Het is vervreemdend: samen met negentwintig anderen een voorstelling bekijken die terugblikt op de eerste lockdown op het moment dat de tweede zojuist is begonnen. Het is dan ook niet een voorstelling die regisseur Jörgen Tjon A Fong en acteurs Birgit Schuurman en Tarikh Janssen ooit hadden gedacht te maken.

Hoe vertel je nou een verhaal als je zelf nog midden in dat verhaal zit? Het antwoord op die vraag vinden de makers allereerst in interviews die zij hielden met kinderen met verschillende achtergronden. Hoe reageerden zij toen de scholen opeens dicht moesten, er niet meer in teamverband mocht worden gesport en bezoek aan opa en oma onmogelijk was geworden? Schuurman en Janssen spreken woord voor woord de verschillende kinderen na, inclusief elke lach of kuch.

Het Amsterdam van 2020 spiegelen ze behendig aan een veel ouder verhaal: dat van Oran in 1940 uit Albert Camus’ De pest, en ook aan hun eigen leven. Hoe gingen zij zelf om met agenda’s die van de ene op de andere dag leeg waren? Ook aan de kinderen in het publiek wordt gevraagd hoe zij bijvoorbeeld het thuisonderwijs hebben ervaren nadat beelden van de persconferentie in maart zijn geprojecteerd.

Dat dit alles niet resulteert in een loodzware en sombere voorstelling is te danken aan het energiek en naturel spel, waarbij zowel ruimte is voor een komisch hamstergevecht om blikken tomaten en uiteraard vele pakken toiletpapier als het aangrijpende relaas van de dertienjarige Bilal die in een tijdsbestek van enkele dagen beide grootouders verloor.

Dat we nog altijd midden in dit verhaal zitten, is niet alleen duidelijk merkbaar in het theater, maar ook als we na zeventig minuten weer buiten staan. Op deze koopavond zijn alle winkels en horeca gesloten en is het opnieuw stil en donker in de stad. Het verdere verloop van dit verhaal is voor jong en oud onzeker. Waarom is het stil in de stad? is daardoor meer dan een documentaire jeugdtheatervoorstelling over de coronacrisis vanuit het oogpunt van kinderen. Want zoals Schuurman concludeert: ‘Ik denk dat dit het eerste moment in de geschiedenis is dat volwassenen evenveel over iets weten als kinderen.’

Bovenal toont de voorstelling de veerkracht en het lef van het Nederlandse jeugdtheater. Dat niet kiest voor escapisme, geruststellende sprookjesvoorstellingen, maar theater maakt over het hier en nu waarbij vragen onbeantwoord mogen blijven.

Foto: Jean van Lingen