Al lang wilde theatermaakster Annelies Van Hullebusch een ‘(h)oorzine’ maken: een boekje dat je alleen kan beleven door een combinatie van beeld en geluid. Corona dwong haar om er werk van te maken. Het resultaat is een tastbaar boekje van papier, met geluid via de computer of smartphone.
Bij de meeste voorstellingen van Annelies Van Hullebusch hebben de toeschouwers een boekje in de hand, en op aanwijzingen van de speelster zelve mag je een bladzijde omslaan en krijg je de tijd om te kijken of om te lezen wat er op die pagina staat. Dat kan een stukje tekst zijn, maar meestal is het een tekening, een schets van een voorwerp of poppetje, een plattegrond, een kaart of een stamboom van de personages die ter sprake komen. Daarna vertelt en speelt de theatermaakster met objecten en uitgeknipte papieren decors en attributen haar verhaal.
Opvallend in haar producties is dat de personages niet in het echt door acteurs worden gespeeld, en zelfs niet uit papier geknipt zijn: je krijgt alleen de omgeving waarin ze verkeren, in papier of karton, te zien. Als toeschouwer moet je de mannen en vrouwen om wie het gaat zelf in je verbeelding vormen. Je maakt in je eigen hoofd als het ware zelf de film, en dat op instructies van de vertelster.
Dat was heel duidelijk in Kopfkino, zoals de titel suggereert. Bij het boekje beschikte je als toeschouwer in een schoolbank toen ook nog over doosjes met dingetjes erin, waarmee je volgens instructies zelf iets moest knutselen. We luisterden naar haar via de koptelefoon, en we zagen haar en haar medespeelster in het echt aan het werk achter de microfoons.
Annelies Van Hullebusch is een theatermaakster die me tot nu toe steeds verrast en me ook ontroerd heeft door de bijzondere vormgeving van haar vertellingen. Ook nu doet ze dat, zonder dat we haar live en nabij zien op het toneel. Ook zien we haar niet op scherm, we krijgen haar alleen te horen via de koptelefoon. Met een boekje in de hand luister je naar een verhaal over duiven, duivenmelkers en mensen met bijzondere rituelen in haar wijk Borgerhout (bij Antwerpen).
De charme van een hoorspel met sfeervolle muziek wordt in deze eerste ‘(h)oorzine’ aangevuld met tekeningetjes, fotootjes en schetsen die het verhaal van info voorzien, wat uitleg over de personages geven, een dagboekfragment tonen… Eenvoudige, licht naïeve warme tekeningen van een huisje, een duivenkot op poten, over het ringen van duiven, over hoe het allemaal begon, over soepduiven, en liefde voor vogels.
Je hoort Van Hullebusch vertellen, en op ‘kom kom kom’ mag je een bladzijde lezen. Om dan weer verder te luisteren. In tegenstelling tot bij de stream-(theater)voorstellingen die ik afgelopen lockdown-periodes zag, kon ik nu wel meegaan in het ‘stuk op afstand’. Je hoeft de speelster niet te zien, alleen al het horen van haar stem tussen de andere mee-‘spelende’ personen en het bekijken van de bladzijden in haar zelfgemaakt boekje, volstonden om toch thuis te genieten van deze kleine productie. Vogelduif is als combinatie van hoorspel en kijkboekje een warm aandoenlijk artistiek kleinood over diverse mensen, over hobby’s en passies, over samenleven in een buurt, over opgroeien en opvoeden.
Boekje is te bestellen via de website. Dat wordt je toegestuurd, met een QR-code.
Foto: Sarah Schrauwen
