Op groot scherm op een verlaten sportveld aan de rand van nachtelijk West-Terschelling, zien we hoe iemand een wit laken de lucht in houdt. De wind krijgt er vat op, als likkend vuur spartelt het doek in de lucht. Later zien we wuivend riet in het veld, dan is de wind juist zacht en gemoedelijk. Een sonore zoem klinkt, voorzichtig getingel en gerinkel, windgeluiden in allerlei soorten. Een silhouet verschijnt achter het scherm, een vrouw vangt de volle wind.
Vento is een theatrale, woordloze viering van de wind, die krachtig en meedogenloos en prachtig kan zijn. Dat is natuurlijk geen geheim op Terschelling, waar in het natte, koude en winderige openingsweekend van Oerol de wind sowieso al een flinke hoofdrol had opgeëist. Het Franse gezelschap Groupe ZUR stond al vaker op het festival, met beeldend werk op het snijvlak van theater, muziek en film. Vento is een creatie uit 2021 en speelde sindsdien onder meer op theaterfestivals in Frankrijk en Spanje.
In de drie kwartier dat de performance duurt, wordt een vaak poëtische beeldenmontage op de toeschouwer afgevuurd, niet alleen op het projectiescherm, maar ook ter plekke, met stof, papier, plastic, performers en windmachines. Snippers plastic fladderen als vogels in de lucht, vlaggen dansen op mysterieuze klanken, felblauw verlicht stof wordt tegen de zwarte hemel omhoog geblazen, als kwallen in de donkere, oneindige oceaan. De makers lijken zo vooral opnieuw en opnieuw de slagkracht van deze natuurkracht te willen onderstrepen.
En zonder meer levert dat vaak poëtische en esthetische beelden op die aanzetten tot associëren. Maar de zeggingskracht van deze als ‘verhalende voorstelling’ aangekondigde productie blijft vrijwel volledig uit. De ronddwarrelende plastic snippers (overigens gemaakt van maïs en dus volledig afbreekbaar) suggereren nog wel iets van een unheimisch engagement (terwijl de natuur zijn meedogenloze gang gaat, gelukkig trouwens, gaat de mens ten onder aan zichzelf), maar dan hooguit van het gemakkelijke en vrijblijvende soort.
Concretere aanzetjes, de wind die de vlaggen van de revolutie kracht inblaast, of bankbiljetten die door de lucht dwarrelen en ons ongetwijfeld iets kritisch over het kapitalistisch systeem willen bijbrengen, vervliegen letterlijk – waardoor Vento een gevaarloze en tamelijk betekenisloze exercitie wordt. Beangstigend of verstikkend wordt al dat spartelende plastic en die aanzwellende wind nauwelijks – alle associaties met plasticsoep en klimaatverandering ten spijt.
De voorstelling heeft veel meer weg van een doorlopende installatie waar we toevallig 45 minuten deelgenoot van zijn, dan van een autonome voorstelling met een afgebakende opbouw en spanningsboog. Hoe hard het ook waait, het is uiteindelijk toch vooral storm in een glas water.
Foto: Geert Snoeiijer
Christophe Auger
Evelyne Caillet
Nicolas Gallard
Bertrand Groisard
Gwen Labarta
Jérôme Lubin
Soraya Sanhaji
Meer info over deze voorstelling op Theaterencyclopedie.nl
data van Theatercollectie: Allard Pierson/Stichting TIN
De Criticitafel op locatie! Vanuit een koud en regenachtig Oerol op Terschelling bespreken theaterjournalisten Herien Wensink, Sander Janssens en presentator Hans Smit het festival tot dusver. Welke voorstellingen vielen op en hoe is de sfeer op het eiland? (meer…)
Aan de zijkant van het speelvlak ligt op een aanhangwagen alvast een enorm rotsblok klaar. Want wie kunst maakt, sjouwt in feite een rotsblok een berg op in de wetenschap dat-ie vlak voor de top weer naar beneden rolt. Kunst is zinloos en absurd, en desondanks of daardoor noodzakelijk en prachtig. ‘En tussendoor ga je dood.’ (meer…)
Ergens in de bosgrond van het Oerol-eiland Terschelling ligt een schat aan cocaïne begraven. Misschien aan de voet van een lantarenpaal? De twee personages van de voorstelling Bergen Verzetten door Theater RAST komen in hun witte Volkswagen het bosterrein opgereden, zetten hun schep in de grond en gaan graven. Het brengt hen dichter bij elkaar; ze hebben een gemeenschappelijk doel: de schat vinden. (meer…)
Oerolveteranen konden acht jaar geleden in Hoorn al de tuinkabouter in levenden lijve signaleren (Jack Wouterse en Arjan Ederveen in het fijne Walden van het Ro Theater), dit jaar is rondom het Snijderspad in West de boskabouter te determineren, ofwel de Homo Parvalis Punctuum. In Voor ze verdwijnen wordt het publiek ter plekke bijgepraat door twee kibbelende veldonderzoekers die deze zeldzame, (goed)gemutste soort uitvoerig hebben bestudeerd. (meer…)
