Theater Rotterdam, de bundeling van veel stedelijke theaterinitiatieven, begint zijn bestaan met onder meer de Art of performing-week. Een duidelijke keuze voor het avontuur en voor minder toegankelijke voorstellingen. Spoiler van de drie Noorse choreografen Ingeleiv Berstad, Ida Wigdel en Kristin Helgebostad is meteen een goed voorbeeld.
Berstad, Wigdel en Helgebostad zijn ook verbonden aan Carte Blanche, het Noorse staatsgezelschap voor moderne dans. Ze hebben een sterke artistieke band en een groot vertrouwen in elkaar, melden ze, wat het mogelijk maakt om te werken ‘op een speelse, intuïtieve manier waarbij geen idee te hysterisch, vulgair, provocatief of kinderachtig is om te onderzoeken’.
Als het licht aangaat, zien we de drie vrouwen staan in een vulkanisch landschap van zwart textiel, beschenen door een vervreemdend rood licht. Achter op het speelvlak is het zwarte doek aan banden opgehangen, eronder staan vormen – een blok en misschien een krukje. Berstad, Wigdel en Helgebostad staan met gebogen knieën achterover te leunen tegen het niets. Een heeft een mal mutsje op, een heeft een harige dierenklauw. Na een tijdje staan komen ze langzaam in beweging.
Het grootste deel van de voorstelling verloopt traag. De vrouwen bewegen geleidelijk of schokkerig, gedreven door krachten die ze zelf niet onder controle lijken te hebben. Die krachten noemen ze zelf noise. Ze gaan soms licht agressief, soms liefdevol met elkaar om. Ze zien er niet tegenop om lelijk of grotesk over te komen.
Hoewel het gaat over ‘de nachtzijde van het menselijk bestaan’ is de toon van de voorstelling meestal niet zwaar. In het bijna overwegend zachte, doorgaande geluidslandschap van Per Platou zorgen tingeltjes, piepjes en andere onverwachte geluidjes of muziekfragmenten voor vrolijke onderbrekingen. Regelmatig komen de vrouwen terecht in mooie of grappige poses. Vaak kunnen ze wel glimlachen om wat er gebeurt, al kan die glimlach ook de vorm aannemen van een grimmige of wellustige grijns.
Onder het zwarte kleed staan een kubus (een van de performers komt er in een woest glitterpak uit) en een vorm die zich ontpopt als een persluchtapparaat. Daarmee worden ballonnen opgeblazen tot ze knallen.
Hier zijn niet zomaar mensen aan het werk, maar wat zijn het wel? Ze lijken op te gaan in rituelen waarvan de kijkers de achtergrond niet kennen. Dat die ondanks het gebrek aan duiding niet afhaken bij Spoiler, is te danken aan de humor, de inzet en de inventiviteit van de vrouwen.
Aan het eind versnelt de voorstelling. Ze eindigt in een tapdansje bij een vuurtje en in een keihard versterkte ijselijke grunt. Spoiler is een raadsel, maar een vrolijk raadsel.
Foto: Dieserud Thornquist
