‘People aspire to own real estate. We are what we buy ourselves. The apartment you choose will ease your existential‘, horen we Ramsey Nasr op voice-over zeggen. Op het toneel zien we een massieve vierkante box in de lucht zweven. Danser Simon Bus betreedt het verlichte vierkant onder de box. Zijn appartement? (meer…)
Een fris en eigenzinnig geluid tijdens het CaDance festival komt van choreograaf, filmmaker en performer Dunja Jocic. Zij was in vele dans- en theatervoorstellingen in Nederland en Servië te zien, maar maakt ook al een aantal jaren eigen werk. Dansvoorstellingen en -films of een combinatie daarvan. Met de korte film Bird (2015, gemaakt in samenwerking met Martinus Groothof) werd ze genomineerd voor een Gouden Kalf en afgelopen najaar won zij de Prijs van de Nederlandse Dansdagen 2018, een stimuleringsprijs voor choreografen.
Door drie maal ‘Bloody Mary’ in te typen, een referentie naar de bloeddorstige Engelse koningin Mary, verdwijnt je profiel van sociale media, is de suggestie die een van de personages tijdens The Protagonist krijgt ingefluisterd. Ze twijfelt, maar zet door. Online en offline, in The Protagonist lopen verschillenden werelden in elkaar over. Het hoofdpersonage raakt verloren, terwijl er tegelijkertijd aan alle kanten aan haar wordt getrokken.
De gevaren van het internet en sociale media zijn inmiddels een beproefd thema in de podiumkunsten. Veel van wat voorbijkomt – gestolen identiteiten, de angst om onzichtbaar te zijn – kennen we al, maar Dunja Jocic doet in The Protagonist geen wijsneuzerige poging om ‘de toeschouwer aan het denken te zetten’. Jocic wijst op de nadelen van internet, maar laat ook niet na om de andere kant van het verhaal te vertellen. Hoe plezierig die onbekende en onoverzichtelijke wereld ook kan zijn. De risico’s die je kunt nemen en dat je jezelf kunt zijn, of iemand die je zou willen zijn. Totdat jouw profiel door iemand anders wordt overgenomen of je zelf niet meer weet wie je bent. On- en offline. In The Protagonist krijgen we steeds minder zicht op wat nu voor realiteit kan doorgaan.
De vloer is in de voorstelling omgeven door een aantal diagonaal hangende spiegels. Soms ontstaat uit een donkere uitsnede een speelvlak. Naast de vijf dansers/performers staat componist en performer Harry de Wit op het toneel. Aan weerszijden daarvan heeft De Wit zijn instrumentarium opgesteld en bespeelt hij slagwerk en bellen, en mixt dat ter plaatse met electronica.
De Engels gesproken tekst van Barbi Markovic vormt de leidraad voor de scènes waarin tekst en beweging verweven zijn. Markovic wordt in het programma vermeld als pop-art schrijfster. Haar tekst is een amalgaam van pm’s, foodporn en toekomstvoorspellingen. De tekst heeft een flinke vaart, maar sneeuwt soms een beetje onder in de geluidsomgeving, een betere balans zou de voorstelling ten goede komen.
Tussen vervreemding en absurdisme houden de personages elkaar in hun greep of vieren zij hun lusten bot, ook zij blijken flink bloeddorstig. De dans is een samenraapsel en werkt steeds meer toe naar een opzwepende en aanstekelijke pulse. Daar tegenover staan dan weer Alice in Wonderland-achtige taferelen die zowel vertedering als achterdocht oproepen.
Er zitten grappige vondsten en sterke scènes in The Protagonist. Zoals wanneer het hoofdpersonage in een GIF verandert en zij alleen nog maar kan knipogen. Of wanneer de glazen klokken van De Wit geluid worden door de dansers en je zo wordt meegetrokken in een gefilmd koninginnedrama.
Aan de eclectische kostuums van Slavna Martinovic zijn de personages af te lezen. Net als Bloody Mary is het personage dat het internet wil verlaten behangen met robijnen en smaragden op haar lijfje en short. Aan het begin paradeert Harry de Wit rond met een grote saxofoon in gebloemd shirt en rok. Je ziet het, maar besteedt er niet teveel tijd aan. Tussen de andere opzichtige kostuums roept het weinig verwondering op. Totdat hij zich in de laatste scène ontpopt tot een sleutelfiguur in het verhaal.
Zo ontstaat uit de aanvankelijke veelheid en ondefinieerbare mix van middelen en stijlen een knap geconstrueerde performance. The Protagonist is niet alleen doordacht, maar vooral verrassend en origineel.
Foto: Jelena Jankovic
Deze voorstelling onderstreept de terechte prijs op de Nederlandse dansdagen, zonder enige twijfel.
Buñuel (Un chien Andalou) met Dali’s muse Gala komt in onmiskenbare dansvorm voorbijvliegen.
Tekstueel roept het herinneringen op aan Harold Pinter met een vleugje poezie van Patti Smith’s vroegere (rauwer) werk zoals Radio Ethiopia, terwijl de muziek…subliem live gespeeld duidelijk en naadloos aansluit bij het werk van Holger Czukay en liet denken aan het kollektief Borgesia uit voormalig Yu medio jaren 80.
De lichtshow is een verhaal apart en verdient een 10 met een griffel, zo goed is deze opgezet en geïntegreerd in het geheel.
Ruw/rauwheid en tederheid wisselen elkaar op weergaloze wijze af, waarbij de dansers uitblinken met een perfecte mime en eigen persoonlijkheid de het geheel magnifiek maken.
En daardoor eigenlijk uitnodigen om de voorstelling nog een keeer te zien om alles goed op te nemen…
Was trouwens ook de mening van een Duitse dame uit Keulen en enkele Belgen uit Luik en Hasselt. De bezochte voorstelling was in nl Maastricht.
Een aanrader voor ieder, de beste voorstelling die ik de laatste 2 jarenin Maastricht heb gezien!
En Dunja…ko to tamo peva ? “Vozi Misko” zou ik zeggen en ben zeer benieuw naar je volgende voorstelling!
En Bloody Mary …was Babba Jaga ultima forma. Hvala puno !!!