Misschien wordt het een trend, de staatsmannenvoorstelling. Diederik van Vleuten maakt mooi theater over Churchill. Marcus Bakker, van een andere orde, werd door kleinzoon Michiel het theater in gesleept. Hitler is buiten categorie, want het theater is nu eenmaal dol op schoften. Nu tilt de Belgische Frankrijkkenner Bart Van Loo Napoleon Bonaparte op het podium, in een handige mix van geschiedenisles, cabaret en toneel.

In 2015 stelde Time Magazine een lijst op met de meest invloedrijke historische figuren. Napoleon werd tweede, achter Jezus, maar voor Mohammed, Shakespeare en Lincoln. Maar hoeveel weten we over de nummer twee? Bart Van Loo checkt het even; het publiek in Leiden heeft een redelijke basiskennis. Als een cabaretier zoekt hij regelmatig contact met zijn toehoorders.

Toch staan de Belgen letterlijk en figuurlijk dichter bij de man die zichzelf tot keizer kroonde. Het is nog niet zo dol dat ze op school zijn veldslagen in de juiste volgorde moesten leren scanderen, zoals in Frankrijk, maar toch hebben onze zuiderburen een directere toegang tot Napoleon. Dat komt ook door de taal. De kleine Van Loo, al vroeg geschiedenisnerd, deed vanaf zijn twaalfde stamboomonderzoek en heeft voorouders die direct met Napoleon te maken hadden. Dát hij dat onderzoek kon doen, komt ook door Napoleon en het voorbeeldige burgerlijk wetboek, de code civil, dat op zijn gezag van kracht werd.

Over de historische én legendarische persoonlijkheid zijn honderden verhalen te vertellen. Van Loo kent ze allemaal, van de konijnen waar hij over struikelde (er waren voor de jacht per ongeluk tamme besteld in plaats van wilde – die renden op de jagers af in plaats van weg), de uitvinder van het Napoleonzuurtje tot het kontje van Joséphine de Beauharnais. Toen Van Loo thuis aankondigde dat hij een boek ging schrijven over de succesvolste Corsicaanse gastarbeider aller tijden, noemde zijn Franse echtgenote hem liefkozend, maar ook licht ongerust Bart Van Waterloo.

Zo mengt Van Loo zijn grote onderwerp met zijn persoonlijke leven. Daardoor wordt Napoleon meer een aaneenschakeling van faits divers dan een evenwichtig portret van de op een na belangrijkste man in de geschiedenis (als we Time Magazine mogen geloven natuurlijk). Hij had een andere afweging mogen maken. Nu is er meer aandacht voor Napoleons afgesneden piemel op sterk water (die de wereld rondging en geveild werd bij Christie’s, maar de bodemprijs van 35.000 euro niet opbracht) dan voor zijn betekenis voor de wereld. Wel brengt Van Loo aan het einde, bijna terloops, de dode soldaten in herinnering die Napoleon op zijn geweten heeft. Zijn machtsdrang kostte meer dan drie miljoen mannen het leven, wat Frankrijk demografisch ontwrichtte. Wat vond hij daar eigenlijk van?

Gelukkig is Van Loo een begenadigd en bevlogen verteller, dat weten we uit De Wereld Draait Door, een acterend historicus met ingestudeerde gebaren en kokette pasjes. Naast die vertelvaardigheden heeft de voorstelling nog een sterke troef: het uitstekende gitaarspel van Geert Hellings. Hij vlecht heel soepel de Marseillaise door zijn boeiende soli heen en verjazzt Abba’s Waterloo. De liedteksten zijn dan weer wat minder to the point, en soms niet helemaal begrijpelijk. Weer een kwestie van taal en kennis.

Dat doet niets af aan het feit dat Napoleon een voorstelling is voor alle geïnteresseerden. En als u precies wilt weten wat het belang was van de code civil, hoe lang Napoleon was en waarom hij in 1814 53 minuten in Leiden was, kunt u het boek lezen.