Er heerst paniek, het regent al vier dagen onophoudelijk, vanuit de Ardennen komt het water met oerkracht naar de Maasstad. De sluizen kunnen de vloedstroom niet aan en Rotterdam wordt bedreigd. Inwoners moeten geëvacueerd worden en burgemeester Aboutaleb heeft de noodtoestand afgekondigd. Mensen zijn gevlucht naar de daken van de hoge gebouwen, zoals de Erasmus Universiteit en het gebouw van Nationale Nederlanden. 

Maak van die toestand maar eens theater. Het gezelschap Meander Immersief neemt met Rotterdam aan Zee de bezoekers mee op een real-life ervaring. ‘Immersief’ betekent dat het theater is dat je als toeschouwer onderdompelt. Je bent geen vrijblijvende buitenstaander maar medestander, zelfs medeplichtige. Nadat je je hebt aangemeld dit ‘ervaringstheater’ mee te beleven, krijg je een sms-bericht op je telefoon: die komt van Van ’t Hart Evacuaties, een gerenommeerd vervoersbedrijf in de regio, die jou op privé-evacuatie meeneemt met een wit busje, weg van de bedreigde stad. Capelle, Feijenoord en andere wijken staan al onder, de Kuip is een échte badkuip die volstroomt en vanaf Rotterdam Centraal rijden geen treinen mee. De Ring staat vast. Dus ja, een privé-evacuatie is je enige redmiddel.

Vervolgens meld je je met je ID en vervoersbewijs op de parkeerplaats Mevlanaplein, vanwaar het busje vertrekt. Een wit busje. Je medereizigers zijn onbekenden voor je. Nadat je bent ingecheckt begint de haastige tocht weg uit Rotterdam. De vier makers die Meander Immersief vormen zijn Joris Albeda, Marco Hoving, Alexander Brouwer en David Schwarz. Een is de bestuurder, de ander is de bijrijder. Bij de jongemannen gieren de zenuwen door de keel. Ze moeten haast maken, want het alles verzwelgende water komt eraan. De chauffeur vloekt, de bijrijder probeert met een lied de stemming erin te houden, we rijden naar een hooggelegen plek. Het lied is een ode aan Rotterdam, de bedreigde stad. De bijrijder Jeffrey legt contact met ene Linda op kantoor, die de route plant. Maar zij moet het gebouw wegens de hoge waterstand verlaten.

Ondertussen staat de radio afgestemd op het nieuws. De uitvoering komt keelsnoerend dichtbij als we onderweg op een stille landweg, ergens in Midden-Delfland, een aantal evacués tegenkomen. Ze willen mee. Is er wel plek voor hen in het busje? Dat is aan ons, eveneens vluchtelingen en evacués. De radio geeft een ooggetuigenverslag vanuit de helikopter van wat er gaande is in de stad. Deze vorm van belevingstheater is spannend en kruipt dicht op de huid, maar het zou zonde zijn voor de toekomstige deelnemers om te veel prijs te geven.

De grens tussen spel en werkelijkheid, tussen fictie en realiteit verschuift voortdurend. Toen Jeffrey de plaats van bestemming noemde, schrok ik: daarheen helemaal? Ik geloofde het dus. En besefte tegelijk ook: het is een toneelstuk. Maar die vluchtweg van ‘het is maar spel’ weten de makers vakkundig te ontwijken.

Opeens staan we stil, langs de kant van de landweg met uitzicht op de in het donker oplichtende skyline van Rotterdam. Het is een dramatisch hoogtepunt, dat uzelf moet ondergaan. Aan het slot plaatst de bijrijder het geheel in breder perspectief: voor veel mensen in de wereld is dit dagelijkse realiteit.

Foto: Derk Stenvers