De meeste mensen hebben geen idee van wie er kunnen meekijken in hun telefoons en computers en aan welke algoritmen en verdienmodellen zij zich overgeven. Typisch een onderwerp voor regisseur Floris van Delft, die jongeren graag confronteert met wereldkwesties. In Cash behandelde hij het geld, in Sell Me Your Secret de privacy.

Privacy is een even hot als ingewikkeld item. De technologie dendert door en oudere mannen nemen de essentiële beslissingen waarvan ze de gevolgen niet kunnen overzien. De meeste jongeren staan niet stil bij wat ze allemaal uit handen geven en pikken alles, misschien omdat ze niet beter weten of omdat er geen alternatieven zijn. Daarbij komt dat het voor individuen heel moeilijk is om te bepalen wat de consequenties zijn van het feit dat allerlei instanties hen op hun digitale vingers kunnen kijken. Wanneer ben je naïef, wanneer paranoïde?

Floris van Delft gaat graag aan het werk met zulke onderwerpen; hoe meer complexe invalshoeken en ethische dilemma’s, hoe beter. Bij Maas maakte hij eerder de geprezen voorstellingen Cash en Toen wij van Rotterdam vertrokken. Van Delft schreef Cash met Wolter Muller. Samen zijn ze ook verantwoordelijk voor de tekst van Sell Me Your Secret.

De voorstelling, bedoeld voor mensen vanaf veertien jaar, zit gehaaid in elkaar. In de zaal krijgt het publiek te horen dat het meedoet aan het onderzoek naar privacy van professor Van der Vorst (Niek van der Horst) met zijn assistent Gio (Dionosio Matias). Later komt doctor Soze (Denise Aznam) erbij, om de kwaliteit van het onderzoek te bewaken. Van der Vorst wilde de verzamelde data namelijk eerder nog wel eens een beetje helpen wat meer in de richting van zijn conclusie te wijzen. Soze blijkt niet alleen een vrouw, maar ook een ex van de prof. Op internet doet ze zich voor als man, omdat vrouwen minder serieus genomen worden. Zo pakken we meteen de thema’s seksisme en fraude in de wetenschap mee. Later blijkt ook Gio zich anders voor te doen dan hij is. Soze vond het al verdacht dat er niks over hem te vinden was op internet.

Zo ver is het al gekomen: als er geen informatie over je te vinden is, is dat reden voor wantrouwen. Sell Me Your Secret raakt veel meer van dergelijke digitale zenuwen. De voorstelling maakt vanzelfsprekendheden een stuk minder vanzelfsprekend. Slimme vragen confronteren de mensen in de zaal met hun eigen onverantwoordelijke, onnadenkende gedrag. Zou je het goed vinden als er in een supermarkt een man met je meeliep die al je acties bijhield? Dat is dus precies wat je smartphone doet. Neem een app en je geeft alle teksten, geluiden en beelden uit je telefoon direct in handen van schimmige anderen.

Zo stellen Van Delft, Muller en de prima acteurs veel meer kwesties heel handig aan de orde. Van der Horst is een wetenschapper met autoriteit, maar met een onderlaag van desillusie. Matias is de soms overdreven gedreven jonge hond die hem bijstaat. Aznam brengt als energiebommetje een andere toon aan in de voorstelling en vertegenwoordigt regelmatig het andere standpunt: als je niks te verbergen hebt, wat is dan het probleem? Alle drie zijn ze meer en/of anders dan ze zich presenteren. Het zou jammer zijn om hun verleidingstrucs hier prijs te geven. Ga maar kijken met je puber. Of met je ouders, want die kunnen er ook nog wel wat van leren.

Foto: Phile Deprez