Gepingel op een piano klinkt er, ergens vandaan. Het is net begonnen zegt iemand van Julidans bij de entree. De inmense studio aan de Lijnbaansgracht in Amsterdam, tussen Melkweg en schouwburg in, heeft een glazen pui naar de straat en een houten vloer die ongeschilderd lijkt, geen licht kaatst, dof en zacht oogt. (meer…)
In een glimmend met kant afgezet onderjurkje staat danseres Kaori Ito vlak voor het publiek bij aanvang van de installatieperformance Plexus tijdens Julidans. Met een microfoon tast zij haar lichaam af – we horen haar kloppende hart, geschraap over de huid, borrelende ingewanden of een zware adem – en zo ontstaan de eerste klanken van de soundscape.
Plexus is een samenwerking van Ito met Aurélien Bory. Sinds 2008 werkt hij aan een serie portretten, Quesquetudeviens?, van vrouwelijke dansers. Ito was in het verleden te zien in het werk van choreografen Angelin Preljocaj, Alain Platel en Sidi Larbi Cherkeaoui en stond ook al eens op Julidans met eigen werk.
De nabijheid van Kaori Ito vormt een intieme prelude waarna we meegetrokken worden in de wereld die Bory voor haar schiep. Vijftigduizend dunne draden verbinden twee grote vierkante platen die een groot deel van het toneel van de Amsterdamse Rabozaal vullen. In de installatie Plexus – Latijn voor verwevenheid – zijn hemel en aardbodem verbonden, over de volle breedte en diepte van het platform lopen de lijnen in perfecte symmetrie. Door de ragfijne lijnen – geen web, eerder doorlopende regenstralen – kan de toeschouwer de hele oppervlakte overzien, tegelijkertijd nemen zij de hele ruimte in bezit en beperken en bemoeilijken zij de speelruimte voor Ito. De draden vormen ook het projectiescherm voor intrigerende lichtprojecties, in een spel met transparantie en duisternis.
De danseres Ito toont zich met een mooi dansvocabulaire meester van de situatie, ondanks de weerstand van de draden, die belemmeren maar ook houvast bieden. Gaandeweg laat zij de danseres in zich achter en waart zij rond in dit universum, fijnbesnaard, waarin de verbintenis tussen het materiële en het immateriële van de wereld onthuld worden. Als een marionet wordt zij door de omgeving gemanipuleerd of probeert zij deze te beheersen. Haar stampende voeten brengen de bodemplaat in beweging en deze zwaait en beukt als een boot tijdens een zware storm heen en weer over de golven. Later daalt Kaori Ito uit de hemel neer om keer op keer een weg naar boven terug te klimmen. Op momenten is Ito losgezongen van hemel en aarde en lijkt zij in het luchtledige te zwemmen.
Plexus is een sterk beeldende performance van Aurélien Bory waarin Ito als een ware circusartiest de installatie doorkruist. Het lichtontwerp dat op de draden reflecteert is bij vlagen spectaculair. Zoals wanneer het van een bewegende geometrische compositie naar een driedimensionale smalle uitsnede van de ruimte vloeit en een glimp van het gezicht van Ito zichtbaar wordt, ver weg in de duisternis. Meer vindingen in de voorstelling zijn spectaculair te noemen, toch is Plexus door de zorgvuldig uitgesponnen scènes vooral een esthetische beleving. Een wereld waarin natuur- en spirituele krachten rondwaren, waartussen Kaori Ito haar mythologische reis voortzet. Dat in de soundscape dramatische sferen soms nog eens worden benadrukt is onnodig. Ito weet sowieso te overrompelen.
Foto: Aglaé Bory