In STOTTRPJOTTR, de nieuwe kleutervoorstelling van Theater Sonnevanck, wordt normativiteit op geestige wijze ontmaskerd als een compleet arbitrair gegeven.
Prins Pjotr heeft er zin in. Hij is net zes geworden, en dat betekent dat hij zich verkiesbaar mag stellen voor een belangrijke positie: de Weledele Voorlezendheid, de persoon die het volk verhalen vertelt en ze zo in slaap sust. Het is hard nodig dat de functie zo snel mogelijk wordt ingevuld, want de onderdanen leiden aan slapeloosheid, en dreigen het paleis te komen platstampen.
Vanaf het begin van STOTTRPJOTTR, de nieuwe kleutervoorstelling van Theater Sonnevanck, worden we ingepakt door de charme en het enthousiasme van hoofdrolspeler Kharim Amier. Met een prachtige combinatie van jeugdige bravoure en kwetsbaarheid weet hij de vierjarigen (en ondergetekende 43-jarige criticus) voor zich te winnen, zodat het geen twijfel lijdt dat hij de verkiezing gaat winnen: geen enkel publiekslid wijst op het moment suprême naar een andere kandidaat.
Met de officiële kroon, bloemenscepter en voorleesboek begint Pjotr vervolgens aan zijn taak – maar wordt dan plotseling onderbroken door de Raadsheer. Die vindt het namelijk niet kunnen dat Pjotr stottert tijdens het voorlezen. Het valt hem nu pas op eigenlijk, die stotter, maar in zijn officiële taak kan het écht niet – hoe moeten de mensen nu in slaap vallen als de Weledele Voorlezendheid steeds blijft haperen?
Het mooie aan de voorstelling is dat vanaf het begin wordt ingezet op het idee dat Pjotrs gestotter pas een probleem wordt als de volwassenen er een probleem van máken. Door de eindeloze experts die Pjotr proberen te ‘genezen’ raakt hij steeds meer van zijn levenslust en zelfvertrouwen kwijt. Zo geeft de voorstelling subtiele kritiek op de diagnosedrift die kinderen die op welke manier dan ook afwijken van de norm te beurt kan vallen.
De kostuums van Sanne Oostervink maken er een waar theaterfeestje van. De opulente kostuumdramakostuums lijken de overdrijving van recente hofsatires als The Favourite en The Great, en de plotselinge modernistische vervreemding van twee psychologen in zwart-witte pakken werkt daar op een fijne manier tegenin. Remco Sietsema en Hannah Boer, die alle bijrollen op zich nemen, brengen zowel de experts als de hofhouding op lekker cartooneske wijze tot leven.
Het enige minpuntje aan STOTTRPJOTTR is de ontknoping, waarin Pjotr door een deus ex machina alsnog een oplossing voor zijn gestotter krijgt aangereikt. De persoon die van de norm afwijkt past zich uiteindelijk toch aan die norm aan – eind goed, al goed. Dat ondermijnt nu juist de inclusieve politiek waar de voorstelling eerder juist zo sterk op inzette.
Daarnaast moet je ook maar even door de vingers zien dat de voorstelling in feite een niet-democratisch verkozen leider, die zijn opstandige volk letterlijk in slaap sust met verhaaltjes, als held presenteert. Wat dat betreft biedt STOTTRPJOTTR voor de volwassen kijker ook een mooi beeld op populisme: steeds worden de kinderen in het publiek moeiteloos voor het karretje van de prins gespannen. Ook als Pjotr in zijn woede bedenkelijke dingen gaat doen, hoeft hij maar heel hard ‘hoera’ te roepen om ze mee te krijgen. De twijfel en verwarring die dat bij sommige van de kinderen oplevert, is misschien nog wel de sterkste troef in het arsenaal van regisseur Jip Vuik, die met STOTTRPJOTTR een tegelijkertijd prikkelende als vermakelijke kleutervoorstelling aflevert.
Foto: Sanne Peper
