Settle for More is een nieuw programma met vier choreografieën van Nederlands Danstheater 2. Om maar met de dansers te beginnen: ook onder de artistieke leiding van Fernando Hernando Magadan bruist NDT2 en brengt het ensemble de verschillende stijlen en intenties overtuigend tot leven. In dit programma interpreteren de relatief jonge dansers belangwekkend dansrepertoire van Marco Goecke en Hans van Manen en bewandelen minder gevestigde choreografen nieuwe wegen voor het gezelschap.

Nu is Felix Landerer, die eerste, geen nieuwe naam voor het publiek in Nederland. Het werk van Landerer is hier al langer te zien. Net als Marco Goecke destijds werd de choreograaf door Ed Wubbe van het Scapino Ballet geïntroduceerd. De lokroep aan choreografen om met de dansers van NDT aan het werk te gaan lijkt onweerstaanbaar. 

Felix Landerer maakt voor het programma Settle for More de choreografie The whys and wherefores are elusive (het waarom en waarvoor zijn ongrijpbaar). Welk effect heeft een noodtoestand op het lichaam? Wat gebeurt er als verlies van oriëntatie en gevoel optreedt? Dat vertaalt zich op het toneel in besluiteloze lichaam die op momenten – onbewust of onbedoeld? – aansluiting hebben met anderen. Soms vertraagd, dan weer zwevend zijn de lichamen in een organische, vloeiende bewegingstaal van Landerer waarbij een nieuwe elektronische compositie van Christof Littmann een geluidsomgeving schept.

De dansers dragen gerimpelde, aansluitende tops en wijde pantalons. Boven het kale toneel hangen vier tl-buizen die langzaam verschuiven. Nergens is een aanknopingspunt of houvast, de verschillende formaties wijzen eerder op een gebrek aan structuur. Ook de tijd wordt niet lineair ingezet, waardoor de ontwikkeling van beweging nergens voorspelbaar wordt. Logica lijkt daardoor te ontbreken, maar het tegendeel is waar. The whys and wherefores are elusive is zorgvuldig gecomponeerd en Landerer maakt zijn vragen duidelijk zichtbaar op het toneel.

De kern van het nieuwe programma bestaat uit Simple Things (2011) van Hans van Manen en de met de Zwaan gelauwerde Midnight Raga (2017) van Marco Goecke. Ook in deze choreografieën floreren de dansers. In Simple Things geeft de humanistische interpretatie de doorslag, hoe anders dan de vaak meer formele benadering bij Het Nationale Ballet. Goeckes Midnight Raga is een spitsvondig samenspel dat overrompelt. 

Epoch van Bryan Arias ziet er speels uit maar het is geen vrolijkheid troef op het toneel al doen de kleurige superheldenkostuums dat aanvankelijk wel vermoeden. De superheld wordt in de schijnwerpers gezet, letterlijk door de figuren – in een kort jurkje of pak met blauw masker – onder de spotlights te laten soleren. In Arias’ choreografie vermengen urban en eigentijdse dans zich waarbij de speciale krachten en onaantastbaarheid van de superhelden onder de loep worden genomen. In een omgeving waarin het knallen van vuurwerk klinkt in de geluidscompositie, dat later terugkomt als doffe dreunen op de achtergrond, wordt de suggestie van brandjes en ontploffingen opgeroepen. Ook de kwetsbare stem van Eva Cassidy als zij What a wonderful world zingt, wijst erop dat de wereld er minder goed aan toe is en helden geen onaantastbare positie hebben in een tijdperk op de drempel van veranderingen. Arias trekt de parallel van held naar machthebber volgens het programmaboekje, maar de klare taal van Goecke en Van Manen spreekt hij nog niet en de dramaturgische ontwikkeling doet wat schools aan.

Hoe verschillend hun talen en intenties ook zijn, de choreografen van het programma Settle for More zijn allen genereus in hun bewegingsvariaties en -intenties. Settle for More is een divers programma, de dans is soms organisch vloeiend, dan weer flitsend en snel, en populaire cultuur biedt een voedingsbodem om op de huidige tijd te reflecteren met een fantastische groep dansers.  

Foto The whys and wherefores are elusive – Felix Landerer: Joris-Jan Bos