Het is de Chinees-Amerikaanse cellist Yo-Yo Ma geweest die de inspiratiebron vormde voor de dansvoorstelling Silk door het Internationaal Dans Theater. Het Silk Road Project van Yo-Yo Ma is een muzikale ontmoeting tussen uiteenlopende culturen die langs de zijderoute liggen, het eeuwenoude netwerk van karavaanwegen door Centraal Azië. De zijderoute verbindt het Middellandse Zeegebied met China. Choreograaf Jan Linkens brengt met deze voorstelling een pure, sierlijke en elegante hommage aan die onvoorstelbare wereld, verbonden met het begrip ‘zijderoute’.

Een groep van elf dansers brengt in energiek en vitaal tempo, begeleid en aangevuurd door live muziek van het Göksel Yilmaz Ensemble, een uiterst gevarieerd en verrassend mozaïek van stijlen. Het dansgezelschap heeft al meer dan vijftig jaar banden met het Verre Oosten. Zanger, gitarist en componist Göksel Yilmaz liet zich inspireren door muziek van landen die aan de zijderoute liggen, waaronder Turkije, Georgië, Armenië, China en Mongolië. De kostuums ontworpen door Karisma Costumes sluiten aan bij de stijlvolle weelde van Aziatische kleedstijlen.

Het decor bestaat uit bewegende, gebogen panelen, wit en zwart. De zwarte panelen verbeelden het paleis waar de Chinese vrouw Hsi Ling Shih de zijdehaspel en het zijdeweefgetouw uitvond. We gaan hiervoor ver terug in de tijd, zo’n tweeduizend jaar voor Christus. Zijde gold al snel als statussymbool en iedereen wenste het geheim van zijde te achterhalen. Uiteindelijk lukte het de koning van Kothan, dankzij een slim huwelijk met een van de prinsessen uit het zwarte paleis, met behulp van zijderupseieren het felbegeerde ‘nieuwe goud’ te laten vervaardigen in zijn eigen koninkrijk, gelegen buiten China. De voorstelling is gebaseerd op deze beide  legendes, die van uitvindster Hsi Ling Shih en van de koning van Kothan.

In zestien taferelen krijgt de ontdekking van zijde plus het reizen langs de zijderoute een uitbeelding. Cruciaal is de scène waarin de zijde voor het eerst wordt ontdekt. De danseres houdt een wit bolletje vast, alsof het een grote kostbaarheid betreft. Ze durft het nauwelijks aan iemand anders te laten zien. Ze danst ermee rond, koestert de bol maar kan tegelijk haar enthousiasme nauwelijks beheersen. Die spanning van ‘geheim’ en ‘openbaar’ houden ook de dansers rondom haar prachtig vast. In de duetten zitten vaak kleine verrassingen, zoals de ene danser die een scherpe aanraking met voet of knie geeft aan de andere danser. De choreografie is opgebouwd uit vloeiende, ijle en lange bewegingen, niet per se overweldigend of naar-de-keel grijpend, eerder bekwaam.

De reis van de zijdeprinses krijgt in elk tafereel een andere uitwerking. Soms in een mooi harmoniërend pas de deux, dan in pirouettes hoog in de lucht. De dansen voor het hele tableau de la troupe zijn uiterst nauwkeurig in ritme en timing. Verstilling volgt op werveling; een solo sluit aan bij een een dans waarbij het hele ensemble is betrokken. Het is een goede keuze geweest de zijdeprinses niet als een personage te verbeelden; zij kan elke danseres zijn die het masker van de zijdeprinses draagt, een helderwit gelakt, glanzend gelaat met een ongrijpbare expressie.

Aan het slot volgt de apotheose. Dan staat ze daar, een prinses met een kapsel als een stralend diadeem, geheel versierd met zijde. Zanger Yilmaz zweept zijn muzikanten op tot ongeëvenaarde expressie van slagwerk, gitaar, cello en viool. Silk is een rijke en fantasierijke uitvoering.

Foto: Carin Verbruggen