Van seks naar bureaucratie. Twee seizoenen geleden maakte Gehring & Ketelaars Oerol onveilig met Sexiety, over seksualiteit in onze en andere samenlevingen, nu ontleden ze in Het laatste gesprek (in eindregie van Nina Spijkers en Belle van Heerikhuizen) de absurde dimensies van de bureaucratie. Het verschil lijkt groot, maar een overeenkomst is er ook: net als seks is bureaucratie een onderwerp waar iedereen in zijn leven mee in aanraking komt. (meer…)
Een voorstelling over seks? Daar hield ik vooraf toch een beetje m’n hart voor vast, met kwalijke referenties zoals de Vaginamonologen of de Chippendales in m’n gedachten. Maar Anne Gehring, Vera Ketelaars en sexperte Gian van Grunsven maakten op Oerol met Sexiety een erg onderhoudende, prikkelende en verrassende theatrale conference.
De titel roept associaties op met ‘Society’ (seks als maatschappelijk thema nummer één), ‘Variety’ (geslachtsgemeenschap in alle mogelijke combinaties en voorkeuren), ‘Anxiety’ (de angst bij de eerste keer, of de vrees voor seksueel misbruik) en ‘Excitement’ (de mens doet het in tegenstelling tot zowat alle andere dieren – chimpansees en dolfijnen uitgezonderd – niet enkel om zich voort te planten, maar voornamelijk voor de fun). De locatie van dit stuk, een gymzaal in het dorpje Midsland, roept daarentegen amper associaties op met seks, tenzij je geil wordt van de gedachte aan een pedofiele gymleraar die zijn pupillen over het paard probeert te tillen. Toch spelen de drie maaksters deze locatie fijn uit door verschillende sportattributen als metafoor te gebruiken bij hun vertelling.
In tegenstelling tot de lessen seksuele voorlichting die we vroeger op school kregen en waarin vooral werd benadrukt hoe we soa’s en zwangerschappen moesten vermijden, gaat het in deze seksles 2.0 eerder over onze drive achter seks en hoe we onszelf kunnen trainen om meer plezier te beleven. Tussen de voorlichtingslessen door worden er in hoog tempo ‘wist-je-datjes’ op ons afgevuurd, brengen de actrices verslag uit van hun persoonlijke research (denk aan workshops over tantraseks en ontmoetingen met een dominatrix) en wordt het publiek op een prettige maar niet dwingende manier geactiveerd (squeezen maar die bekkenbodemspieren!). In de ruw geschetste personages die de actrices spelen, worden enkele tegenstellingen op de spits gedreven: Anne Ghering staat op het punt om te trouwen maar vrijt amper nog met haar vriend; Vera Ketelaars heeft een niet te blussen seksuele lust en wil met zoveel mogelijk mannen én vrouwen de lakens delen; sexperte Gian van Grunsven houdt zich als alwetende verteller meer op de vlakte over haar persoonlijke liefdesleven en deelt hier vooral haar kennis.
Erg interessant is dat de maaksters verder kijken dan ons westerse perspectief op seksualiteit. Want wat wij doodnormaal vinden (in bikini rondlopen, of homoseksualiteit) is in veel delen van de wereld verboden, terwijl wat sommige stammen op verlaten eilanden uitspoken (seks in het openbaar) dan weer een groot taboe is bij ons. In een van de boeiendste passages wordt ook onze evoluerende blik op seksualiteit geduid: in het jager-verzamelaar-tijdperk was monogamie onnodig aangezien alle leden van de stam voor ieder kind zorgden, terwijl sinds de landbouwsamenleving iedereen op z’n eigen erf kroop (met de vrouw het liefst achter het haardvuur) en het christendom nadien onze seksuele drift nog verder dichtsnoerde door een monogame relatie als moreel hoogste hoeksteen van de samenleving te propageren. Door seksualiteit te verbinden met bredere maatschappelijk evoluties, overstijgt Sexiety vlotjes de rode-oortjesshow.
Aan het eind wordt het thema seksualiteit breder getrokken richting ‘verlangen’: hoe het seksuele verlangen brandend te houden in een relatie waarin de dagdagelijkse beslommeringen de overhand dreigen te nemen? Sexiety biedt geen sluitend antwoord, maar reikt wel nieuwe inzichten aan op een verfrissende én theatraal interessante manier. Even complexloos als de drie actrices over seks praten, balanceert deze voorstelling tussen toneel, hoorcollege en publieksexperiment. Geen hoge kunst, maar wel verrassend snugger infotainment.
Foto: Saris & den Engelsman