In Pourvu que la Mastication ne soit pas longue (‘zolang het kauwen niet te lang duurt’) reconstrueert Hakim Bah de tragische dood van een jonge, zwarte immigrant in New York. Dat doet hij samen met acrobaat Juan Tula. In effectieve combinatie van storytelling, rap en Cyr Wielkunst wordt het repetitieve aspect van instituut racisme aangeklaagd.

Gekleed in een rood shirt, beige halflang broekje en witte All Stars bouwt de Guinees-Franse regisseur en acteur Hakim Bah zijn verhaal trefzeker op. In korte zinnen beschrijft hij de aankomst van de opgewonden Amadou Diallo uit Guinee op het vliegveld John F. Kennedy in New York. Zittend op de grond voegt muzikant Arthur Gillette daar soms ritmisch een woord aan toe.

Diallo kwam naar New York met de droom om er te studeren. Hij werkte zich een slag in de rondte, maar van studeren kwam het niet. In 1999 werd hij doodgeschoten met 41 kogels, omdat agenten dachten dat hij naar een pistool greep in plaats van naar de identiteitspapieren in zijn portemonnee. De daders, vier witte politieagenten, kwamen vrij zonder straf.

Rondom Bah, die ogenschijnlijk vrij de ruimte bespeelt, cirkelt Juan Tula met zijn levensgrote wiel. Eerst is die handeling nog losjes, op het nonchalante af. Later stapt Tula in de cirkel en knoopt hij behendig zijn blauwe blouse dicht, terwijl de grote hoepel op allerlei mogelijke manieren rond zijn lichaam draait. Rondom dat precieze choreografische schouwspel zet Bah zet zijn verhaal voort. Geleidelijk versneld het ritme van zijn korte zinnen en zo werkt Pourvu que la Mastication ne soit pas longue naar een climax toe waarin de brute dood en de indrukwekkende capriolen van Tula samenvallen.

In een volgend deel krijgt de hoepel een totaal nieuwe functie en ontstaat een theatraal rollenspel. In pak en met sigaar kruipt Tula in de huid van burgemeester Rudy Giuliani. In het bijzonder ronddraaiend beeld dat Tula en Bah creëren, wordt het zerotolerancebeleid dat Giuliani destijds voerde ter discussie gesteld. Opeens vallen dan ook de radioverslagen van Gillette’s soundscape op zijn plek. De witte vlag, die tot dan toe wat onbeduidend op het toneel stond, is aan de hoepel bevestigd en wappert demonstratief mee in het rond.

In een buitengewoon originele en rake combinatie van skills, vertelt Pourvu que la Mastication ne soit pas longue een verhaal dat niet verloren mag gaan. Want ook al ver voor de dood van George Floyd bestond het alledaags racisme. Wanneer Bah zijn ritmische vertelling weer oppakt, wekt hij Diallo’s geest opnieuw tot leven door de exacte positie van de kogels in en rond zijn lichaam te beschrijven. De ziel blijft overeind en zo wordt een lange geschiedenis van racisme en geweld nog maar eens herkauwt, opdat we de vele brute moorden en onschuldige doden niet vergeten.

Foto: Christophe Raynaud De Lage