De 30e editie van het ITS Festival kent een nomadische vorm, maar liefst veertig voorstellingen zijn te zien in theaters door heel Nederland. Moos van Broek licht er de komende weken enkele uit.

Twee sterke solo’s uit het afstudeeraanbod in de tour zetten het begrip identiteit centraal. Terwijl Harun Balci (ArtEZ acteursopleiding) de spanning tussen seksualiteit en cultuur bevraagt aan de hand van eigen ervaringen, onderzoekt acteur David Westera (Toneelacademie Maastricht) wat de waarde is van die identiteit, met Ibsens ‘Peer Gynt’ als inspiratiebron. De eerste zag ik dit voorjaar al in de Berenkuil in Utrecht, de andere dit weekend in Amsterdam.

In een groen trainingspakkie leidt acteur David Westera ons in. Het toneelbeeld kent een provisorische setting met een doek waarop de titel ‘Peer Gynt’ wordt geprojecteerd in een typografie die doet denken aan sprookjesboeken. Voor dat doek ligt een enorme rots, rondom die plek hebben Westera en medemaker en regisseur Koen van Seuren hun solo Peer Gynt (speelt David Westera) opgebouwd.

Het trainingspak wordt ingeruild voor een traditionele Noorse outfit, op comedy-achtige wijze neemt Westera zijn publiek vervolgens mee in het verhaal. Verteller, rol, speler; voortdurend switcht hij van perspectief in dit knap herschreven stuk (coach Joachim Robbrecht), dat soepeltjes deint op Henrik Ibsens klassieker over waarheid, leugen en uit de hand gelopen ambities.

De drie delen waarin de solo (net als het werkelijke stuk) is opgeknipt, beginnen steeds met dezelfde abstracte tekst over tijd en plaats. Gegevens waar het stuk voortdurend mee op de loop gaat. Zo ontstaat een spannende monoloog, virtuoos gespeeld ook, die Ibsens historische werk vervlecht met de actuele werkelijkheid van de acteur; een leugenaar pur sang.

Van een hele andere orde is From Turkey with Love, een coming of age verhaal van een jongeman, die zich geconfronteerd ziet met zijn conservatieve, Turkse familie. Als hij zijn vriend meeneemt naar Turkije, kan hij niet meer voor zich houden wat hun werkelijke relatie is. Harun Balci maakt en speelt de solo, die onder de vleugels van DOX is geproduceerd (eindregie Timothy de Gilde) en berust op autobiografische gegevens.

In zijn eentje speelt Balci alle rollen van dit verhaal, dat steeds wranger wordt en waarin de hoofdpersoon zich afvraagt wat ‘thuis’ nog betekent als je je nergens thuis of veilig voelt. Leven tussen twee werelden; Balci geeft zijn publiek oprecht en met overgave een kijkje in die realiteit.

Foto: From Turkey with Love van Harun Balci, Bart Grietens