Twee nieuwslezeressen bereiden zich voor op de uitzending. Een als showmaster uitgedoste stage manager jut het publiek op en drie, twee, een we gaan live. De begeleiding is in handen van het Nederlands Blazers Ensemble, de muziek wordt gedomineerd door gemanipuleerde stemsamples uit nieuwsuitzendingen van over de hele wereld, gelijktijdig te zien op een immens videoscherm. Here is The News by JacobTV.
We schakelen naar een achtervolging op een snelweg – van een hondje. De agenten slagen er maar niet in het beestje te pakken te krijgen. Hilarisch en in onze door nieuws gedomineerde wereld tevens niet meer los te zien van de beroemdste achtervolging live op televisie ooit: die van O.J. Simpson. Daar hoeft The news niet eens meer naar te verwijzen, die associatie maken we vanzelf.
De volgende twee uren volgen de items elkaar in moordend tempo op. Irak, Syrië, Somalië, Congo, Israël, Wallstreet, Berlusconi, Obama, de Paus, wapenfanatici en hun tegenstanders, Michael Moore, Lady Gaga, Paris Hilton, Geert Wilders, het weer en zelfs Beatrix komt voorbij, met een vertraagd fragment uit haar laatste troonrede. Als JacobTV iets laat zien, dan is het wel het nieuws op de Nederlandse televisie, ook bij de commerciëlen, ronduit traag is. Bij hem niet. Alles gaat snel, sneller, snelst. The news blaast het publiek met beeld en geluid omver.
Regisseur Xander Straat voegt daar nog meer lagen aan toe. Hij dubbelt niet alleen de videobeelden door bijvoorbeeld het hondje uit het begin meerdere malen over het podium te laten rennen, maar voegt ook verwijzingen uit allerhande genres toe. Dali’s Mae West’s lippensofa is prominent op het toneel geplaatst, we zien een travestieact, Dorothy (Wizard of Oz) on drugs, Jezus aan het kruis, een Greenpeacebootje, nors kijkende soldaten, waterboarding en de ex-presidenten uit Point Break overvallen de set. Van de overzichtelijke televisiestudio is aan het eind van de voorstelling niets meer over, die is letterlijk overwoekerd door planten en McDonalds, de nieuwslezeressen zijn verworden tot poppen en het Nederlands Blazers Orkest is gereduceerd tot een stel mechanische muziekaapjes.
Zeker in het deel voor de pauze ligt eentonigheid op de loer, maar dat is ook de kracht van de voorstelling die het publiek bewust overvoert. Denk aan een kruising van R.E.M.’s ‘It’s the end of the world as we know it (And I feel fine)’, Zappa’s ‘Broadway the hard way’ en het blokje soundbites bij De wereld draait door, maar dan drukker. Na de pauze is er meer variatie, en tijdens een Arabisch getint lamento gaat zelfs het beeld op zwart. Eventjes. Want The news blijft infotainment.
Bedenker van deze ‘reality opera’ is JacobTV, eigenlijk Jacob ter Veldhuis ‘maar dat kunnen Amerikanen niet uitspreken’, die alles van jazz tot rock, van dance tot Steve Reich gebruikt en manipuleert tot een aanslag op alle zintuigen die nooit af is en constant verandert. Hoewel JacobTV in vrijwel elk interview aangeeft niet te willen moraliseren of een verhaal te vertellen, doet hij dat natuurlijk wel, zeker in deze geënsceneerde versie, waarin niet alleen de gesampelde wereldleiders maar ook de nieuwslezeressen hun decorum verliezen en elkaar letterlijk in de haren vliegen.
Meer nog dan de videoprojecties en de blazers zijn zij de sterren van deze voorstelling. Het is verbluffend hoe Nora Fischer en Loire het nieuws zingend je verleiden niet alleen naar de schermen maar vooral ook naar hen te kijken. Het nieuws blijkt uiteindelijk toch mensenwerk.
Foto: Marco Borggreve