In een verder verleden konden de choreografieën in de workshops van Het Nationale Ballet nog weleens verrassen met een volwassen aanpak of een evidente zoektocht naar originaliteit. Dit jaar ontbraken beide helaas.

Een vlammend statement, een muzikale solo en giftige relaties, dat waren zaterdag jongstleden de sterkste bijdragen aan het programma New Moves 2024. In de nog nieuw ruikende Studio Boekman werden er in minder dan een uur acht choreografieën van dansers van Het Nationale Ballet doorheen gejast, wat de vaart er weliswaar lekker inhield, maar ook een ietwat onbevredigd gevoel achterliet. Zulke korte stukjes, vaak niet langer dan een gemiddeld So You Think-dansje: hebben de aspirant-choreografen wel een beetje tijd gekregen om iets te maken? Of was kort-korter-kortst de opdracht? Ontbreekt het de jonge nieuwe makers in spe aan ambitie?

Aan deze korte stukjes valt meestal niet veel af te lezen, behalve misschien wat drakerige melodramatiek in sommige werken. Er wordt vrijwel steeds netjes binnen de lijntjes van de neoklassieke dans gekleurd, waarbij vloerwerk, knakkende en gehoekte ledematen voor een bescheiden hedendaags tintje moeten zorgen. Dat is op zichzelf begrijpelijk – alles begint met vingeroefeningen en improviseren met het vertrouwde. Maar zo’n totaal gebrek aan experimenteerlust is wel teleurstellend.

De Oekraïense Polina Lschylina probéért althans nog iets origineels in Angels of Sorrow. Met die solo wil ze iets openbaren over de verstoring van het harmonieuze wereldbeeld van een kind. Opgegroeid onder de liefdevolle blik en aanraking van de moeder, leert het op latere leeftijd de wreedheden van de wereld kennen. Het zijn echter eerder de geprojecteerde beelden dan een overtuigend verhaal of dramaturgie die daarover vertellen: lieflijke kinderboekenillustraties veranderen in zwarte krassen, blikseminslagen die de wereld in vuur en vlam zetten.

Aardiger is As if us, waarin Alexander Álvarez Silvestre zich waagt zich aan een duet met Jenson Blight, die met zijn eveneens donkere krullenbol welhaast zijn spiegelbeeld lijkt. Het is een korte krachtmeting annex love story, en de twee mannen vinden elkaar na de nodige omtrekkende bewegingen in synchrone passen en een kus.

Het relatiedrama It’s not you, it’s you van Daniel Montero Real begint enigszins gekend met een voicemailboodschap met moeizame zielenroerselen. Maar daarna krijgt het trio, gedanst door Montero Real, Semyon Velichko en Arianna Maldini, meer venijn: manipulator in een scheve afhankelijkheidsrelatie verandert in slachtoffer in de volgende, al even giftige verhouding. Dramaturgisch nog erg pril, maar die machtsverschuiving is in elk geval te volgen.

De solo Wander is misschien wel het hoogtepunt van New Moves. Niet wegens grote originaliteit, maar vooral door muzikaliteit. Jenson Blight danst zelf op een sonate van Scarlatti (live op toneel uitgevoerd door Elena Kim) een choreografie waarin hij ondanks de korte duur van het stuk toch de tijd durft te nemen om tussen de passen pauzes te laten vallen, die een emotionele verdieping creëren. Op een ongedwongen manier volgt hij Scarlatti’s pianoklanken in sfeertekening, dynamiek en frasering, zonder slaafs te illustreren. Het oogt zo simpel: gewoon, klassieke passen op een mooie compositie, maar o, wat maakt het toch een verschil als dat op een muzikale manier gebeurt. Het publiek is dan ook even betoverd.

Met Intro, de tweede bijdrage van Alexander Álvarez Silvestre, komt het uurtje New Moves ten einde. Het is een geladen solo met een opstandige energie, die zich ook manifesteert in uitdagende blikken en een priemende vinger richting publiek. De voice-over verschuift van adolescentenproblematiek naar onverhulde systeemkritiek die gericht lijkt aan het publiek, maar nog veel meer de balletwereld zelf betreft, met zijn strenge criteria die sommige jonge dansers nog altijd over de kling jagen. Het is een sterk statement, gedurfd ook, en een mooi visitekaartje van de jonge danser.

Foto’s: Nina Tonoli