De coronamaatregelen hebben de cultuursector moedeloos gemaakt, maar toch niet helemaal lam geslagen. De tegenslagen hebben ook tot een golf van inventiviteit en creativiteit geleid. Avondlockdown, totale lockdown…, de traditionele Haagse jaarsluiter Sjaak Bral liet het er niet bij zitten.

Toen de lockdown de gewenste try-outtournee van de vijfentwintigste editie van zijn oudejaarsconference, die altijd eindigt in Theater Diligentia, onmogelijk maakte, verzon Bral een list: een gefilmde wandeling door Den Haag, terwijl hij zijn gal kan spuien over het afgelopen jaar. Ook trommelde hij zijn muzikanten op, die inmiddels kerstbomen verkochten of vakken vulden in de supermarkt, om de conference met een paar liedjes op te pimpen. Want het mooie lied over de getergde politie kon echt geen jaar op de plank blijven liggen.

Misschien is Sjaak Bral wel de meest getrouwe opvolger van Wim Kan, de oervader van de oudejaarsconference. De Haagse politiek wordt minutieus doorgenomen, er worden wat klappen uitgedeeld aan een aantal kopstukken, de grote mondiale gebeurtenissen komen langs en er is muziek. Er is wel een karakterverschil: Wim Kan was toch vooral de nette Hagenaar, terwijl Sjaak Bral de wat plattere Hagenese kant van de hofstad vertegenwoordigt.

Ook krijgen we even een grappig Youp van ’t Hek-déjà-vumoment. 32 jaar na Youps succesvol befaamde bashen van het alcoholvrije Buckler-bier (van Heineken) doet Bral nog een poging om Heineken 0.0 onderuit te halen. Zijn omschrijving mag er wezen: ‘Heineken 0.0 is als een vibrator zonder batterijen. Het vult wel, maar je voelt geen moer.’ Maar de tijden (en ook de smaak van alcoholvrij bier) zijn veranderd. Het zal de verkoop van het onschuldige vocht dit keer niet schaden.

Bral leidt ons op een aantrekkelijke manier door de stad. In het Haagse Bos vertelt hij Het Sprookje van de 11 Verdwenen Dwergen. Tja, het kabinet Rutte 3 leek bij het ontslag nauwelijks nog op de beginsamenstelling van die ploeg. Bral loopt de vertrekkers van ‘dat apenorkestje’, van Halbe Zijlstra tot Mona Keizer, met leuke details even langs. Wonderlijk, maar ja het is een sprookje, dat Sneeuwwitje er nog gewoon zit, en wel met een schoon geweten. ‘Ja, nog nooit gebruikt’, concludeert Bral.

En verder houdt Bral nog halt op Het Plein naast het Binnenhof, op het Scheveningse strand bij de pier, een sportschool (waar hij de verdorven nationale en internationale sportwereld fileert), voor het standbeeld van Haagse Harry (‘Kap Nâh!! Lekkâh Belangrèk’) op de Grote Markt, natuurlijk in een koffiehuis en ten slotte thuis op de bank met een zak chips, terwijl hij naar het Songfestival kijkt: ‘Je mag toch hopen dat met het inzenden van deze prutser wij ons hele slavernijverleden hebben afbetaald.’

De conference heeft een grotendeels luchtige toon, maar als het nodig is kan Bral heel fel en venijnig uitvallen. Zo begint een lied (met begeleiding van draaiorgel Willem Parel) over Sywert van Lienden (op de wijze van Daar komt Swiebertje) nog redelijk speels, maar krijgt het een letterlijk dodelijk slot. Ook om van Thierry Baudet af te komen heeft hij een morbide suggestie.

Het typeert Bral dat hij zowel van de Wappies als van de Woke-beweging helemaal niets moet hebben. Hij is een geestige steunpilaar van het radicale midden, en als die toon wat meer zou klinken, zou Nederland er heel wat aangenamer, minder verbeten en vooral vrolijker uitzien.

Sjaak Bral op Omroep West:
– TV West: 31 december vanaf 19.00 uur tot 23.00 uur ieder uur. Daarna vanaf 00.40 uur doorlopende herhaling tot en met 10.00 uur zaterdagmorgen. Ook op zondag 2 januari wordt de show nog herhaald: vanaf 17.00 uur om het uur.
– Radio West: 31 december vanaf 19.00 uur. De uitzending wordt daarna de hele nacht herhaald.