Met LEK brengt BOT een melancholische ode aan verval ***
De houten kont is een bekend Oerol-fenomeen. Met andermans knieën tussen jouw schouderbladen en de jouwe in de rug van degene die voor je zit, zit je als het tegenzit twee uur klemvast op een smal houten bankje, waarvan de planken bij voorkeur scheef staan. Kunst is soms lijden.
In het intieme West-End Theater in West-Terschelling heb je daar totaal geen last van. Het intieme Jugenstiltheatertje (een soort mini-Tuschinski) heeft niet alleen prettige stoelen, er liggen ook nog eens zachte kussentjes op. Wat een luxe!
Gerrie Hondius speelt er haar voorstelling Varenka. Hondius is vooral bekend geworden als striptekenares (Ansje Tweedehandsje) maar legt zich, naast allerlei andere activiteiten, sinds een paar jaar nadrukkelijk toe op het tekenen met zand. In Varenka doet ze dat met een overheadprojector. Op een glasplaat strooit en veegt ze razendsnel fijn wit en zwart zand waarmee ze de meest prachtige zwart-wittekeningen maakt.
De ene keer over elkaar heen, soms door delen van de tekening te vervangen door andere. Slechts een enkele keer maakt ze de glasplaat helemaal schoon om opnieuw te beginnen, als een maagdelijk wit vel. Op haar sterkst is ze als ze met minieme veranderingen gelaatsuitdrukkingen verandert of juist met grote gebaren de dag in een nacht laat overgaan of een sneeuwlandschap tevoorschijn tovert.
Voor Varenka heeft ze een Russisch volksverhaal bewerkt. Die bewerking bestond vooral uit schrappen, dunkt me, want het verhaaltje dat ze vertelt en tegelijkertijd verbeeldt is flinterdun. Bijna in telegramstijl verhaalt ze over het eenzame vrouwtje in het bos dat achtereenvolgens bezoek krijgt van boerenzoon Pjotr met geit, Boris de kunstenaar en van een meisje. Omdat de oorlog naderbij komt bidt ze na elke nieuwe gast tot God. Of Hij niet een muur om haar huis wilt bouwen opdat de soldaten eraan voorbijtrekken.
God heeft een beter idee en laat haar huisje insneeuwen zodat het niet ontdekt wordt. De soldaten trappen erin en marcheren voorbij. Eind goed, al goed.
Na niet meer dan een half uur zit het erop en dat is echt jammer. Het doet de potentie van de voorstelling tekort. Met het prachtige decor op de voorgrond en de twee violisten aan de zijkant (die Russische volksmuziek afwisselen met delen uit Sjostakovitsj’ 8e Vioolconcert) wordt een wereld opgeroepen waarin Hondius heerst met haar razendknappe zandtekenkunst. Dat mag best wat langer duren.
Voor een houten kont hoeft ze niet bang te zijn.