Het eerste open doekje – vele zullen volgen – valt actrice Kim Zeevalk ten deel. Na een swingende, muzikale opening van Silo 8, met de driekoppige band op een gele minivrachtwagen, daalt zij als koele Dokter Wolff vanuit de hoogte af naar de werkvloer. Afdalen mag bij deze grootschalige buitenvoorstelling van Theatergezelschap Vis à Vis letterlijk worden opgevat: ze loopt over een wenteltrap, die aan een hijskraan komt aangevlogen.

De monoloog die ze bij deze opwindende opkomst afsteekt over het verzorgingstehuis van de toekomst – Silo 8 speelt anno 2060 – is even hilarisch als schrijnend. Ze somt de gevolgen op van te weinig zorgpersoneel voor te veel hulpbehoevende ouderen: een bejaardenoverschot, zwerfsenioren, pyjamadagen, hangouderen in de supermarkt en een afgeschafte AOW.

Als geriater gelooft zij in hyperefficiënte oplossingen door ouderen mechanisch te voederen, aan kleerhangers door een wasstraat te halen én hun geheugen te wissen. Zonder herinneringen geen heimwee, zo concludeert zij. Wel moeten de bejaarden bij binnenkomst hun bankrekeningnummer onthouden, voor betaling bij de entreezuil.

Veertien jaar geleden speelde Vis à Vis de eerste versie van Silo 8, een beeldend sf-spektakel over de doorgeschoten marktwerking in de ouderenzorg, naar script en concept van de Zwitserse theatercollega’s van het beeldende Karl’s kühne Gassenschau. Anno 2024 lijkt de problematiek niet minder actueel. Is het nog science fiction wanneer een trouwe zorgmedewerkster (Anne Katić als de overbelaste Jessica) zich op een Segway verplaatst om op afroep meerdere ‘silo’s’ met clusters bejaarden zo efficiënt mogelijk van basiszorg te voorzien? De menselijke maat is even minimaal als de beschikbare menskracht.

De acteursploeg is deels verjongd, ten opzichte van de groep performers uit 2010 en 2011. Deels noodgedwongen: door het plotse overlijden van Marianne Seine (63) in maart dit jaar, viel niet alleen een van de artistiek leiders, boegbeelden en oprichters weg van Vis à Vis, maar ook de vertolker van de ondeugende, kromgebogen zoetekauw Ida van Lanschot. De veel jongere actrice Lotte Rischen neemt haar rol over. Zij speelt haar meer als een nieuwsgierig meisje dat commentaar levert op de vluchtpogingen van medebewoners en de avances van een verliefde buurman kundig negeert. De bejaardenpopulatie oogt in deze versie van Silo 8 dus surrealistisch jong, waardoor sommige scènes in de duoregie van Moniek Merkx en Dorien Folkers iets kluchtigs krijgen. Ook de jeugdtrauma’s van dr. Wolff, die haar kille aanpak zouden moeten verklaren, komen nogal uit de lucht vallen.

Daartegenover staan echter meer dan genoeg fraaie scènes. Neem de zand-verstuivende quad- en rollatorrace over de volle breedte van het buitenpodium, onvermoeibaar uitgevoerd door Erwin Dörr als gepensioneerde automonteur John en Hali Neto als de vergeetachtige dandy Paul. Beiden proberen op originele manieren uit dit naargeestige verzorgingstehuis te ontsnappen. Ook het brandgevaar dat je al bijna kunt ruiken bij de bezigheidstherapie ‘luciferhoutjes hakken’ zorgt voor een vlammenzee die twee torens in de hens zet alsof de aanblik van 9/11 zich op het Almeerderstrand herhaalt. En de slaapcabines en voedselmachines zijn een vindingrijk toonbeeld van vernuftige theatertechniek.

Centraal staat het aandoenlijke echtpaar Pengel (net als in 2010 en 2011 vertolkt door Urmie Plein en Gerold Guthman). Wanneer Constance na aankomst helaas snel het loodje legt, krijgt ze een spoedbegrafenis waarbij de Almeerse brassband GDFL haar op Surinaams feestelijke wijze swingend uitgeleide doet. Stanleys herinneringen aan zijn grote liefde blijken vervolgens bestand tegen de elektroschokken van Wolffs geheugenwismachine. Tegen zo veel warmte legt het koele management van Silo 8 het uiteindelijk af. Waarmee de voorstelling wederom eindigt in een van de spectaculairste slotbeelden uit de geschiedenis van het locatietheater. Open doekje verzekerd. Wie deze vurige opstand in de ouderenzorg van de toekomst niet wil missen: Silo 8 speelt nog van eind augustus tot eind september op het eigen terrein van Vis à Vis. Met live muziek van Clara de Mik, Erik Hofland en Stijn Hoes.

Foto’s: Marinus Vroom