Precies honderd jaar na de spraakmakende uitvoering van Le sacre du printemps in Parijs ging Akram Khans iTMOi (in the mind of igor) in Londen in première. Géén hommage – de wereldwijd bejubelde Brits-Bengaalse choreogaaf zei het al meteen: ‘Ik heb samen met drie componisten mijn eigen pad gevolgd.’ Het nu in Amsterdam getoonde resultaat […]
Wie de getrainde acteur is en wie de danser is nog maar nauwelijks te onderscheiden, in Rausch smelten dans en theater samen zoals ze dat zelden doen. Het is de derde voorstelling in een samenwerkingsreeks tussen choreografe Anouk van Dijk en de Duitse regisseur Falk Richter. Werden Trust en Protect me beide gemaakt onder de vlag van de Schaubühne in Berlijn, Rausch is een coproductie met het Düsseldorf Schauspielhaus.
Na drie voorstellingen zijn de thema’s en de directe schrijfstijl van Falk Richter een herkenbaar gegeven. Ook in Trust en Protect me zette hij zijn politieke aanklacht tegenover de kwetsbaarheid van het persoonlijke. Financiële crisis of relatiecrisis, opnieuw schuift Richter beide over elkaar in zijn nieuwste theaterpamflet. Snuffelden danser en acteur in Trust nog enigszins voorzichtig aan elkaar, in Rausch is de scheidslijn tussen beide volledig opgeheven. Dansers spreken en acteurs dansen, ze zijn nauwelijks te onderscheiden.
Slechts één sleutelscene heeft Richter nodig om een basis te schetsen, even mag het kibbelende koppel met zijn relatiecrisis op de bank bij de therapeut. Daarna valt het stel uiteen in tientallen duplicaten, steeds opnieuw drukt het zijn eenzaamheid en onmogelijke liefde uit. Natuurlijk nemen de acteurs de meest complexe teksten voor hun rekening. Ironisch zijn die en boordevol commentaar. Op geestige wijze neemt Richter Facebook op de hak en zet hij de optimistische retoriek van het medium recht tegenover de complexiteit van het echte bestaan.
Verplaatsbare objecten vormen aparte ruimtes, waar koppels soms hevig met elkaar stoeien. Ze kunnen draaien en vormen tegelijkertijd een klimwand. Energetisch en natuurlijk laat Van Dijk het lichaam spreken. Soms vormen de performers als het ware één lichaam, één energiebal, die even later weer uit elkaar valt en zich verspreidt door de ruimte. Duetten en groepswerk wisselen elkaar af.
Rausch heeft een open structuur met een aantal opzwepende hoogtepunten, waarin de dynamiek van beweging, tekst en muziek tot een climax leidt. Op die momenten dringt de prachtige soundscape van de Australische componist Ben Frost zich op met een stevig ritme. Het is dan ook mede dankzij zijn inbreng dat beweging en tekst in Rausch zo naadloos in elkaar overlopen.
Tegen het einde van de voorstelling bevinden de spelers zich in een Occupy-kamp naast de Deutsche Bank. De pepperspray van de boze buitenwereld dreigt, terwijl het publiek getuige is van de meest intieme details die zich in het kamp afspelen. Het roer slaat om. Uiteindelijk ontstaat uit de laatste tekst, die in feite een lange brief is gericht aan een moeder, een ontroerend gedicht waarin de rust lijkt terug te keren. Het is de absolute apotheose van een fascinerend drieluik, waarin Van Dijk en Richter het publiek oprecht meevoerden in hun grensoverschrijdende onderzoek.
(foto: Gianmarco Bresadola)