Geen tekstuele bijdrages, geen rolstoel en geen film of fotografie, zoals in eerdere stukken van choreograaf Jasper van Luijk. In Krave keert hij terug naar de pure, fysieke dans. Er is geen decor en om drie zijdes van de kale, witte dansvloer staan stoelen. (meer…)
In Sum of us, de nieuwe choreografie van Jasper van Luijk, staat niet het hebben van een beperking centraal, maar de manier waarop daar naar gekeken wordt. Van Luijk zet zijn publiek krachtig op het verkeerde been door een zeer behendige danser te laten beginnen in een rolstoel, en in het vervolg daarvan niet echt duidelijk te maken van wie die rolstoel nu eigenlijk is.
De choreografie begint ook in andere opzichten heel sterk, met pas de deux en groepsconstellaties, waarin complexe leun- en steunpartijen worden afgewisseld met flitsende, om de eigen en om andermans as draaiende frases, waarbij duidelijk gespeculeerd wordt op de val, en goed kunnen vallen. En dan realiseer je je even heel goed wat het betekent om, zoals Annemieke Mooij, je rechteronderarm te moeten missen.
Alles draait om de samenwerking tussen lichamen, die klaarblijkelijk niet allemaal even professioneel getraind zijn. In de voorstelling speelt dat vooralsnog geen enkele rol. Zo nu en dan zijn er balletarmen en -benen te zien, zoals hier en daar ook een horizontaal capoeira-been voorbijkomt. Terloops en licht is de manier waarop de verschillende dansers worden ingezet, hoewel het duet tussen Lo Walther Boer en Mees Meeuwsen wel opvalt qua intimiteit en zeggingskracht.
Sum of us begint en eindigt met een jongen en een meisje. Het niet kunnen gebruiken van je benen wordt van een menselijk tekort omgezet naar een dansante uitdaging. Dat is een bijzonder doeltreffend antwoord op de ongemakkelijke blik op beperkte lichamen.
Maar Sum of us blijft ook een jong werk. De muziek lijkt random van cd’s te zijn gehaald en doet niet meer dan gevoel bijkleuren. Eenzelfde letterlijkheid doet zich voor in de choreografie van het tweede deel, waarbij de wanden een rol spelen en er langzaam maar zeker wordt overgestoken als groep – verwijzend naar een weg te gaan of een pad om te volgen, het leven en wat dies meer zij.
Deze clichématige setting doet werkelijk afbreuk aan de inventiviteit en simpele kracht van het bewegingsmateriaal van Van Luijk, dat ook hier uitdrukkelijk geïnspireerd is door de vermogens en inzetten van verschillende mensen en die daarmee hun grenzen opzoekt, hoe ze ook zijn getraind of welke beperking ze ook hebben.
Van Luijk hield tijdens de Nederlandse Dansdagen een goed verhaal over productiedwang en andere ‘bijzaken’ in het leven van een jonge choreograaf op dit moment in Nederland. Sum of us kan in ieder geval nog wat rijping gebruiken.
Foto: Sjoerd Derine