Het verhaal van klokkenluiders als Edward Snowden en Julian Assange kunnen inmiddels getypeerd worden als moderne mythen. De rogue agents die dapper weerstand bieden aan onderdrukkende en gewelddadige regimes met gevaar voor eigen leven. Maar nog altijd zijn er klokkenluiders wie de pas wordt afgesneden voor zij hun zegje kunnen doen. In Is this a room presenteert het Amerikaanse gezelschap Half Straddle het verhaal van Reality Winner, de eerste klokkenluider onder het Trump-regime. (meer…)
Op de theatervloer liggen wat spullen: wit afplakband, flesjes water, handdoek. Het zou de ring van een bokswedstrijd kunnen zijn voor aanvang. Dan komen twee stoer geklede jongemannen op, grauwe jeans, zwart T-shirt, stoere leren schoenen. Met tape plakken ze de vloer af; eerst een groot rechthoek, dan een lijn daartussen.
Ze maken soepele bewegingen tijdens het afplakken en voor de ogen van de toeschouwer ontstaat een speelveld voor twee, het Two Room Apartment uit de titel. Deze dansvoorstelling is een betrekkelijk vrije, persoonlijke remake van een legendarische uitvoering uit 1986, gemaakt door toonaangevende Israëlische choreografen van destijds, Liat Dror en Nir Ben Gal. Nu zijn de dansers Niv Sheinfeld en Oren Laor, dans- en levenspartners. Sheinfeld danste onder meer bij Dror en Ben Gal.
De voorstelling opent met telkens herhaalde, minimalistische bewegingen waarin de dansers elkaar spiegelen: steeds opnieuw maken ze zich ‘sterk’, stropen de mouwen op, halen een hand door het haar, maken een swingende beweging met de armen opzij. De een weerspiegelt perfect de ander. Opeens overschrijdt de ene danser de ruimte van de ander. Dat levert even een schok op.
Hiermee is de toon gezet van dreiging en ook vriendschap, van toenadering en verwijdering. Het dwangmatige aspect van de uitvoering uit zich in heel precies herhaalde en elkaar spiegelende bewegingen, exact langs de rechte lijnen. In het geboorteland van de dansers, Israël, zijn grenzen onophoudelijk betwist en een bron van conflict. Dat geeft aan Two Room Apartment een politieke lading. De simpelheid van het speelveld, niet meer dan die afgeplakte lijnen, geeft de verbeelding van de toeschouwer op sublieme wijze alle ruimte. Je kunt je een grens in oorlogstijd voorstellen, opeens zie je muren voor je alsof het een tweetal buren is. Ook kun je je voorstellen dat de een bij de ander is ingetrokken, een stalker is, en niet meer wil vertrekken. Dat uit zich het sterkst in de scène waarin de ene danser zich geheel naakt telkens in de armen van de ander werpt, die hem vervolgens laat vallen. En dat meerdere keren. Zoals de beide dansers daar staan, de een naakt en de ander gekleed, lijkt het beeld op een sculptuur.
De uitvoering eindigt in een schitterende euforie van explosieve bewegingen en trots op de kracht en schoonheid van het menselijk lichaam. Dan is het einde er opeens, verstild en fraai gecomponeerd. De tape wordt van de vloer getrokken en tot een prop verfrommeld. De dansers gaan af en opeens is de leegte er op overweldigende wijze. Weg is het fictieve appartement waar strijd en tederheid werden gevierd in dansante, spannende bewegingen waarin het minimale een grote zeggingskracht bezit.
Foto: Gadi Dagon
Kester, helemaal mee eens. Specifiek die ene scene ontroerde door de echtheid, een van de aangrijpendste beelden van dit seizoen. Jammer voor iedereen die de voorstelling gemist heeft.