De opera Tosca van Giacomo Puccini is van 1900 en speelt honderd jaar eerder, in Rome, in de Napoleontische tijd. De Australische regisseur Barrie Kosky heeft deze populair en tamelijk gruwelijke opera niet willen zien als een negentiende-eeuws melodrama, maar als een vroeg twintigste-eeuwse, misschien zelfs een eenentwintigste-eeuwse muziektragedie. (meer…)
Tosca sprong in de finale bij Opera Zuid niet van de Engelenburcht haar dood tegemoet. In plaats daarvan symboliseerde een bloedrode slinkende streep haar val. Een anticlimax van jewelste, maar het publiek in Eindhoven zat er niet mee. Het klapte de handen rood voor de nieuwste productie van Opera Zuid. Toch was deze Tosca niet zonder kleerscheuren.
Opera Zuid heeft naam gemaakt met uitstekende voorstellingen waar met minimale middelen heel veel wordt bereikt. Het gezelschap heeft zijn bestaansrecht allang bewezen en verdient respect voor het feit dat het ondanks de bezuinigingen (die er in het zuiden van het land hard inhakken) nog steeds kwalitatief hoogwaardige producties weet af te leveren. Respect verdient ook het Brabants Orkest dat binnenkort zal worden opgeheven en als ’tweede symfonische kern’ in het zuiden verder moet.
Over inzet viel bij de musici niet te klagen, maar de al twee jaar durende onzekerheid over hun toekomst lijkt nu toch ook het spel aan te tasten. Er werd weinig fijnzinnig, soms ronduit vals gespeeld en dat is voor de muziek van Puccini de doodsteek. Pianist-dirigent Stephan Veselka leek nauwelijks in staat enige controle over het orkest uit te oefenen. Gevolg: een massieve, soms ronduit lelijke, schelle orkestklank. En zijn soms nogal geforceerd aandoende tempikeuze (de executiescéne) maakte het er niet beter op.
Je zocht vergeefs naar samenhang; in de bak, tussen het orkest en de solisten en tussen de solisten onderling. Dat die ontbrak bij sopraan Capucine Chiaudani is nauwelijks verwijtbaar. Zij werd op het allerlaatste moment toegevoegd aan de cast. Zij deed wat ze moest doen, liet een redelijk overtuigende Vissi d’arte (de beroemdste aria van Tosca) horen. Tussen haar en Adriano Graziano – Tosca’s minnaar Cavaradossi die in Eindhoven last had van een fikse verkoudheid – bleek echter weinig chemie te bestaan. Het acteerwerk was gekunsteld, met de sterfscene als clichématig dieptepunt. Het waren dan ook vooral de kleinere rollen van Martijn Sanders en Ruben Plantinga die in Eindhoven op positieve wijze opvielen. Maar dat kon deze Tosca niet redden. Het weinig aantrekkelijke plexiglas-decor, de matige personenregie… Opera Zuid kan beter!
Foto: Morten de Boer