Vanwege corona is alles in flux, ook bij Opera Zuid. De double-bill La voix humaine van Francis Poulenc en L’heure espagnole van Maurice Ravel zou vanuit hun huistheater in Maastricht live gestreamd worden naar verschillende bioscoopzalen door het hele land. De nieuwe lockdown gooide roet in het eten, noodgedwongen werd de première enkel online aangeboden. (meer…)
Corona maakt creatief, het is onderhand bijna een cliché geworden. Maar de Britse Vopera spant toch wel de kroon met zijn debuut, een online productie van L’enfant et les sortilèges van Maurice Ravel. Zangers van over de hele wereld repeteerden via zoom en filmden zichzelf met welke apparatuur ze maar voorhanden hadden. Alleen het London Philharmonic Orchestra kwam daadwerkelijk bijeen om zijn bijdrage op te nemen, een spetterend arrangement van Lee Reynolds voor maar 27 musici. De productie grossiert in flitsende animaties en schitterende kleuren: een lust voor oog en oor.
Ravel componeerde zijn opera in de jaren twintig, op een libretto van Colette. Zij schreef dit ter vermaak van haar dochter, wat regisseur Rachael Hewer en ontwerpster Leanne Vandenbussche letterlijk hebben opgevat. In plaats van het boze jongetje uit het origineel hebben zij gekozen voor een meisje, gespeeld door Amelie Turnage en gezongen door de mezzosopraan Emily Edmonds.
Wanneer moeder haar opdraagt haar huiswerk te maken, smijt het kind woedend alles om haar heen kapot, waaronder haar laptop. Waarna ze via het kapotte scherm een betoverde wereld wordt ingezogen vol pratende dieren en dito meubilair. Vandenbussche weet de sfeer van een nachtmerrie goed te treffen door bovenmaatse hoofden op de lichamen van de zangers te plakken en hen als reuzen boven het angstige meisje uit te laten torenen. Daarbij kom je ogen te kort om de razendknappe mix van live en getekende beelden bij te benen.
De laptop waarop het meisje online les moet volgen is niet de enige poging het verhaal naar onze tijd te tillen. In de enscenering zitten talloze andere verwijzingen naar corona, met snel gemonteerde journaalbeelden vol grafieken van instortende koersen, een ziekenhuisscène waarin het meisje een zuurstofmasker op krijgt en een schoolbord met aanmaningen onze handen te wassen en afstand te houden. Ook het libretto is deels geüpdatet, met een nieuwe, Chinese tekst voor de theeceremonie.
L’enfant et les sortilèges is een aaneenschakeling van vaak geestige beelden, met als hoogtepunt een parade van veelkleurige kikvorsen in het kikkerballet. Maar door al het visuele geweld raakt het verhaal zelf een beetje ondergesneeuwd. Zo wordt niet duidelijk waarom de – overigens bijzonder kunstig vormgegeven – dieren en dingen wraak willen nemen op het kind. Van dierenkwelling lijkt geen sprake.
Mooi is wel het moment dat de dieren hun woede laten varen als zij de gewonde eekhoorn verbindt en besluiten haar terug te brengen naar mama. Het einde is verrassend: tegen een cascade van gefilmde operahuizen staat het kind op een leeg toneel, terwijl de loges zich vullen met alle personages uit het verhaal.
Jammer genoeg is Turnage nog wat onwennig voor de camera. De zangers daarentegen zijn zonder uitzondering uitstekend en het orkest excelleert in kek uitgevoerde puntige ritmes, meeslepende melodieën en oosters getinte harmonieën. Petje af voor de vindingrijkheid van alle betrokkenen, maar volgende keer toch wat meer aandacht voor de inhoud graag.