Je stem is allereerst natuurlijk het instrument waarmee je geluiden produceert. Maar je stem betekent ook je eigenheid of identiteit, die soms opgaat in andere stemmen, en soms dissonant afwijkt. In hun nieuwe performance Rebuilding a Voice deconstrueert collectief King Sisters de stem, om haar vervolgens naar eigen maatstaven weer terug te claimen. 

Rebuilding a Voice is een fascinerend a-capella-theaterconcert waarin het spanningsveld tussen uniformiteit en het individu centraal staat. Hoe vind je eenheid in diversiteit, eigenheid in het gezamenlijke, wanneer wordt een kakofonie een harmonie? Dat doen de makers via meerstemmige zang, waarin ze via verschillende muziekstijlen voortdurend onderlinge harmonie opzoeken om daar vervolgens weer uit te breken.

King Sisters zijn Joske, Annelie en Marthe Koning: drie zussen die in collectief werken, maar ook met solowerk in de kunstwereld actief zijn. De thematiek gaat dus expliciet voor deze drie makers op: het zijn kunstenaars die zich als zussen en als individuen profileren. De soms problematische relatie tot autonomie en het collectief stond in hun eerdere werk ook centraal.

Rebuilding a Voice begint met ritme, met klappen dat voortkomt uit het openingsapplaus. Vanuit dat ritme ontstaan korte klanken, klanken die harder of zachter kunnen, uitgerekt kunnen worden of ingekort. Zo vinden ze elkaar, haast per ongeluk, lijkt het, in een meerstemmig zangstuk – totdat een van hen de boel ontregelt. De voorstelling bouwt verder op naar complexere zangstukken, via jazz, pop en rock – allerlei stijlen die hun eigen wetten en regels kennen, waaraan je moet voldoen: het aanvankelijke plezier voelt daardoor al snel benauwend, beklemmend.

Maar langzaam werkt het drietal toe naar een dystopisch, haast monsterachtig klankenspel. Ze verklanken zo een mooie ontwikkeling van (vermeende, collectief veronderstelde) schoonheid (gelardeerd met loze woorden en zinsneden uit de popcultuur) naar een weirde, prachtig lelijke compositie, waarin geen maskers meer worden opgezet, geen buitenkantschoonheid meer wordt nagestreefd – verwarrend maar bevrijdend.

Uiteindelijk claimen ze radicaal hun plek in de groep, door het publiek expliciet bij het werk te betrekken. Rebuilding a Voice is een spannend voorstel voor het opeisen van je stem, voor het actief onderzoeken hoe die stem klinkt, in al zijn schoon- en lelijkheid, voor losbreken uit de groep en erop vertrouwen dat je later of ergens anders wel weer eens samenvalt met de ander. We zijn elkaars klankbord, om op terug te vallen en om ons tegen af te zetten.

Foto: William van der Voort