‘Hoe lang zal het duren / de clash der culturen / de banjer met de buren?’, zo steekt Saman Amini al rappend van wal. Voor Oerol creëerde hij samen met drie vroegere kompanen van Toneelacademie Maastricht A seat at the table, over de stoel aan de tafel die voor mensen met een andere afkomst of huidskleur nog te vaak ontbreekt. (meer…)
Hoe het heftige wereldnieuws het leven van een burgerman voorgoed verandert. Daarover gaat de solo-performance Table Manners van Rutger Buiter, een van de voorstellingen tijdens het Pop Arts Festival. Niets meer dan een tafel, een stoel, een staande lamp en zijn muziekinstrumenten heeft hij tot zijn beschikking. Met even simpele als ingenieuze middelen laat Buiter de transformatie zien van toeschouwer tot betrokkene bij het wereldleed.
Het is een overzichtelijke wereld, waarin de simpele burgerman leeft. Hij wordt wakker, eet, leest zijn krant. Op gezette tijden worden zijn handelingen onderbroken door de slaande klok die aangeeft dat het tijd is voor een kop koffie. Het is letterlijk een zwart-witte wereld ook, waarin alles zijn vaste plaats heeft. Zijn pyjama is zwart-wit, zijn hoed, zijn sloffen, zijn eettafel, zijn serviesgoed. Hij leeft zijn ordelijke leven, totdat het sombere wereldnieuws de burgerman in zijn greep krijgt via de krant, die heel toepasselijk Daily Misery heet.
Table Manners is een solo-voorstelling van theatermaker, beeldend kunstenaar en muzikant Rutger Buiter, die nu opereert onder de naam Nitwit. Hij is een getalenteerd acteur die ook nog kan mimen en als een volleerd geräuschmacher elk voorwerp en elke handeling voorziet van een geluid. Hij werkte in het verleden met onder andere de theatergroepen The Lunatics en Vis à Vis.
Met Table Manners maakt hij nu een solo voor de kleine zaal. Klein, maar niet simpel. Buiter heeft de beschikking over een meer dan ingenieus decor, met prachtige rekwisieten. Zo wordt zijn stoel een ladder en zijn vierkante tafel allerlei dingen, tot een vliegtuig aan toe. Basis voor de woordenloze vertelling zijn fraaie pop-up boeken waaruit onder andere een woestijn-tafereeltje met geiten en een kolkende zee omhoog komen. Buiter verzorgt bovendien zelf live zijn muziek met elektrische gitaar en mondorgel.
Table Manners vertelt een allesbehalve vrijblijvend verhaal. Vanuit het burgermansbestaan dat zich afspeelt op een rond kleedje met een doorsnee van misschien twee meter neemt de voorstelling ons mee naar brandhaarden zoals Syrië, om te eindigen bij de problematiek van de vluchtelingen die met bootjes de Middellandse Zee oversteken. Zo transformeert Table Manners van vrolijk in macaber.
Buiters ongebreidelde fantasie is tegelijk zijn kracht en zijn zwakte. Want daardoor ontspoort deze inventieve kleine voorstelling. Zo krijgen we een nogal overstuurd oorlogstafereel te zien waarin de kleine man zelf actief meevecht. Door dat uiteindelijke balanceren op de grens tussen komisch en bitter groeit de voorstelling uit zijn krachten en dat is jammer. Niettemin is Table Manners een mooie en sterke solo-performance.
Foto: Diego Bonello