Het derde programma van Nederlands Dans Theater 1 dit seizoen luidt het voorlopig afscheid in van het werk van choreograaf Jiri Kylian en brengt associate choreographer Marco Goecke als een van de boegbeelden van het gezelschap. Ook artistiek directeur Paul Lightfoot en Sol León preluderen op een afscheid, in dit geval van hun vertrouwde podium […]
Anders dan de weinig tot de verbeelding sprekende titel Programma II doet vermoeden, is de invulling van de avond waarop de première van NDT1 in Stadsschouwburg Utrecht plaatsvond met choreografieën van Mehdi Walerski, Jiří Kylián en een wereldpremière van Johan Inger sterk.
Met de choreografie Chamber sloot Walerski het eerste programma dit seizoen van NDT1 af, ditmaal opent hij. Chamber, waarvoor Walerski en componist Joby Talbot Stravinsky’s Le sacre du printemps als inspiratiebron namen, toont hoe vakkundig Walerski met het grote ensemble van achttien dansers te werk is gegaan, hoe hij helderheid weet te scheppen en aansluiting vindt in de complexe muzikale compositie van Talbot.
De ambitie van artistiek leider Paul Lightfoot om meer danstheater te brengen komt in de twee daaropvolgende choreografieën van Jiří Kylián uit zijn Black & White-periode duidelijk tot uiting. Dromen, grote hoeveelheden groene appels en een met duisternis overgoten toneel waar met spotlights losse scènes van vier koppels worden uitgelicht, zowel Kyliáns Sweet Dreams (1990) als het daaraan gesmede Sarabande (1990), zitten vol symboliek. In Sarabande schitteren de vrouwen door afwezigheid. Pas als het juk van de barokke baljurken die dreigend boven de zes mannen uit torenen verdwijnt, ontworstelen de mannen zich aan hun basale instincten, komt er harmonie in de dans en maken de oerkreten en de verwrongen Bach-bewerking plaats voor diens Partita Nr. 2.
Na I new then dat Johan Inger dit jaar voor NDT2 maakte op songs van Van Morrison, bestaat de muziek voor Sunset logic louter uit nummers van het Takings Heads-album Stop making sense. Tegenover de opzwepende muziek plaatst Inger aanvankelijk kleine bewegingserupties die ingehouden spanning verraden. Later toont hij dat achter de gemaakte grimassen en uitdagende bewegingen van de zes, in knallend rood gestoken dansers een wereld van valse illusies en verval schuil gaat. Een vrouw met helblonde pruik en zilveren jurkje zwerft in Sunset logic enigszins verweesd over het toneel. Als haar gouden hemel naar beneden valt, kruipt zij in de krochten van de zwarte vloer om ontkleed weer boven te komen. Ook Sunset logic is theatraal, waarbij Inger de onderliggende intenties en dubbelzinnigheid in de popteksten blootlegt in kernachtige dans en ook stilte toelaat om de ledigheid en teleurstelling invoelbaar te maken.
Met Programma II toont het NDT de waarde van een jongere generatie choreografen als Inger en Walerski voor het gezelschap, waarbij de laatste ook nog tot de sterdansers behoort. Daarbij is dit programma niet alleen voorbehouden aan toeschouwers in Nederlandse theaters, maar kunnen binnenkort bezoekers in honderden bioscopen wereldwijd via live streaming de dansers op de voet volgen.
(foto: Rahi Rezvani)