Een kantoorbaan van negen tot vijf is voor theatermakers doorgaans de grootste nachtmerrie. In The Great Escape wordt die fysiek verbeeld met filmische scènes en slapstick, maar weinig diepgang.

The Great Escape (eindregie: Loes van der Pligt) speelt zich af in een retro-futuristisch kantoor. De archiefkasten en nostalgische kostuums doen denken aan de jaren zestig, maar een aanwezige computer en de bevreemdende, elektronische soundtrack maken dat je je in de nabije toekomst, in een parallel universum als in The Matrix, waant.

Drie kantoormedewerkers wikkelen routineus hun administratie af met mappen, stempels en vaste bewegingspatronen die zoals verwacht zullen worden doorbroken. De spelers zijn danser Laila el Bazi en mimers Hali Neto en Gerben de Jong. Die laatste twee vormen samen Oakwood Company en laten zich graag inspireren door de slapstick van Charlie Chaplin en Laurel & Hardy, die ze willen benaderen vanuit hedendaagse mime. In het beste geval levert dat in The Great Escape ingenieuze en komische bewegingsscènes op, in het slechtste geval voelen de grappen gedateerd en de bewegingspatronen wat geforceerd.

El Bazi, Neto en de Jong zijn een leuk trio. Alledrie zijn ze schlemielig op hun eigen manier, waardoor ze de sympathie van de kijker opwekken. Als fysieke spelers weten ze zeker te overtuigen. Alleen is het jammer dat The Great Escape zo weinig zeggingskracht heeft. Waarom wilden ze deze voorstelling maken? Wat hebben ze te vertellen? Daar komt geen antwoord op.

Eigenlijk is de titel The Great Escape misleidend. De drie personages lijken helemaal niet uit hun routineuze leven te willen ontsnappen. Ze klampen zich juist vast aan hun veilige, bekende patronen, die zij zo strak mogelijk vol willen houden. Pas wanneer dat niet lukt, staat er iets op het spel.

De meest overtuigende scène is die waarin de drie personages plots onbedoeld elkaars hand vasthouden. Drie handen in aanraking, de vingers verstrengeld. De mengeling van verbazing en genot op de gezichten van de spelers is subliem en prikkelt, omdat hier wordt afgeweken van de norm. Je zou verwachten dat de twee mannen strijden om de liefde van de vrouw, maar hier lijkt sprake van een driehoeksrelatie.

Deze verhaallijn wordt echter niet uitgewerkt. Zodra de handen loslaten, verdwijnt het verlangen naar elkaar. Er volgt nog wel een schitterend gechoreografeerd gevecht waarin El Bazi haar tegenspelers in slow motion in elkaar ramt, maar onduidelijk is waar deze scène vandaan komt en waarom de aantrekking is veranderd in afstoting.

Het waarom is de grote ontbrekende factor in The Great Escape. De ene beweging veroorzaakt de andere volgens de logica van oorzaak en gevolg, maar een innerlijke beweegreden van de personages ontbreekt. Daardoor lijkt het alsof de makers niets te vertellen hebben en je enkel willen meevoeren van de ene vondst naar de andere. De scènes voelen inwisselbaar, waardoor je als kijker uiteindelijk afhaakt.

Zo zijn er drie solo’s, waarin telkens één van de personages doorslaat. Het is echter onduidelijk waarom het personage de controle verliest. Daardoor voelen deze scènes betekenisloos. Alleen bij die van Neto, die zich zo vastklampt aan zijn papieren dat hij uiteindelijk door de papierberg wordt opgeslokt, kan je spreken van enige opbouw.

The Great Escape bevat een aantal mooie, filmische beelden en knappe choreografieën, maar een diepere laag ontbreekt. Als het enige doel van de makers was om te entertainen, had er meer spanning, spektakel of absurditeit in de voorstelling gemoeten om onze aandacht vast te houden. Dat is niet gelukt.

Foto: Ben van Duin