Drie jaar geleden maakten theatermakers Stan Vreeken en Jorn Heijdenrijk de prachtige Paradevoorstelling Slumberland, een melancholisch theaterkleinood over de dood. In een poëtisch en filosofische afwisseling van liedjes en oude volksverhalen, reflecteerden ze op relativerende wijze op het leven in het licht van het onontkoombare einde. (meer…)
Er staan maar liefst vier generaties Van der Vlugt op het toneel, met de inmiddels 82-jarige acteur Bram van der Vlugt als middelpunt. In de muzikale vertelvoorstelling Met andere oogen duikt hij in het leven van zijn moeder en grootmoeder. Die kijken elk vanaf hun eigen schilderij waardig de zaal in. Floris en Hester, zijn zoon en dochter, voorzien de vertelling samen met huisvriend Lucas Dols ondertussen live van een muzikale omlijsting.
Een jaar geleden richtte het viertal de gelegenheidsformatie Van der Vlugt & Co op, en brachten ze De drievingerige luiaard, een concertvertelling waarin persoonlijke anekdotes van Bram van der Vlugt werden afgewisseld met kinderlijke dierenrijmpjes en muzikale intermezzo’s door zijn kinderen en Dols. Het leverde een vooral gezellige voorstelling op, en werd uiteindelijk echt sterk tijdens het persoonlijke slotverhaal over zijn eigen jeugd: hij groeide op tijdens de oorlogsjaren in de Haagse wijk Bezuidenhout, en was aldaar getuige van het ‘vergeten bombardement’ op 3 mei 1945.
Ditmaal hebben ze de lollige omlijsting losgelaten, en gaat het puur om de persoonlijke anekdotiek: de geschiedenis van de grootmoeder en moeder van Bram van der Vlugt, die indirect ook de geschiedenis van hemzelf en zijn kinderen is. Floris van der Vlugt maakte daar jazzy composities bij.
Het begon met een schilderij: een vrolijk Volendams tafereel met kletsende vissersvrouwen erop. Zijn hele jeugd lang hing het in zijn huis, en nadat Van der Vlugt het jaren geleden had verkocht en meende dat het doek zich in Amerika zou bevinden, dook het ineens weer op in een Volendams hotel.
Van der Vlugt ontdekt dat het schilderij niet zonder reden in zijn ouderlijk huis hing. Schilder Piet van der Hem (1885-1961), tijdens zijn leven een productief kunstenaar maar later in de vergetelheid geraakt, bleek zijn grootmoeder goed te kennen. In Met andere oogen vertelt Van der Vlugt hoe hij aan de hand van verschillende schilderijen van Van der Hem steeds meer over het leven van zijn moeder en grootmoeder gedurende het interbellum te weten komt. Hij krijgt een hoop antwoorden, en minstens zoveel nieuwe vragen steken de kop op.
Met zijn prachtige dictie is Van der Vlugt een zeer begenadigd verteller. Hij sluit bondjes met de zaal, met zijn kinderen en Dols, maar daagt hen ook vrolijk uit. Hij vertelt met een fijne combinatie van gedragenheid en ondeugd. De drie muzikanten – hoe sympathiek ook – kunnen zich echter beter beperken tot musiceren, want hun stroeve spel is van te amateuristisch niveau, en bovendien volstrekt nodeloos voor het verhaal.
Ook qua dynamiek valt er nog wat te winnen, op momenten sleept of meandert het verhaal nog te veel. De formule van Van der Vlugt & Co is niet heel spannend, maar al met al levert het een prettige muzikale vertelling op.
Foto: Maarten Koch