Mijn verwachtingen waren hoog. De aankondiging van de productie vermeldde dat de theatermakers die het koppel spelen, in het echte leven geliefden zijn. Ik was nieuwsgierig of dat privégegeven een meerwaarde zou bieden. Ik had de twee al eerder een tekstlezing zien brengen, en dat deed mij naar meer verlangen. Dan gaat het ook nog om een dialoog op basis van een film van John Cassavetes: het zag er allemaal veelbelovend uit.

Daarbij kwam ook dat de productie geselecteerd was voor de reeks En Avant. Een aantal Vlaamse theaterhuizen heeft een ’theatercarrousel’ opgezet waarin een nieuwe generatie theatermakers de kans krijgt om op verschillende plekken in Vlaanderen te spelen. Onder de vleugels van Theater Malpertuis (Tielt, België) maakten ’theatermakers en geliefden’ Colette Goossens en Stan Martens Under the Influence, in een regie van Laurens Aneca.

Het koppel werd geraakt door de film A Woman Under the Influence van John Cassavetes (1974), over het koppel Nick en Mabel. Mabel zit vast aan huis en de vele huishoudelijke taken. Het is een situatie die haar langzaam in een neerwaartse spiraal doet wegzakken. Tegelijkertijd komt Nicks onvermogen tot uiting. Het lukt hem niet om goed om te gaan met de mentale instorting van Mabel. Dat leidt tot passieve agressie.

In de film draait een hele wereld van situaties en mensen rond het koppel. De theateruitvoering echter is één lang moment, en richt zich alleen op het koppel zelf. We zien de twee alleen in de kamer, met een lange glazen tafel, twee stoelen, daarnaast een klein keukentje en achteraan hangt een licht gordijn.

Mabel ligt op een klapstoel, met haar romp op de zitting, haar benen onder de rugleuning en haar hoofd naar beneden. Op haar rug liggen stenen. Nick komt binnen, zegt hallo, pakt zijn boodschappen uit en begint spaghetti klaar te maken. Heel realistisch allemaal. Wat opvalt is dat hij netjes en zorgvuldig te werk gaat, maar hij gooit de uienschillen en andere restjes gewoon op de grond. Zij noemt zonder haar hoofd op te tillen zijn naam en  vraagt om een steen op haar rug te leggen. Dat is niet zo maar een steen uit de kring die op tafel ligt, nee, een specifieke en die moet op een specifieke plaats op haar rug.

Chakra’s en menstruatiepijn
Dat duurt wel even, en dat herhaalt zich een paar keer. Zij prevelt van alles over de stenen, hun geneeskrachtige werking en hun invloed op chakra’s en menstruatiepijn. Hij kookt verder, maakt de saus, giet de spaghetti af in een teiltje. Zij vertelt een bloederig verhaal over haar eerste menstruatie, terwijl hij de spaghettisaus opschept.

Alles in het stuk gaat langzaam. Traagheid kan een meerwaarde zijn, maar in dit stuk is er te vaak geen spanning. De stilte blijft hangen, maar mist te dikwijls inhoud en betekenis. De vrouw lijkt te lang alleen maar een irritant en verwend wezen, de man lijkt te lang apathisch en onverschillig. Eén lange scène zit wel goed en overtuigt: Nick zit aan de ene kant van de lange tafel, Mabel aan de andere kant. Hij schrokt zijn spaghetti op, zij neemt een klein hapje, en zij kijkt hem aan, ze bekijkt zijn manier van eten, haar hoofd zakt naar beneden, haar vork houdt ze hoog, ver van haar mond. Ze staart hem aan, in haar gezichtsuitdrukking voel je haar afkeer, haar walging, haar neurose.

Zo zitten er nog wel mooie beelden en rake momenten in woord en spel. Dat de vrouw met emotionele en fysieke instabiliteit worstelt, blijft te lang ondergesneeuwd, is te lang ontastbaar. Te lang duurt het voor we zien dat de twee elkaar ondanks alles toch liefhebben. Voor mijn gevoel zit de timing verkeerd.

Qua inhoud is het natuurlijk een interessant stuk. Het zet aan tot reflectie over neurose, hoe daarmee om te gaan. Maar voor een theaterstuk gaat het mij in eerste instantie om de opvoering, om de vormgeving zelf. En die raakt te weinig. Je ziet wel dat Stan Martens en Colette Goossens goede acteurs zijn, dat ze heel wat in hun mars hebben. Dat belooft voor een volgende keer.

Foto: Faber Mahieu