Een postbeambte met stralende ogen zegt tegen de bezoeker aan het loket: ‘Hier worden herinneringen bewaard en verzonden.’ De jonge vrouw heet Laura Groeneveld, zij is de maakster van de theatrale installatie Van hier naar daar, een ode aan de bijna voorbije tijden van de posterij. Op het Over het IJ Festival heeft ze een fraai, nostalgisch ogend postkantoortje nagemaakt. Vier loketten zijn bestemd voor de bezoekers.
Nadat we hebben plaatsgenomen achter een loket krijgen we door een brievenbus post naar binnen geschoven door een heuse postbode. Eerder al kregen we een doosje bezorgd met daarin door de tijd verkleurde ansichtkaarten uit een ver verleden. Er stonden vragen bij geschreven als ‘In welk gezin groeide je op?’ en ‘Welke vrouw in je leven zorgt voor de mooiste herinneringen?’
Nostalgie: dat is het sleutelwoord. Opgesloten in ons loket mogen we zelf een lange brief vol herinneringen schrijven. Telkens komt de postbode langs om ons van nieuwe brieven te voorzien, ook leest hij een brief voor van een ander, een van onze voorgangers. Ik luisterde naar de herinneringsbrief van iemand die een reis maakte, de mooiste uit zijn of haar leven, door Nieuw-Zeeland. Ik noteer enkele strandherinneringen, neergeschreven op fraai papier met een vulpen. De voorstelling doet denken aan Vangst door Roos van Geffen, enkele jaren terug getoond op het festival Boulevard in Den Bosch. Van Geffen typte op een typmachine de verhalen neer over angsten en verlangens van willekeurige voorbijgangers. Nu draait het om herinneringen.
Laura Groeneveld schept met deze voorstelling een intieme wereld van pen, postpapier, brievenbus, postbode. Haar werk sluit aan bij een andere voorstelling tijdens het Over het IJ Festival, Remember the good times, een audiotour door heden en verleden van de NDSM-werf, de industriële plek waar het zich allemaal afspeelt. Ook hierin bepalen herinneringen de toon. Het lijkt een nieuwe trend, koesteren en delen van herinneringen. Hoe meer voorstellingen iemand ziet tijdens dit festival, des te meer gaan de uitvoeringen met elkaar een band aan. Eeder zag ik van Judith Hofland Like me, een dwaaltocht door het Centraal Station met sociale media, Facebook en internet als uitgangspunt. Hoe presenteren we ons op Facebook? Leven we niet in een virtuele wereld als we ons de hele dag laten leiden door Facebook-berichten en dan opeens onhandig en verlegen zijn als we in de echte wereld iemand ontmoeten?
Laura Groeneveld slaat een andere toon aan. In Van hier naar daar is elke connectie met het heden verdwenen. De postbeambten die om ons heen sluipen, in hun grijze stofjas, zijn tijdloos. Het maakt haar werk iets minder dramatisch dan Van Geffens Vangst of Hoflands Like me. Het drama schuilt niet in de confrontatie met de ander, maar met je eigen herinneringen. Je deelt die wel, zoals men via sociale media alles kan delen, maar afstandelijk. De brief die mij wordt voorgelezen, is van iemands hand die ik nooit zal kennen. Dat geldt ook voor mijn herinneringen: het is een delen van herinneringen op anonieme wijze. Van hier naar daar is een poëtische hommage aan de postbode en zijn al verdwenen wereld van brievenbussen, postzakken, stempels en postpapier.
Foto: Saris & den Engelsman
Op een verder onversierd toneel staat theatermaker Hanna Timmers tussen een keramieken pitbull, een ouderwets ogende kroonluchter, een klein kantoorkastje, een straatlantaarn en een schuin oplopend huis. Met haar solovoorstelling Daar buiten de ring kijkt Timmers terug op de vier jaar dat ze journalistiek-artistiek onderzoek heeft gedaan naar de Lodewijk van Deysselbuurt in Amsterdam Nieuw-West. (meer…)
Wat hebben een boekbespreking van Waterschapsheuvel, een notitieschriftje voor losse ideeën, een vraaggesprekje over maatschappelijke betrokkenheid en een uit bordkarton opgetrokken ruimteschip met elkaar te maken? Op het eerste gezicht niet zo veel. Toch figureren al deze zaken broederlijk naast elkaar in Daar (waar geen mens eerder ging) van het Leeuwarder theatercollectief Illustere Figuren, dat dit jaar zijn eerste lustrum viert. (meer…)
Eigenlijk hadden ze ‘iets willen doen’ met Jacques de fatalist en zijn meester van de achttiende-eeuwse Verlichtingsfilosoof Diderot. Maar het was er niet van gekomen. En dan hadden ze deze avond ook weinig tijd, de beide spelers van het jonge gezelschap Hof van Eede. Ze moesten nodig nog ergens anders heen. Waar het met de […]
