwe voorstelling van Kwatta die het aandurft om te eindigen met een huilbui die niemand onberoerd laat.

Het begint als een sprookje, compleet met ‘Er was eens’. Maar welk sprookje haar vader en moeder ook verzinnen, Bregje heeft het ijskoud, zelfs onder vijf dekens en met al haar kleren nog aan. Slapen kan ze al helemaal niet. Vroeger, ja, toen viel ze meteen in slaap en snurkte daarbij altijd zo hard dat haar beste vriend Alex haar snurkie noemde. Ze praat met hem door een walkietalkie, maar het enige dat ze terug hoort is statische ruis.

In een dromerige en magisch-realistische zoektocht naar Alex maakt zij kennis met een jager die alleen maar aan eten lijkt te denken maar vooral op zoek is naar zijn vrouw, een bijna blinde vrouw die desnoods Bregjes arm er wel af wil zagen om haar verdwenen hondje maar terug te vinden en een zwaan die iets lijkt te willen zeggen, maar wat? Ze zoeken een rivier, aan de overkant, daar moeten al die zo hartstochtelijk gemisten zijn, maar hoe vind je een rivier die constant van plaats verandert?

Zelfs als je die rivier vindt op het moment dat je het gevoel hebt dat niemand je nog begrijpt, kan de ijsveer je niet overzetten. Je kunt al je eten wel willen laten staan, al je speelgoed weggeven of je hele spaarpot in de rivier gooien, maar sommige wensen komen niet uit. Bij het besef dat wie er niet meer is, er altijd wel zal zijn in het gemis, in de herinnering, komen de tranen.

Het sterke van Zoek is dat regisseur Annelies van Wieringen de poëtische tekst van Maaike Bergstra centraal stelt en Calle de Hoog een decor heeft ontworpen dat uit niet meer bestaat dan gordijnen en verticale tl-verlichting. De fraaie dierenkostuums van Jorine van Beek in combinatie met het grotendeels donkere toneelbeeld en de sterke soundscape van Jolle Roelofs versterken de spanning, zonder van Zoek louter nachtmerrie te maken.

In een zo sobere setting – deze voorstelling speelt ook op scholen – heb je sterke acteurs nodig en deze voorstelling is perfect gecast met Folmer Overdiep en Marieke van Leeuwen als ouders en alle andere rollen. Pleun de Roode combineert als Bregje op indrukwekkende wijze bravoure en kwetsbaarheid, je verliezen in een (wens)droom en de soms al te harde werkelijkheid. Niet elke achtjarige verliest een beste vriend door een ziekte, maar bijna terloops komen ook voor een veel grotere groep herkenbare verhalen aan bod: ouders die uit elkaar gaan, opeens twee pestkoppen als broertjes hebben, een vriendje dat onverwacht naar een ander land verhuist.

Zoek besluit met een nieuw verhaal, ditmaal verteld door Bregje aan haar ouders. Een verhaal over verlies en loslaten, zonder te vergeten en waarin ruimte wordt gemaakt voor verdriet. Mooi is hoe de tekst wel verwijzingen bevat naar de klassieke Orpheus-mythe, maar die een volkomen nieuwe draai geeft.

Foto: Laura Luca