Onder de vleugels van Toneelgroep Maastricht creëerde Suze Milius (1986) haar Moeder en kind. Toneelgroep Maastricht wil jong talent stimuleren en ontwikkelen door hun onderdak te bieden onder de noemer ‘Jonge Wilden’. Suze Milius is deze keer aan de beurt. Zij studeerde in 2012 af aan de regieopleiding van de Toneelacademie Maastricht met de voorstelling Collection. Hiermee werd zij genomineerd voor de ITs Ton Lutz Award in Amsterdam 2012. Moeder en kind is een sobere en suggestieve voorstelling geworden over een confrontatie tussen een moeder en haar zoon.

De Noorse schrijver Jon Fosse schreef dit werk in 1997. Zoals in al zijn andere stukken ligt ook hier de kracht in het oproepen van onderhuidse spanningen tussen de personages. Die spanningen komen tergend langzaam naar boven waarbij ook de stiltes veelzeggend zijn.

Ook in deze Moeder en kind zijn stiltes cruciaal. Op een zachte, maar dwingende  manier stelt de moeder (gespeeld door Marlies Heuer) vragen aan haar zoon om dan snel te kunnen overgaan naar verhalen en mijmeringen over haar eigen situatie. Ze probeert zichzelf goed te praten en zichzelf te overtuigen van de juistheid van haar gedrag. De twijfel blijft, komt aan de oppervlakte en dat wordt subtiel  geaccentueerd in korte zachte bewegingen zoals we van Marlies Heuer kennen en waarin ze zo goed is. Lowie van Oers als zoon heeft in zijn spel die bewegingen overgenomen. Hij staat stil, zegt iets, zet een stapje en bevriest zijn houding in dat stapje. Een voet raakt half de grond. De gesprekken die herhaaldelijk stokken gaan over nu, en vooral over vroeger. Het gaat om toch wel ingrijpende gebeurtenissen, maar die worden weggeredeneerd of beleefd terzijde geschoven.

Die dialogen ontwikkelen zich beetje bij beetje in een wit decor. Witte muren, aan het plafond hangt een platte witte wolk, daaronder in een andere witte tint een uitgesneden schaduwvlek.  De moeder is in het lichtblauw gekleed, de jongen heeft een donkerblauwe korte (!) broek aan, met een rood vest daarboven. Halverwege het stuk heeft hij zijn vest uitgedaan en verschijnt hij in blauw hemd. Gedistingeerde kleding in een even ‘cleane’ designachtige ruimte. Zoals de kleurloze ballon en de twee witte lolly’s, de enige attributen. De personages staan afstandelijk tegenover elkaar, kijken meer voor zich uit dan naar elkaar, bewegen zich statisch. Heel even gaan hun armen omhoog, laten ze zich gaan, om dan voor even naast elkaar neer te vlijen.

En dan, verrassend, een suggestieve wending: was dit alles maar een spel tussen moeder en zoon, een opgezet rollenspel? Wie weet, en waarom dan wel?

Moeder en kind is een productie zonder vuurwerk, zonder kleurige vonken, zonder spetterende beelden en dialogen. Alles verloopt hier gestileerd, afstandelijk, clean en wit, subtiel suggestief, sober, zelfs sacraal. En dat is degelijk (en) mooi.

Foto: Ben van Duin