De hand en alles wat je met een hand kunt kunt doen staat centraal in de familievoorstelling Talking Hands (9+). Met een enerverende mix van live-cinema, muziek, sketches en gebarentaal creëert Het Filiaal het soort ervaring dat je alleen maar in het theater kunt beleven.
In de rij staan voor een geplaceerde voorstelling heeft niet veel zin: die gereserveerde stoel wacht heus wel op jou. Toch kunnen weinig theatergangers de verleiding weerstaan om zich vol verwachting op te stellen voor de nog gesloten zaaldeuren. Zelden maakte ik zo’n geanimeerde wachtrij mee als bij de premiere van Talking Hands. Gebarentaal speelt in deze voorstelling een cruciale rol en dat was te zien in deze rij, waar de Nederlandse Gebarentaal (NGT) volop beoefend werd. Vele meters overbruggend stonden mensen met elkaar te communiceren. Als stemgebruikers dat zouden doen zou het een ordinair geschreeuw van jewelste worden. Maar hier zorgden alle lange-afstands-gesticulaties vooral voor opgewekte voorpret.
Ook actrice Eileen Graham probeert in de openingsscène iets te zeggen met gebaren. Maar hoe graag ze het ook wil, er komt niets uit haar handen. Na dit tragikomische begin razen de vijf performers met tomeloze energie langs een gevarieerde reeks onderwerpen, waarbij steeds de hand centraal staat. Zowel voor horende als niet-horende toeschouwers is Talking Hands te volgen, doordat danser en NGT-tolk Mauricio de Kok alles vertaalt met een zwierige motoriek. Soms loopt De Kok alvast vooruit en zijn het de horenden die op een vertaling moeten wachten. Woord en gebaar krijgen hierdoor een gelijkwaardige status.
Verschillende verhalen krijgen gestalte in de vorm van een op de achterwand geprojecteerde film, die elders op het podium live gemaakt wordt. Met schaduwen, eenvoudige rekwisieten en vooral heel veel armen, vingers en handen creëren Graham, De Kok en de al net zo onvermoeibare Barend van Daal voor het oog van de camera de fraaiste illusies.
Prachtig is het zwartwitte beeld van forensende handen op een roltrap. Je ziet het voor je ogen gecreëerd worden met weinig meer dan een schuin gehouden plankje, maar toch overtuigt de geprojecteerde illusie. Beeldschoon is ook een in pastelkleuren gedrenkte shot van voor de camera gedrapeerde armen. Met een paar takjes er tussen geplant veranderen de ledematen in een Zuid-Frans heuvellandschap.
Een van de verhalen speelt zich af in de Dordogne, waar in 1940 een jongen en zijn hond de grotten van Lascaux ontdekten. Beroemd zijn deze grotten vooral door de wandschilderingen van bizons, rendieren en paarden. Maar regisseur Monique Corvers laat de spelers juist inzoomen op de wand die gevuld is met tientallen afdrukken van opengespreide handen: als een groet of boodschap die daar duizenden jaren geleden is achtergelaten. Het mysterieuze karakter van het verhaal wordt versterkt door de hypnotiserende zang van de Syrische ud-speelster Jawa Manla. Met klanken die voortkomen uit een oude muzikale traditie lijkt ze een brug te slaan tussen de moderne mens en de prehistorische grotschilders.
Het vijftal wordt gecompleteerd door componist Gábor Tarján, die zich met toetsen, laptops en klein percussiespul ontpopt tot een muzikale manus van alles. Daarnaast krijgt hij de lachers op zijn hand in de zogenaamde Handleiding. In sketches die zijn opgezet als educatieve blokjes lepelt Tarján – met De Kok synchroontolkend ernaast – talloze weetjes op over handen, gebaren én telefoonbotjes. Zoals deze waarheid als een koe: handen zijn handig om te hebben. Hoe onhandig het is om je handen juist niet te kunnen gebruiken blijkt in een hilarisch nummertje waarin iedereen zich met armen en al in worstachtige kostuums perst, om als vijf vingers aan één hand een geestig musicallied ten gehore te brengen.
Talking Hands is grappig, informatief, inclusief en ontroerend. Daarnaast laat Het Filiaal met deze mix van live-cinema, muziek, sketches en gebarentaal zien hoe uniek de theaterervaring kan zijn. De illusies die op het scherm worden getoverd zijn prachtig. Tegelijkertijd zie je hoe die illusies worden gecreëerd, soms met de meest simpele houtje-touwtje-middelen. Je bent er bij terwijl het kunstje wordt uitgevoerd. Je ziet hoe je voor de gek wordt gehouden en toch laat je je voor de gek houden. Dat is de magie van theater.
Foto: Sjoerd Derine
Het acrobatische trio Knot on Hands heeft gisteren de BNG Bank Circusprijs 2019 gewonnen voor hun afstudeeract Brace for Impact. Op de slotavond van Festival Circolo in Tilburg ontving het trio een cheque van 5000 euro, om de act verder uit te bouwen tot een volledige voorstelling. (meer…)
Veertien scheepslui staan in het midden van een decor dat zowel binnen- als buitenkant van een schip op de grote vaart weergeeft; links drie krappe kooien boven elkaar en rechts een diagonaal omhooglopende wand die doet denken aan de boeg. Van de veertien zijn er negen danser en vijf muzikant. Maar nu zijn ze even met z’n allen de lucht die door de schoorsteen wordt geblazen: uit veertien kelen klinkt een aanzwellende toon. Trossen los, dit schip vertrekt. De groep waaiert uiteen en ontsteekt in een zeemanslied. (meer…)
Als de wolken onder je voeten liggen, kan er vast nog wel meer wonderlijks gebeuren. En dat gebeurt er dan ook in Zo plat als de wereld, een voorstelling die jeugd- en muziektheater Het Filiaal met succes eerder speelde in het seizoen 2007 – 2008. Wat de spelers (Ramses Graus, Rombout Stoffers en Gábor Tarján) […]
Van het sprookje over Klein Duimpje bestaan verschillende versies. Zo kennen we Klein Duimpje de wereld in, waarin een mannetje niet groter dan een duim door zijn vader wordt verkocht aan marktlui, maar via de maag van een koe en een wolf weer huiswaarts keert. In de bekendere versie Klein Duimpje en de reus wordt Klein […]
