Onder de naam Coronaproof lanceert Het Makersfonds een nieuwe, tijdelijke regeling voor theater- en dansmakers die in hun werk reflecteren op deze tijd. De toelage van maximaal 7500 euro per project is bedoeld voor voorstellingen of installaties die komend seizoen offline – op een podium of op locatie – gepresenteerd worden. (meer…)
Dit wordt geen echte choreografie, maar wel een unieke, waarschuwt choreograaf en danser Amos Ben-Tal vooraf. De voorstelling Offline, met vier dansers die hun sporen verdiend hebben bij het Nederlands Dans Theater, drijft op improvisatie, sensibiliteit voor elkaars bijdragen en contact met het publiek. Dat levert een levendige avond op.
Het lijkt een trend: dansers en choreografen willen niet langer die onaantastbare etherische bewegingskunstenaars zijn die gedijen in afzondering, maar zoeken nadrukkelijk contact met hun publiek. Bij Snow in june van LeineRoebana mogen de toeschouwers volgend seizoen vooraf de vloer op. Daar krijgen ze een inleiding en kunnen ze vragen stellen aan de makers en de zich opwarmende uitvoerders. In de serie Dansclick van Korzo Producties stellen jonge choreografen zich letterlijk aan de kijkers voor: in videoportretten vooraf en met een glas na afloop.
Misschien moeten we dit het Korzo-effect noemen. De Korzo-productie Offline zoekt haar bestaansrecht helemaal in direct contact met het publiek. Het gaat Off Projects, de groep van de ex-NDT-dansers Amos Ben-Tal, Aurélie Cayla, Milena Twiehaus en Yvan Dubreuil, om menselijke interactie. De dansvoorstelling Offline is de derde fase van een drie jaar durend onderzoek naar nieuwe manieren om ‘intermenselijke relaties en real-time situaties te creëren’ met alleen beweging, licht en geluid. Jammer dat de unieke benadering van de groep in het programmablad en op de website niet erg beeldend en duidelijk wordt uitgelegd. In de Nederlandse dans valt er op het gebied van publicitaire communicatie nog veel te winnen.
Off Projects zet eerst de zintuigen op scherp. Bezoekers gaan verschillende ruimtes door, waar ze een smaakvolle installatie van touw, takken en videobeelden tegenkomen en vervolgens worden onderworpen aan experimenten met waarneming. Je kunt je handen in koud en warm water steken, ervaren dat de kleur van een woord en het woord zelf elkaar in de weg kunnen zitten en een cirkel overtrekken via een spiegel.
In de theaterzaal gaat die aandacht voor de waarneming verder. Choreograaf Amos Ben-Tal legt uit dat dit geen gewone dansvoorstelling wordt, maar een ter plekke samengestelde montage van de frasen, solo’s, duetten en trio’s die in de loop van het proces zijn bedacht. De dansers bedienen zelf licht en geluid. Ze reageren daar zichtbaar op, en ook op elkaars keuzes voor bewegingen. Zo brengen ze hun sensibiliteit voor samenspel direct over op de toeschouwer.
‘Let’s make peace with our friend chaos for tonight,’ zegt Ben-Tal. Met die chaos valt het best mee; de dansers zijn ervaren en goed op elkaar ingespeeld. Solo’s smelten soepel samen in trio’s, frasen worden nagevolgd, gespiegeld en becommentarieerd. Een strak doorgecomponeerde choreografie wordt het niet, maar spontaniteit en instant composing bieden een interessant alternatief.
Het bewegingsmateriaal is aanvankelijk flitsend, met snel uitschietende armen en benen. Later lijken de performers zich te laten inspireren door wandelende takken of kameleons en komen ook nog robotachtige bewegingen voorbij, waarin ze samenwerken als één installatie. Het zijn stuk voor stuk boeiende dansers, die veel controle over hun lijf hebben en tegelijk laten zien dat ze plezier hebben in wat ze doen.
Naast een soundscape van de choreograaf is singer-songwriter Dyzack (Erik Hofland) te horen. Hij trapt af en besluit de voorstelling. Zijn optreden is niet soepel geïntegreerd in het geheel, maar biedt wel een interessante bonus. Volgens het programma levert hij behalve live muziek ook wijsheid. Dat laatste is voor een toeschouwer lastig na te gaan, ook omdat zijn teksten zelden verstaanbaar zijn. Hij draagt wel sterk gitaarspel en een mooie stem bij.
Het lukt de groep om out of the box na te denken over dans en het publiek daarin mee te nemen. Als het leeuwendeel van de dans voorbij is, gaat Ben-Tal het gesprek met de aanwezigen aan. Hij vertelt hoe de groep probeert te communiceren met beweging, laat passages nog een keer zien, analyseert ritmes en beantwoordt vragen. Dat doet hij vaardig. Deze benadering is met de kwaliteit van de uitvoering en dansers een interessante aanwinst voor het danslandschap.
Foto: Milena Twiehaus