De dertigste editie van het ITS Festival kent een nomadische vorm, maar liefst veertig voorstellingen zijn te zien in theaters door heel Nederland. In het meerdaagse programma van Frascati, tijdens de laatste week van de tournee, werden nieuwe vormen beproefd. Een jonge generatie maakt zich strijdbaar op voor andere tijden. (meer…)
Regisseur Frank Siera heeft een fascinatie voor taal. Zijn afstudeervoorstelling regisseerde hij niet alleen, maar schreef hij ook zelf. Voor Spraakwater, dat onder meer te zien was tijdens het ITs Festival in Amsterdam, liet Sierra zich inspireren door het verhaal van de ‘piano man’, de zwijgende man die op 7 april 2005 aanspoelde in het Britse kustplaatsje Sheerness. De man sprak niet, maar speelde wel uren piano. Pas na lange tijd kon hij worden geïdentificeerd. Frank Siera, afstuderend aan de Toneelacademie Maastricht, gaat op zoek naar het verhaal achter deze zwijgende man en maakt van die zoektocht een talige exercitie.
Op de vloer ligt een flinke plas water, in de lucht hangen tientallen kleine plastic zakjes met water. Decorontwerper Jamil Sumiri heeft gekozen voor effectieve eenvoud. De drie acteurs van Spraakwater spelen geen piano, wel trompet en saxofoon. Maar muziek krijgt geen essentiële rol in Spraakwater en wordt slechts sporadisch ingezet, vooral in het eerste deel van de voorstelling. De grootste muzikale bijdrage komt van zangeres Oukje den Hollander. Al zit ze bij aanvang , tijdens de muzikale introductie van de acteurs Jip van den Dool en Tim David, nog stilletjes met haar rug naar het publiek op een kustlijn van houten prakken.
Siera laat de twee acteurs het verhaal samen vertellen. Met zinnen als ‘De stilte die je tong inslikt maar je smaak verfijnt’, zet hij een poëtische toon. We krijgen een beeld van het dorp en zijn bewoners. De acteurs zoomen in op de hypotheses van de dorpsbewoners over de man, en op de feiten van de gebeurtenis. De poëtische inslag van de tekst verdwijnt, maar komt regelmatig ook weer bovendrijven. Het is veel dat Siera wil omvatten, zeker als Oukje den Hollander de tekst ook nog eens kracht bij zet met geluiden en woorden soms zingend herhaalt.
De jonge acteurs creëren geleidelijk hun versie van het verhaal, dat gaat over een jongeman die in een klap zijn vader en geliefde verliest. De tekst duikt diep in de psychologie van hun verzonnen verhaal. Den Hollander zingt ten slotte Purcell: ‘Lost in my quiet forever’, een lied dat alles zegt wat we eigenlijk al wisten. Dat roept de vraag op waarom Siera niet meer gebruik heeft gemaakt van muziek en minder van woorden. Het moet een lastig dilemma zijn voor een regisseur die vooral van schrijvers als Handke houdt.
boekje van de tekst is in de maak bij de nieuwe toneelbibliotheek: #152