‘Opa is in de keuken.’ ‘Opa is dood.’ ‘Opa is op reis.’ De kleuters kiezen voor zichzelf uit hoe het verhaal over de oude man eindigt. Ze hebben zijn kleinzoon zien zorgen voor de pop opa, ze hebben gezien hoe die aan zee zijn vrouw heeft gekust, ze hebben meegemaakt hoe oma hem heeft leren dansen. En nu, op het einde, danst hij, heel voorzichtig schuifelend, samen met zijn kleinzoon weg. Een verstild moment, een mooi beeld van de kop van opa op de schouder van de poppenspeler.

Het Vlaamse Theater Tieret is als figurentheater tien jaar bezig en is al vanaf zijn start met Eefje donkerblauw een vaste waarde in het Vlaamse kinder- en jeugdtheater. Tieret (dat een Vlaams woord is voor ritssluiting) maakt interessant beeldend theater, weet toegankelijkheid en artistiek niveau mooi met elkaar te mengen in grote en kleine verhalen. De ene keer voor kleuters, dan weer voor kinderen of voor jongeren. (Labyrint van vorig seizoen was een geweldige hilarische productie voor jongeren op basis van het verhaal over de minotauros en de draad van Ariadne. Hopelijk komt deze productie die Tieret samen met Theater Froe Froe maakte met een grote cast, nog eens terug.)

Inspiratie werd en wordt gevonden in mythen en oude historiën, in kinderboeken en in eigen fantasie. Vertellingen zijn het rond grote thema’s zoals afscheid, dood, vriendschap; in een mix van poppenspel en acteren, en met een grote dosis milde humor.
In tegenstelling tot de andere figurentheaters in Vlaanderen (Ultima Thule, Theater Froe Froe, De Maan en De Spiegel) krijgt Theater Tieret echter (nog) geen structurele subsidie, en het ziet er door de drastische bezuinigingen in de Vlaamse cultuur niet naar uit dat daar in de nabije toekomst verandering in komt. Tieret kent een lange lijst schoolvoorstellingen. Ze spelen niet in scholen, maar wel in theaterzalen van cultuurcentra en schouwburgen. Steeds vaker staan nu ook familievoorstellingen op hun speellijst.

Tot nu toe is er een aantal producties gemaakt met projectsubsidies. En andere op eigen kosten, zoals deze Rimpelwals voor 4+. Het is een solovoorstelling van Joost Van Den Branden, die nu als tegenspeler niet alleen de opa-pop heeft die hijzelf manipuleert, maar ook de techniek. Wisselende projecties van de rollende zee en vakantiekiekjes, een meeuw die in veren uit de lucht valt, een lijst met een knipogende foto, dansende tanden … dat alles zorgt voor een aangenaam speelse afwisseling in het spel tussen kleinzoon en opa.

Grote leermeester voor Theater Tieret is Neville Tranter van Stuffed Puppet Theatre. Hij is de laatste jaren hun coach en zorgde nu ook voor de regie. Misschien verwonderlijk dat Tranter die alleen maar figurentheater brengt voor volwassenen, nu een productie voor kleuters regisseert. Maar dat is goed gelukt, qua timing, manipulatie en spel. Kinderen mogen nog wel even roepen of op een deuntje meeklappen, maar die momenten duren niet lang en nemen gelukkig niet de overhand. Aandachtig volgen de kleuters het verhaal van een jongen die zijn opa komt bezoeken en gaat opruimen. De jongen vindt in koffers van alles uit opa’s vroegere leven, speelt daarmee en verbeeldt met sokken, een oude grammofoon en grote en kleine poppen de herinneringen van opa. En daartussendoor verschijnt er nog een haai, zien we wilde beesten in het raam, en zorgt een kreeft voor een gillende running gag.

Ik zag een schoolvoorstelling in een kleine zaal. De afstand tussen het podium en de kleuters was groot. Ik denk dat ze beter werkt als de kleuters dichterbij of nog beter mee op het podium zitten. Waar opa naar toe danst op het einde, wordt dan wellicht intenser beleefd.

Foto: Lieselot Frencken