Hij is een verveelde poortwachter met een gebrek aan focus maar een veelvoud aan vragen. Zij is de verveelde dochter van de baas van het land die als motto heeft: ‘als je je niet normaal gedraagt, dan rot je maar op!’ Maar beiden willen niet in een hokje passen en wanneer zij van huis wegloopt moet hij er wel achteraan. Na het nodige gekibbel vinden ze elkaar in hun eenzaamheid en het besef ‘ik ben anders en anders is wie ik ben.’
Nee, ingewikkeld of gelaagd is de plot van Uit de maat van TEN Producties niet. En het heeft die pretentie ook niet. De boodschap is al even duidelijk: het is soms moeilijk, maar prima om anders te zijn. Subtiel wordt ondertussen gespeeld met het verschil tussen jongens en meisjes en verwachtingen van ouders en omgeving. Het gezelschap rond artistiek leider Corien Feikens maakte al rake voorstellingen over wraak en sexting (Teun), cyberpesten (Whatsappening?!), homoseksualiteit in een strenggelovige gemeenschap (Boys Don’t Cry) en loverboys (Offline). Stuk voor stuk voorstellingen gemaakt voor een publiek van twaalf jaar en ouder waarin actuele thema’s op een herkenbare maar niet belerende wijze verbeeld werden.
Met Uit de maat richt Feikens zich voor het eerst op een veel jonger publiek, en waar vele jeugdtheatergezelschappen het lastig vinden om voor een al wat ouder publiek theater te maken, lijkt het omgekeerde hier het geval. Want hoe vakkundig en humoristisch ook, deze voorstelling over buiten de lijntjes kleuren en anders durven zijn, blijft in de uitwerking vooral binnen de lijntjes en laat te weinig aan de verbeelding over.
De muziek, eveneens door Feikens gecomponeerd, is een bonte mix van folkpop tot rock en reggae, niet zelden in een enkel nummer, en steekt zeer vakkundig in elkaar. Maar ontsporen doet het nergens, dissonante klanken zijn afwezig en echt uit de maat gaat het niet. Ook de vele filosofische woordgrappen, mede gericht op de ouders in de zaal, zijn vermakelijk, maar te braaf.
Hoewel TEN Producties haar voorstellingen in de eerste plaats voor scholen maakt, is juist dat brave jammer, want voor veel zesjarigen zal Uit de maat een van de eerste kennismakingen met theater zijn. Theater dat juist voor die doelgroep nog alle kansen biedt om lekker dwars te zijn, uit de bocht te schieten en de fantasie te prikkelen. Logica mag daarbij ver te zoeken zijn. In de maat lopen kan immers altijd nog.
Dit wil niet zeggen dat Uit de maat een mislukte voorstelling is, integendeel. Het samenspel van Rik Witteveen en Corien Feikens is ijzersterk, met een mooie mix van branie en onzekerheid, je groter voordoen dan je bent en opgaan in het (kinder)spel. Mooi is ook hoe spel en zang in een liefdesballade omslaan van mierzoet naar het rebelse ‘ik heb niemand nodig, ik kan het wel alleen, dit is geen sprookje met een happy end, jongens vind ik overbodig’. Visueel zeer effectief is bijvoorbeeld hoe Witteveen al in de eerste minuut toont dat zijn wachthuisje te klein voor hem is, net zoals de terugkerende grap met de postduif die vanuit de zaal op het podium wordt geworpen.
Kwaliteit heeft TEN Producties meer dan voldoende om het advies aan de zesjarigen zelf ook ten uitvoer te brengen: ‘Nooit meer in het gareel! Stevig uit de maat, dat is alles wat ik wil!’
Foto: Erik Franssen
