Eén ding staat meteen vast als je de theatertent betreedt: het gaat hier verschrikkelijk gezellig worden. De toneelspelers van De Theatertroep zetten vanaf de inloop de toon, door het publiek op passief-agressieve, dwingende wijze bij dit buurtfeest te betrekken: dansen zullen we, verdomme, en leuk zal het worden. Vooraf vastbesloten gezelligheid: dat kan natuurlijk alleen maar ellende opleveren.
In Vaudeville: De buurtbarbecue wordt de maatschappij teruggebracht tot zes buurtbewoners die tegen wil en dank in iemands keurig gemaaide gazonnetje tot elkaar zijn veroordeeld. De buurtbarbecue geldt hier als metafoor voor onze ontwrichte samenleving: de onderlinge afspraken zijn helder (toch?), maar de invulling blijkt voor iedereen toch volstrekt anders. En dus mondt een en ander uit in een middag die voortdurend in het teken staat van het bijstellen van verwachtingen, en inherent daaraan aan groeiende onvrede. De vastbesloten vleeseters geven af op de veganisten, iedereen voelt zich altijd wel ergens tekortgedaan, beledigd of niet gehoord, en je mag ook niets meer tegenwoordig. En het eten mislukt natuurlijk faliekant.
De spelers (in Amsterdam waren dat Patrick Duijtshoff, Elisabeth ten Have, Timo Huijzendveld, Nicoline Raatgever en Kyrian Esser) zetten lekker grotesk in en larderen hun spel ruimhartig met knipoogjes naar het uitgelaten Paradepubliek – waarmee ze hun eigen spel en de scène waarin ze zijn beland, vrolijk belachelijk maken en de satire van deze zedenschets onderstrepen.
De tekst van Eva M.C. Zanen en Matthijs Bockting neemt een veelzeggende wending als de morrende massa zich op enig moment haast werktuiglijk tegen de bejaarde buurtbewoner keert, en vervolgens vrij moeiteloos tegen bejaarden in het algemeen. Want laten we wel wezen: zijn zij niet uiteindelijk de oorzaak van al onze problemen? Van de toenemende criminaliteit tot de klimaatcrisis, als je maar wilt kun je de schuld daarvan moeiteloos hun kant op lullen, zodanig dat er bovendien nog weinig tegenin te brengen is.
De Theatertroep levert hier achter alle vrolijke ongein een pijnlijke boodschap af: de polarisatie die onze samenleving zo hardnekkig in de ban houdt – waardoor het organiseren van een zorgeloze buurtbarbecue al onmogelijk is, laat staan het optuigen van een functionerende democratie – verdwijnt als sneeuw voor de zon zodra we ons tegen een gemeenschappelijke vijand keren. Als de scène uitdraait op een roerig verzet tegen de komst van een nieuw bejaardenhuis en de boze burgers eensgezind met spandoeken de straat op gaan, echoën daar onontkoombaar de beelden in door van verzetsgroepen tegen azc’s.
Zolang we ons maar richten op de onvrede richting een ander en het daarin ontzettend eens zijn met elkaar, kunnen we het best vinden met elkaar. Dat is de wrange boodschap die De Theatertroep in een smeuïg en feestelijk theaterhalfuurtje op de Parade verpakt.
Foto: Neeltje de Vries
