In het programma Unbreakable tonen de straatartiesten van de Soweto Skeleton Movers hun dansante en acrobatische talenten. Daarnaast geeft de voorstelling een inkijkje in het niet altijd gemakkelijke bestaan in een Zuid-Afrikaanse township. (meer…)
Vier dansers klappen in hun handen en een lichtvoetig strooien hoedje zweeft door de lucht, als in het ledige. Dat is magie, minimaal misschien, maar bijzonder. Slechts twintig minuten duurt de voorstelling Seven door Soweto Skeleton Movers, een urban dansgroep uit Johannesburg. In township Soweto, op steenworp afstand van de huizen van Melson Mandela en Desmond Tutu, vielen ze op door hun ongekende lenigheid, hun slangachtige acrobatiek en vooral ook de humor waarmee ze urban dance brengen. Op het Noorderzon Festival for Performing Arts zijn ze te zien met de ultrakorte, explosief-energieke opvoering die ze Seven noemen, voor de dansers het getal van volmaaktheid.
De dansers zijn hun bescheiden status van straatartiesten al lang ontgroeid en ze treden wereldwijd op. Hun stijl is, officieel gesproken, die van de Pantsula, een geestige en ‘ontwapenende Afrikaanse dansstijl die breakdance, house en streetdance combineert met verbazingwekkend acrobatisch voetenwerk’, aldus het programmaboek van Noorderzon 2018 – en het klopt helemaal.
De Soweto Skeleton Movers hadden hun grote doorbraak in 2016 bij het toonaangevende festival Breakin’ Convention in Londen. Nu staan ze in de Ophelia Tent in het Noorderplantsoen, op een eenvoudig houten plankier waarop ze swingend met hun voeten roffelen. Elektronische muziek speelt op de achtergrond, niet overheersend, eerder bescheiden, maar wel met een mooie, innige beat erin.
Het viertal is volmaakt op elkaar ingespeeld en soms lijken ze één lichaam te vormen met acht benen, acht armen, vier hoofden. Ze verstaan de kunst als het ware te vervloeien tot een spinnend en dansend organisme. Ze sluiten zo op elkaar aan dat de een moeiteloos het T-shirt van de ander over diens hoofd trekt en meteen bij de ander in één beweging aantrekt. Of ze vormen getweeën een soort rijwiel, waar de andere twee dansers omheen tapdansen.
De act met de hoedjes is een van hun stijlkenmerken. Ieder draagt een hoedje dat ze beurtelings wegtoveren en weer te voorschijn halen. Ze jongleren ermee als een voetballer met de bal en maken er zelfs een circusact van. Urban Dance is vaak heel erg rauw, hard en kan donker-dreigend zijn, als expressie van het harde straatleven, maar dat is bij de Soweto Skeleton Movers beslist niet het geval: het viertal heeft een gulle, genereuze aanwezigheid en het tempo ligt zo hoog, dat je af en toe ogen te kort komt om te achterhalen hoe precies een act in zijn werk is gegaan. Een van de leden kan zijn rug en de schouderbladen als een golvende zee laten bewegen. De ander schuifelt als een slang voorwaarts of verknoopt handen en voeten zodanig dat je even niet kunt herkennen hóe dit danserslichaam precies in elkaar zit.
Het Noorderzon Festival nodigt terecht deze vier wervelende, uitbundige dansers uit die van urban een opgetogen stijl maken. ‘Lichtvoetig’ klinkt misschien als een gezocht woord, maar het geeft wel exact aan wat de Movers te bieden hebben: razendknappe, humoristische acrobatiek die je doet vergeten dat township Soweto óók een wijk is vol armoede en gevaar. Wie deze achtergrond beseft, kijkt met bijna ongelovige ogen naar deze speelse en intens-charmante voorstelling; de rauwheid die bij urban dance hoort, denken we erbij. Soms houdt een donkere kant zich schuil.
Foto: Owen Ling