Eindelijk is de Leedvermaak trilogie van Judith Herzberg in zijn geheel in Nederland te zien, inclusief het laatste stuk Simon. Eric de Vroedt van Het Nationale Theater durft het aan de drie stukken – Leedvermaak (1982), Rijgdraad (1995) en Simon (2002) – op één avond achter elkaar te spelen, lichtelijk bewerkt en verkort door dramaturg Willemijn Barelds en de schrijfster zelf. (meer…)
Groots is het theater van de jonge wonderboys uit Antwerpen, FC Bergman. Op de schier eindeloze vlakte van het Terschellinger strand is de immense ruimte van cruciaal belang. Vanaf de tribune kijken we over het strand en zien op honderden meters afstand van alles staan: een bank, een trampoline, een piano, een tafelvoetbalspel, stoelen en nog veel meer.
Vanachter de tribune komen vijftig chic geklede mensen op die daar rustig naartoe lopen en zich verpozen of actief zijn. Na enkele minuten komen ze naast elkaar op het publiek af lopen. Ze buigen en gaan af. Het klinkt simpel, maar vanwege het bedaarde tempo en de oneindige strandvlakte is de aanblik van die vijftig mensen zeer theatraal. Zelfs als ze een kilometer (of twee?) verwijderd zijn van de scène, zijn ze nog als een rijtje mieren zichtbaar.
Eén man is achtergebleven. Stef Aerts gaat in zijn eentje de strijd aan met het leven en met de wereld. Welke strijd hij voert, blijft onduidelijk, maar dat doet minder ter zake. Beeldend theater kan hierdoor ook vrijblijvend zijn, maar de visuele kracht van deze voorstelling is overweldigend. We zien Aerts op een paal zitten waar hij een sigaret rookt, om zich even later bijna op te knopen maar daar dan toch weer van afziet. Dan komt vanachter een gigantisch billboard, waarop eerst de afbeelding van Arnold Schwarzenegger prijkte, een zestal mannen aanlopen met een bed waarin een aantrekkelijke vrouw ligt. Als ze dichterbij komen blijkt de vrouw een man te zijn. Bij de hilarische vrijscène blijven de mannen rondom het bed staan en een van hen toont zich hulpvaardig bij de copulatie.
Op industriële klanken doet Aerts een fenomenale dans in een choreografie die een welhaast militaire precisie kent. Het slotbeeld waarin Aerts verdwijnt achter een limousine die hem meesleurt terwijl Lou Reeds Vanishing act klinkt, is van grote schoonheid. De voorstelling is tekstloos en slechts af en toe klinkt muziek. De weidsheid en de stilte dragen in sterke mate bij aan de grote poëtische kracht van de filmische beelden. Met Wandelen op de Champs-Elysées met een schildpad om de wereld beter te kunnen bekijken, maar het is moeilijk thee drinken op een ijsschots als iedereen dronken is werd FC Bergman geselecteerd voor het Nederlandse Theater Festival. Na die overrompelende voorstelling is deze Terminator trilogie, slechts losjes gebaseerd op de films, misschien minder verrassend. Maar dat doet weinig af aan de grote esthetische zeggingskracht van dit spannende theatercollectief.
(foto: Saris & Den Engelsman)
Lees ook het interview met FC Bergman in het zomernummer van TM