Het is moeilijk om blokken smeltend ijs, die aan kettingen boven de speelvloer hangen, los te zien van de opwarming van de aarde. Maar choreografe en danseres Lois Alexander neemt het in haar solo Neptune niet op voor de ijsberen, maar voor vrouwen van kleur. De overgang van ijs naar water is een vorm van de transformatie; een transformatie die ook nodig is om ingesleten patronen een wending te geven. Onze geest kan dat proces op gang brengen.  

Met een ovale spiegel stuurt Lois Alexander banen van licht door het publiek heen. Kijk jezelf eerst maar eens aan, lijkt ze te zeggen. Ze zit op de vloer met aan kettingen neerhangende ijsblokken om haar heen (Nina Kay verzorgde het toneelbeeld), waar de druppelende elektronische klanken van Shannon Lee bij aansluiten.

Met de spiegel verbergt ze delen van haar lichaam en dupliceert ze andere. Zo kan haar mensenlijf ineens twee ganzennekken krijgen, of drie benen. Transformatie is een andere manier van kijken. Als ze een losse ketting oppakt en om haar nek slaat, is ze een gevangene. Als ze die in twee bogen vanaf haar schouders en haar horizontaal gespreide armen laat hangen, heeft ze vleugels. Als de ketting om haar enkels terechtkomt, roept dat herinneringen op aan de slavernij. Creativiteit en verbeelding kunnen net zo goed speels zijn als dreigend.

Alexander wringt zich in even lenige als grillige bochten over de vloer, met expressieve armen en handen die met andere gewrichten lijken bevestigd dan waar de gewone mens mee uitgerust is. Ze treedt haar publiek uiteindelijk naakt tegemoet – kwetsbaar, mooi en eerlijk. Dan danst ze met een los blok ijs, dat ze als een kind lijkt te baren en dicht bij zich houdt. Je voelt de kou in je eigen buik.

Alexander is een bijzondere danseres, afgestudeerd aan de Julliard School in New York. Sinds vijf jaar is ze actief in Europa. In haar eigen werk komen natuurlijke processen regelmatig terug. Ze kijkt verder dan dansfrasen en besluit Neptune met een mooi uitgesproken gedicht van de Canadese M. NourbeSe Philip, literair voorvechter van sociale rechtvaardigheid. Woorden zijn voor haar het voertuig van overdenking en bewustzijnsverandering: ‘each word creates a centre/ circumscribed by memory … and history/ waits at rest always/ still at the center’.

IJs bevrijdt zich van zijn ketenen door te smelten. De mens kan niet fysiek veranderen in nieuwe materie, maar heeft zijn gedachten om zich te vernieuwen.

Foto: Oliver Look